Όλοι οι τεχνολογικοί κολοσσοί είναι δέσμιοι σε μια εταιρεία αλλά ελάχιστοι τη γνωρίζουν

Στις 30 Μαΐου του 2023, μια εταιρεία τεχνολογίας έγινε η δέκατη στην ιστορία που ξεπέρασε το ένα τρισεκατομμύριο δολάρια σε χρηματιστηριακή αποτίμηση. Το επίτευγμα – όπως και σε άλλες ιστορίες επιτυχίας στον τεχνολογικό – ήταν εκπληκτικό για την ταχύτητα που σημειώθηκε.

Οι επενδυτές – που μυρίζουν τις τάσεις και τα πιο κερδοφόρα επιχειρηματικά εγχειρήματα – ακολούθησαν τα ίχνη της τεχνητής νοημοσύνης (AI) όσο κανένας άλλος φέτος. Και σε αυτόν τον τομέα, όλοι οι δρόμοι οδηγούν στη Nvidia.

Οι μεγάλες οικονομικές αλλαγές που υπόσχεται η τεχνητή νοημοσύνη έχουν αυξήσει τις υψηλές προσδοκίες της εταιρείας στον δείκτη S&P 500. Ήταν η μετοχή με τις καλύτερες επιδόσεις του 2023, με ανατίμηση άνω του 200%… πολύ προσοδοφόρα για όσους μπόρεσαν να προβλέψουν την άνοδό της.

Με αυτό το τεράστιο άλμα στην αποτίμηση του χρηματιστηρίου, η Nvidia συγκαταλέγεται πλέον στις μεγαλύτερες εταιρείες τεχνολογίας στον πλανήτη. Αυτή τη στιγμή καταλαμβάνει την έκτη θέση μεταξύ των εισηγμένων εταιρειών. Από πάνω της βρίσκονται μόνο οι Apple, Microsoft, Saudi Aramco, Alphabet (Google) και Amazon. Κατατάσσεται σε υψηλότερη θέση από τη Meta Platforms του Μαρκ Ζούκερμπεγκ ή τη Berkshire Hathaway του Γουόρεν Μπάφετ.

Από όλες αυτές τις εταιρείες, η Nvidia είναι σίγουρα αυτή που είναι πιο άγνωστη στο ευρύ κοινό. Ο λόγος για αυτό είναι ότι τα χρυσοφόρα προϊόντα της ταξιδεύουν στα σπλάχνα των συσκευών. Η αλληλεπίδραση με τον πελάτη είναι λιγότερο ορατή από ό,τι με το iPhone της Apple, τη μηχανή αναζήτησης της Google ή τον ιστότοπο της Amazon.

Κανείς δεν βλέπει τους μικροσκοπικούς ημιαγωγούς υψηλής τεχνολογίας που δημιούργησε η Nvidia, οι οποίοι χρησιμοποιούνται μεταξύ άλλων για την εκπαίδευση των συστημάτων AI, που στη συνέχεια τροφοδοτούν εφαρμογές όπως το ChatGPT.

Οι κάρτες γραφικών για βιντεοπαιχνίδια ή τα υπολογιστικά συστήματα υψηλής απόδοσης είναι επίσης αόρατα με γυμνό μάτι. Οι μέσοι καταναλωτές δεν μπορούν να αλληλεπιδράσουν με το λογισμικό που χρησιμοποιεί η Nvidia για τα αυτόνομα αυτοκίνητα και το οποίο επιτρέπει την επεξεργασία μεγάλου όγκου δεδομένων από αισθητήρες και τη λήψη αποφάσεων σε πραγματικό χρόνο.

Σε έναν τόσο ανταγωνιστικό τομέα όπως αυτός των τσιπ υπολογιστών, όπου κορυφαίες εταιρείες όπως η Intel ή η AMD δραστηριοποιούνται εδώ και δεκαετίες, τι έκανε τη Nvidia να ξεχωρίζει από τις υπόλοιπες με τόσο μεγάλη δυναμική;

Ο Αμερικανός ιστορικός Chris Miller — ο συγγραφέας του «Chip War: The Fight for the World’s Most Critical Technology» (2022) — απαντά σε αυτήν την ερώτηση προσφέροντας μια ακτινογραφία για το πώς έχει εξελιχθεί αυτή η βιομηχανία:

«Η Nvidia συνειδητοποίησε πριν από οποιονδήποτε άλλο ότι τα τσιπ GPU (ημιαγωγοί που σχεδιάστηκαν αρχικά για επεξεργασία γραφικών) θα ήταν επίσης κατάλληλα για την εκπαίδευση συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης. Πριν από περισσότερα από 15 χρόνια, η Nvidia άρχισε να δημιουργεί ένα εξειδικευμένο οικοσύστημα λογισμικού γύρω από τους ημιαγωγούς GPU της, για να επιτρέψει στη συνέχεια στις εταιρείες να εκπαιδεύσουν αποτελεσματικά τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης. Αυτό ήταν το κλειδί για να γίνει ο κυρίαρχος παίκτης στην εκπαίδευση AI σήμερα».

Δηλαδή, η αρχή της σημερινής επιτυχίας δεν ήταν ένα θαύμα που συνέβη από τη μια μέρα στην άλλη. Άρχισε να διαμορφώνεται πριν από μιάμιση δεκαετία.

Η εταιρεία — η οποία πήρε το περίεργο όνομά της από τη λατινική λέξη invidia (φθόνος) — είναι επίσης ένα παράδειγμα διοικητικής σταθερότητας. Ο ιδρυτής της – ο Ταϊβανέζος Jen-Hsun Huang, ένας ηλεκτρολόγος μηχανικός που έχει εκπαιδευτεί στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Όρεγκον και στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ – είναι Διευθύνων Σύμβουλος της για 30 χρόνια.

Με τόσες πολλές δυνατότητες που αποδίδονται στην τεχνολογική αλλαγή την οποία φέρνει η τεχνητή νοημοσύνη, τα χρήματα τείνουν να πηγαίνουν στις κορυφαίες εταιρείες στον τομέα.

Η Nvidia δεν έχει ανταγωνισμό προς το παρόν… αν και αυτή η υπερβολική κυριαρχία μπορεί να αμφισβητηθεί σύντομα, όπως προειδοποιεί ο Miller. «Εκτιμάται ότι το μερίδιό της στην αγορά της εκπαίδευσης της τεχνητής νοημοσύνης ανέρχεται στο 90%, αλλά άλλες εταιρείες θα προσπαθήσουν να παράγουν ανταγωνιστικές GPU. Η AMD και η Intel, για παράδειγμα, επενδύουν σε μεγάλο βαθμό σε αυτήν την αγορά. Επιπλέον, εταιρείες cloud – όπως η Google, η Amazon και η Microsoft – κατασκευάζουν τα δικά τους εξειδικευμένα τσιπ για εσωτερική εκπαίδευση της τεχνητής νοημοσύνης, τα οποία θα ανταγωνίζονται επίσης τη Nvidia».

Είναι ο νόμος της αγοράς. Όταν η Nike κυκλοφόρησε τα επαναστατικά της παπούτσια, οι υπόλοιπες μάρκες δεν άργησαν να φτιάξουν τις δικές τους εκδοχές. Τώρα, το ίδιο συμβαίνει ξανά, αν και η διαφορά είναι ότι το επίπεδο της πολυπλοκότητας των προϊόντων της Nvidia είναι πολύ μεγαλύτερο από ένα παπούτσι, που σημαίνει ότι δεν υπάρχουν εγγυήσεις πως οι ανταγωνιστές της θα μπορούν να τους μιμηθούν.

Η τεχνολογική εξάρτηση από μία μόνο εταιρεία είναι ένα γνωστό φαινόμενο. Είναι επίσης η μεγαλύτερη δύναμη της Nvidia. «Τα νευρωνικά δίκτυα χρειάζονται πολλά τσιπ υψηλής ταχύτητας και οι ανταγωνιστές έχουν μείνει πίσω. Η Intel απέτυχε στον αγώνα πριν από οκτώ ή 10 χρόνια, ενώ η AMD ξεκίνησε αργά. Οι περισσότεροι επιταχυντές για υπερυπολογιστές προέρχονται από τη Nvidia. Και τώρα, έχει μια προνομιακή θέση τόσο σε λογισμικό όσο και σε υλικό. Εάν η Nvidia έλεγε: “Ε, δεν πρόκειται να πουλήσουμε άλλο”, δεν θα μπορούσαμε καν να χρησιμοποιήσουμε AI», σημειώνει ο Mateo Valero, καθηγητής Αρχιτεκτονικής και Τεχνολογίας Υπολογιστών στο Τεχνικό Πανεπιστήμιο της Καταλονίας και διευθυντής του Κέντρου Υπερυπολογιστών της Βαρκελώνης.

Υπάρχουν επενδυτές που ξεπούλησαν τις μετοχές τους στη Nvidia, πιστεύοντας ότι, δεδομένης των αστρονομικών τιμών της, το φυσιολογικό θα ήταν να αρχίσει να χάνει μερίδιο αγοράς. Αλλά ο Gonzalo León – ομότιμος καθηγητής στο Τεχνικό Πανεπιστήμιο της Μαδρίτης – επισημαίνει ότι η εταιρεία δεν επαναπαύθηκε στις δάφνες της.

«Η εμφάνιση της γενετικής τεχνητής νοημοσύνης και η ανάγκη εκπαίδευσης μεγάλων γλωσσικών μοντέλων (LLMs) έχουν αυξήσει δραματικά τη ζήτηση. Η Nvidia είχε το κατάλληλο τσιπ για να ανταποκριθεί στο παρελθόν: το H100. Τώρα, ανακοίνωσαν το H200 για τις αρχές του 2024, με απόδοση διπλάσια από την προηγούμενη. Θα είναι μια νέα επιτυχία».

Η AMD έχει ήδη ανταποκριθεί στην πρόκληση. Την περασμένη εβδομάδα, η αντίπαλη εταιρεία παρουσίασε ένα νέο τσιπ – το MI300X – το οποίο κατατάσσει ως το πιο προηγμένο στην αγορά για σκοπούς τεχνητής νοημοσύνης. Είναι το καλύτερο στοίχημα της AMD για να πάρει ένα κομμάτι από την πίτα… Η πίτα είναι η αγορά επεξεργαστών τεχνητής νοημοσύνης, που η εταιρεία εκτιμά ότι θα αξίζει 400 δισεκατομμύρια δολάρια μέχρι το 2027.

Το επόμενο έτος, οι επενδυτές θα κρίνουν εάν η Nvidia έχει ακόμα τα καύσιμα για να συνεχίσει να αναπτύσσεται. Κανείς δεν ξέρει αν θα φτάσει πιο κοντά στη θέση να γίνει η πιο πολύτιμη εταιρεία στον κόσμο – ένα κατόρθωμα που δεν είναι πια τόσο μακριά – ή, αντίθετα, αν οι προσδοκίες γύρω από την τεχνητή νοημοσύνη θα αποδειχθούν υπερβολικές. Φυσικά, το τελικό αποτέλεσμα δεν εξαρτάται μόνο από τη Nvidia: εξαρτάται επίσης από το τι βγαίνει από τα εργαστήρια των ανταγωνιστών της.

• Το άρθρο του Αλβάρο Σάντσεθ δημοσιεύθηκε στην El Pais