Στους Ολυμπιακούς Αγώνες της αρχαίας Ελλάδας υπήρχε μόνο μία θέση και ήταν εκείνη του νικητή, χωρίς να αναγνωρίζονται όσοι ερχόντουσαν δεύτεροι ή τρίτοι, με τις προσπάθειες τους να ξεχνιούνται με το πέρασμα του χρόνου.

Μάλιστα, οι ιστορικοί θεωρούν ότι ο ανταγωνισμός έφτανε σε τέτοιο βαθμό, που οι σημερινοί Αγώνες θα χαρακτηρίζονταν «παιχνιδάκι» σε σύγκριση με την αρχαία διοργάνωση. Ο αναπληρωτής καθηγητής David M. Pritchard και η κλασικίστρια Leslie Kurke μίλησαν στο Πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ για το νόημα της νίκης στους αρχαίους Ολυμπιακούς, ξεκαθαρίζοντας πως ήταν ιδιαίτερα σοβαρό ζήτημα εκείνη την εποχή.

Πρώτα, υπήρχαν οι πολιτικοί λόγοι, καθώς πέρα από τον Ολυμπιονίκη διακρίνονταν και η πόλη-κράτος που εκπροσωπούσε. Έτσι, ένα αρχαιοελληνικό άσημο κράτος μπορούσε να αποκτήσει κύρος, δύναμη και αναγνώριση μέσω ενός ατόμου, σε μια εποχή που ο αρχαιοελληνικός πολιτισμός κυριαρχούσε σε όλη τη λεκάνη της Μεσογείου.

Ενδεικτικό παράδειγμα της κατάστασης που επικρατούσε, ήταν η αντιμετώπιση του Άστυλου από τον Κρότωνα της νότιας Ιταλίας, όταν δέχτηκε να εκπροσωπήσει τις Συρακούσες που αποτελούσε το αντίπαλο δέος. Τότε, η πόλη του δήμευσε την περιουσία του, γκρέμισε το άγαλμα του, διέγραψε οποιαδήποτε αναφορά στο όνομά του, ενώ την απαρνήθηκε και η οικογένεια του.

Έτσι, ο αθλητής δεν αγωνιζόταν μόνο για να δοξάσει το όνομα του, αλλά κουβαλούσε και το βάρος ενός ολόκληρου λαού, γνωρίζοντας ότι αν αποτύγχανε να διακριθεί, θα απογοήτευε πάρα πολλούς.

Οι προσωπικοί λόγοι

Οι Ολυμπιονίκες μπορεί να λάμβαναν ως έπαθλο ένα στεφάνι ελιάς από τους κριτές, αλλά στην πραγματικότητα γνώριζαν εκ των προτέρων ότι θα αποκτήσουν πλούσιες απολαβές αν κέρδιζαν.

Παραδείγματος χάριν, στην Αθήνα οι Ολυμπιονίκες λάμβαναν δωρεάν γεύματα εφ’ όρου ζωής, ενώ ορισμένες πόλεις-κράτη παρείχαν δημόσια αξιώματα και τιμητικές θέσεις, που με τη σειρά τους έφερναν πλούτο, δόξα και κοινωνική καταξίωση.

Στεφάνι ελιάς
Στεφάνι ελιάς, το έπαθλο που λάμβαναν οι Ολυμπιονίκες

Επίσης, υπήρχαν οι χορηγοί που πλήρωναν την προπόνηση των αθλητών και ταυτόχρονα παρείχαν χρηματικές απολαβές σε περίπτωση που κέρδιζαν. Ιστορικοί υποστήριξαν ότι πολλοί Ολυμπιονίκες από ένα σημείο της ιστορίας των Αγώνων κι έπειτα, έγιναν πλούσιοι μόνο και μόνο επειδή διακρίθηκαν στους Ολυμπιακούς, αποκτώντας τεράστια περιουσία με το επίτευγμα που πέτυχαν.

Η νίκη λοιπόν στους Ολυμπιακούς Αγώνες τηρούσε μια λεπτή γραμμή ανάμεσα στους προσωπικούς και πολιτικούς λόγους, διατηρώντας την ισορροπία στους αγωνιστικούς και εξωαγωνιστικούς παράγοντες που μπορεί να όριζαν το τελικό αποτέλεσμα.