Σε υψηλούς τόνους ξεκίνησε στην Ολομέλεια η συζήτηση και η ψήφιση του νομοσχεδίου του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού για την «Αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου των αρχαιρεσιών των αθλητικών φορέων, διακρινόμενοι συνοδοί αθλητών ΑμεΑ, σύσταση Εθνικής Πλατφόρμας Αθλητικής Ακεραιότητας, Ελληνική Ολυμπιακή Επιτροπή (ΕΟΕ), Ελληνική Παραολυμπιακή Επιτροπή (ΕΠΕ) και άλλες διατάξεις».

Το Κίνημα Αλλαγής υπέβαλε αίτημα αντισυνταγματικότητας του άρθρου 6 παρ. 7 του νομοσχεδίου όπου τίθεται όριο τριών πλήρων ή μη θητειών στους προέδρους Ομοσπονδιών, υποστηρίζοντας ότι, όπως εισάγεται αυτή η διάταξη, ουσιαστικά υπάρχει «αναδρομικότητα» στην προσμέτρηση των θητειών, πράγμα που είναι αντισυνταγματικό.

Το αίτημα αντισυνταγματικότητας απορρίφθηκε κατά πλειοψηφία από τους βουλευτές της κυβερνητικής πλειοψηφίας.

Ο υφυπουργός Αθλητισμού, Λευτέρης Αυγενάκης, χαρακτήρισε άκαιρη τη συζήτηση αυτή, καθώς η συγκεκριμένη διάταξη είναι νόμος του κράτους που έχει ψηφιστεί εδώ και 10 μήνες, από τον περασμένο Νοέμβριο, από τη Βουλή. Εξήγησε πως η αναγραφή της διάταξης αυτής στο παρόν νομοσχέδιο είναι επιβεβλημένη από το νόμο του «Επιτελικού Κράτους», όπου ορίζει ότι, όταν αλλάζει μια διάταξη ενός νόμου, τότε στο νομοσχέδιο θα πρέπει να αναγράφεται εκ νέου ολόκληρη η διάταξη και όχι μόνο η προσθήκη της αλλαγής.

Επεσήμανε, ότι όταν ψηφίσθηκε, πέρυσι, η επίμαχη διάταξη και τότε η αντιπολίτευση είχε θέσει θέμα αντισυνταγματικότητας που απορρίφθηκε από την Ολομέλεια, ενώ τόνισε πως, τότε, στην έκθεση της Επιστημονικής Υπηρεσίας της Βουλής δεν υπήρχε καμία παρατήρηση αντισυνταγματικότητας, αντιθέτως αναγνώριζε το δικαίωμα η πολιτεία να θέτει όρια στο νόμο.

Παράλληλα, ο υφυπουργός υπογράμμισε πως, εάν και ο νόμος αυτός ισχύει εδώ και 10 μήνες, κανένας δεν έχει προσφύγει στη Δικαιοσύνη, που είναι αρμόδια άλλωστε να κρίνει την αντισυνταγματικότητα ενός νόμου. Και απέρριψε ότι τίθεται οποιοδήποτε θέμα αναδρομικότητας, όπως υποστηρίζει η αντιπολίτευση.

Οι θέσεις των εκπροσώπων από τα κόμματα

Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΚΙΝΑΛ, Ανδρέας Λοβέρδος, νωρίτερα, θεμελίωσε το αίτημα αντισυνταγματικότητας που έθεσε το κόμμα του, υποστηρίζοντας πως η διάταξη αυτή είναι αντισυνταγματική καθώς προσκρούει σε τρία άρθρα του Συντάγματος. Στο άρθρο 5 παρ 1 που αφορά στις ελευθερίες των ανθρώπων, στο άρθρο 12 παρ 1 που σχετίζεται με το δικαίωμα των πολιτών να ιδρύουν σωματεία και στο άρθρο 16 παρ 9, που αναφέρει ότι ο αθλητισμός τελεί υπό την ανώτατη εποπτεία του κράτους, δηλαδή δεν διοικείται άμεσα από το υπουργείο.

Επέκρινε τον υφυπουργό πως «κάνει ό,τι θέλει, αλλά η Βουλή δεν είναι πεδίο άσκησης προσωπικής πολιτικής. Η νομοθετική πρωτοβουλία της κυβέρνησης έχει συνταγματικά όρια» και υποστήριξε ότι «πίσω από τα ωραία λόγια για ανανέωση στον αθλητισμό κρύβεται κομματισμός».

Τόνισε ότι, στη διάταξη αυτή έχουν αντιδράσει Ομοσπονδίες, αλλά και «η ΔΟΕ που έχει κάνει ειδική αναφορά σε προσωπική επιστολή που έχει αποστείλει στον υφυπουργό». Και ζήτησε από τον κ. Αυγενάκη να αποσύρει τη διάταξη γιατί, εάν ψηφιστεί σήμερα, «θα αναγκαστούμε όταν θα βγει στα δικαστήρια αντισυνταγματική να την πάρουμε πίσω, εξευτελίζοντας έτσι τη Βουλή αλλά και όσους σήμερα την ψηφίσουν»

Ο βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας, Βασίλης Οικονόμου, ως αντιλέγων, απέρριψε τις προβαλλόμενες αιτιάσεις αντισυνταγματικότητας μιλώντας για «αστοχία βολής» καθώς σήμερα τίθεται θέμα αντισυνταγματικότητας ενός νόμου που ισχύει από πέρυσι τον Νομέβριο και κανείς από τους φερόμενους ως θιγόμενοι δεν έχει κινηθεί να τον προσβάλουν στα δικαστήρια.

Η θέσπιση ορίων ηλικίας και θητειών σε σωματεία, ανέφερε, έχει κριθεί με πλείστες και ισχυρές αποφάσεις δικαστηρίων, ανέγνωσε σχετικές γνωμοδοτήσεις καθηγητών αλλά και έφερε ως παράδειγμα τα όρια που υπάρχουν για τις εκλογές πρυτάνεων στα ΑΕΙ. Υπογράμμισε ότι, όπως είναι η διάταξη, δεν υπάρχει θέμα αναδρομικότητας, και ότι το όριο θα ισχύσει από εδώ και πέρα, κάνοντας μια αντίστιξη σε αυτά που ίσχυσαν και με το νόμο που ψήφισε η Βουλή για το δικαίωμα ψήφου τους 17χρονους.

Ο αθλητισμός, είπε, έχει ανάγκη να μπει μέσα του «φρέσκος αέρας» και «δεν είναι μια ιδιωτική υπόθεση όπως θέλει να τον παρουσιάσει η αντιπολίτευση αλλά είναι δημόσιο αγαθό» σημειώνοντας «δεν μπορούμε να θέλουμε να εξυπηρετήσουμε 5-6 παράγοντες, που μπορεί να θίγονται σε βάρος των παιδιών μας που αθλούνται».

Σύμφωνα με το Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, έντονες επικρίσεις πάντως κατά της διάταξης υπήρξαν και από τα υπόλοιπα κόμματα της αντιπολίτευσης που συνηγόρησαν στην αντισυνταγματικότητα του σχετικού άρθρου.

Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ, Πάνος Σκουρλέτης, ανέφερε πως «η πρόθεσή σας δεν είναι να φυσήξει ένας φρέσκος αέρας στον αθλητισμό αλλά την ποδηγέτησή του, (θέλετε) να βάλετε εγκάθετους, ακολουθείτε μια παντεταρισμένη μέθοδο κατά του αυτοδιοίκητου». Μάλιστα επισήμανε στον υφυπουργό ότι όταν αυτό το θέμα της αναδρομικότητάς του έθεσε στην Επιτροπή η βουλευτής της ΝΔ Ντόρα Μπακογιάννη δεν της έδωσε καμία συγκεκριμένη απάντηση.

Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΚΚΕ, Γιάννης Γκιόκας, ανέφερε πως σαφώς και υπάρχει θέμα αντισυνταγματικότητας καθώς παραβιάζεται στο άρθρο 12 του συντάγματος περί του δικαιώματος του συνεταιρίζεσθαι. Τόνισε πως «η προσπάθεια επιβολής ελέγχου και “εκλογομαγειρέματος” ενόψει των εκλογών των ομοσπονδίων είναι πρόβα τζενεράλε και για τα όσα σχεδιάζονται για τα εργατικά σωματεία».

Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της Ελληνικής Λύσης, Κωνσταντίνος Χήτας, μίλησε για «καραμπινάτη αντισυνταγματικότητα με σκοπιμότητες» σε «ένα “φωτογραφικό” νομοσχέδιο για να εξυπηρετηθούν ημέτεροι» και έκανε λόγο για «υπέρμετρη κυβερνητική παρέμβαση στις αθλητικές ομοσπονδίες» προειδοποιώντας πως «σπέρνετε ανέμους και θα θερίσετε θύελλες»

Τέλος, ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΜέΡΑ25, Κλέων Γρηγοριάδης, υποστήριξε ότι προφανώς και οι δύο διατάξεις που αφορούν το αυτοδιοίκητο και την αυτονομία του αθλητισμού είναι αντισυνταγματικές και μάλιστα «φωτογραφικές» κατά συγκεκριμένων παραγόντων που, όταν υπάρξουν οι ειδικές πράξεις, θα προσφύγουν στη Δικαιοσύνη.

Δεν θα κατατεθεί αίτημα ονομαστικής ψηφοφορίας στο αθλητικό νομοσχέδιο

Τελικά, αίτημα ονομαστικής ψηφοφορίας, επί της Αρχής ή σε κάποιο άρθρο του σχεδίου νόμου του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού δεν θα κατατεθεί.

Αυτό γνωστοποίησε, πριν λίγο, ο προεδρεύον αντιπρόεδρος της Βουλής, Γιώργος Λαμπρούλης, ενημερώνοντας το σώμα ότι σε επικοινωνία που υπήρξε με τις κοινοβουλευτικές ομάδες για την καλύτερη οργάνωση της συζήτησης του σχεδίου νόμου, καμία κοινοβουλευτική ομάδα δεν προτίθεται να ζητήσει την διεξαγωγή ονομαστικής ψηφοφορίας.

Το θέμα κατάθεσης ονομαστικής ψηφοφορίας είχε «μείνει» ανοικτό από κόμματα της αντιπολίτευσης σχετικά με την διάταξη που αφορά τα όρια που τίθενται για την εκλογή διοικήσεων αθλητικών ομοσπονδιών και συνομοσπονδιών.

Η απάντηση του Λευτέρη Αυγενάκη

Κανένα θέμα αντισυνταγματικότητας δεν υπάρχει στον περιορισμό θητειών Δ.Σ. ομοσπονδιών, που ψηφίστηκε τον Νοέμβριο του 2019, όπως ανέφερε ο υφυπουργός Αθλητισμού, σημειώνοντας μάλιστα σε σχετική ανάρτηση στο Twitter ότι «η  Έκθεση Επιστημονικής Επιτροπής Βουλής, βασισμένη σε αναφορές διαπρεπών Συνταγματολόγων, έχει αποφανθεί ότι τέτοιες διατάξεις υπηρετούν άρθρο 16, παρ. 9 του Συντάγματός μας».

Η απάντηση του υφυπουργού Αθλητισμού:

«ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΝΤΙΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΘΗΤΕΙΩΝ

Ως προς το γιατί εμφανίζεται η διάταξη αυτή στο παρόν σχέδιο νόμου:

Η νομοθετική πρόβλεψη σχετικά με τον περιορισμό των θητειών και τα ηλικιακά όρια στις ομοσπονδίες βρίσκεται στο άρθρο 8 του Ν. 4639/2019.

Ψηφίστηκε τον Νοέμβριο του 2019.

Γιατί εμφανίζεται πάλι; Εμφανίζεται, γιατί εφαρμόζουμε το Εγχειρίδιο Νομοπαρασκευαστικής Μεθοδολογίας, της Γενικής Γραμματείας Νομικών και Κοινοβουλευτικών Θεμάτων της Προεδρίας της Κυβέρνησης, που εκδόθηκε πρόσφατα (2020).

Το εγχειρίδιο αυτό συνδέει άρρηκτα τις διατάξεις του Ν. 4622/2019 (επιτελικό κράτος) με την αρχή της καλής νομοθέτησης.

Βάσει του Εγχειριδίου, λοιπόν, όταν υπάρχει τροποποίηση άρθρου ήδη ψηφισθέντος νόμου, στο υπό ψήφιση νομοσχέδιο πρέπει να αναγράφεται ολόκληρο το άρθρο όπως πρόκειται να ισχύσει και όχι μόνο οι επικείμενες αλλαγές.

Για τον λόγο αυτό, στο άρθρο 6 του νομοσχεδίου μας, το οποίο τροποποιεί το άρθρο 22 του Ν. 2725/1999, αναγράφεται ολόκληρο το άρθρο. Και ενσωματώνονται οι αλλαγές που πρόκειται να επέλθουν δίπλα στις διατάξεις που ήδη ισχύουν.

Σε αυτά τα πλαίσια έγινε και η αλλαγή διατύπωσης των “ατόμων με ειδικές ανάγκες” στο πολιτικά ορθότερον “άτομα με αναπηρίες”.
2) Ως προς το θέμα της αντισυνταγματικότητας:

Το θέμα αυτό συζητήθηκε εκτενώς, σε αυτήν εδώ την αίθουσα, τον περασμένο Νοέμβριο! Δεν θα αναφερθώ στην τότε συζήτηση. Είναι σχετικά νωπή στη μνήμη μας! Υπάρχουν και τα πρακτικά!

Η Επιστημονική Υπηρεσία της Βουλής στην έκθεσή της επί του τότε νομοσχεδίου αναφέρει στη σελίδα 16:

“Η ανάθεση εκ μέρους της κρατικής εξουσίας της προαγωγής και διαχείρισης των διαφόρων αθλημάτων στις οικείες οργανώσεις – ομοσπονδίες συνάδει με τον ασκούμενο κατά το άρθρο 16 παρ. 9 του Συντάγματος κρατικό έλεγχο των ενώσεων αθλητικών σωματείων όπως ορίζει ο Ν. 2725/1999.

Στο πλαίσιο, μάλιστα, του εν λόγω κρατικού ελέγχου δύνανται να δικαιολογηθούν κρατικές παρεμβάσεις ως προς την οργάνωση και λειτουργία των οικείων οργανώσεων- ομοσπονδιών, οι οποίες, αλλιώς, θα μπορούσαν να θεωρηθούν ότι αντίκεινται στο άρθρο 12 του Συντάγματος, το οποίο κατοχυρώνει την ελευθερία της συνένωσης.

Ευνοήτως, προκειμένου να υπηρετείται ο σκοπός του άρθρου 16 παρ. 9, οι επεμβάσεις αυτές, όπως και οι προτεινόμενοι περιορισμοί στην ελευθερία της συνένωσης, οι οποίοι αφορούν σε θέσπιση ηλικιακού ορίου για την κατάληψη θέσης προέδρου και εκτελεστικού μέλους Διοικητικού Συμβουλίου αθλητικής ομοσπονδίας, και οι οποίοι καταλαμβάνουν και τις ενεργές, κατά τη δημοσίευση του νόμου, θητείες, πρέπει να στοχεύουν στην προαγωγή και ανάπτυξη του αθλητισμού, να δικαιολογούνται από λόγους γενικού συμφέροντος και να τηρούν την αρχή της αναλογικότητας”.

Η άποψη αυτή της Επιστημονικής Υπηρεσίας της Βουλής βασίστηκε στις βιβλιογραφικές αναφορές διαπρεπών Συνταγματολόγων μεταξύ των οποίων και ο καθηγητής κ. Χρυσόγονος, πρώην ευρωβουλευτής του Σύριζα (Σπ. Βλαχόπουλος, Γ. Παπαδημητρίου, Α. Ξηρός οι υπόλοιποι).

Από τα ανωτέρω γίνεται αντιληπτό πως η Επιστημονική Υπηρεσία της Βουλής δέχτηκε πως με την εν λόγω ρύθμιση εξυπηρετείται η προαγωγή και η ανάπτυξη του αθλητισμού, άρα εξυπηρετείται το δημόσιο συμφέρον, χωρίς να παραβιάζεται η αρχή της αναλογικότητας.

3) Επιπλέον:

Το άρθρο 100 παρ. 5 του Συντάγματος αναφέρει ρητώς πως η κρίση περί Συνταγματικότητας αποτελεί αρμοδιότητα της οικείας ολομέλειας του κάθε ανώτατου δικαστηρίου (ΣτΕ, Άρειος Πάγος, Ελεγκτικό Συνέδριο).

Σε κάθε περίπτωση, δυνάμει και του άρθρου 26 του Συντάγματος, αρμόδια να αποφασίσουν επί του ζητήματος αυτού είναι τα ελληνικά δικαστήρια και όχι η Βουλή. Όποιος θεωρεί ότι θίγεται από τη ρύθμιση αυτή μπορεί να προσφύγει σε αυτά, και αυτά θα αποφασίσουν.Πάντως, 10 μήνες μετά την ψήφιση του νόμου, δεν έχει υπάρξει καμία προσφυγή στη δικαιοσύνη.

Τόνοι μελανιού έχουν χυθεί στη νομική θεωρεία για το ποιο σύστημα ελέγχου της συνταγματικότητας των νόμων πρέπει να εφαρμόζεται στην Ελλάδα, ποιο παρέχει πληρέστερη προστασία κτλ., αν υπάρχει τεκμήριο συνταγματικότητας των νόμων κτλ.(δηλαδή ένας νόμος άπαξ και ψηφιστεί από τη Βουλή είναι συνταγματικός μέχρι να αποφανθεί για το αντίθετο κάποιο δικαστήριο).

Αυτό όμως είναι αντικείμενο έρευνας της νομικής επιστήμης και έγκειται στο πεδίο απόφασης των δικαστηρίων και όχι στη συζήτηση  για το νομοσχέδιο».