Στο άκουσμα της είδησης πάγωσε όλη η Ελλάδα. Μία μαθήτρια, ένα κορίτσι μόλις 12 ετών από τον Κολωνό έπεσε θύμα ενός 53χρονου και του αρρωστημένου μυαλού του. Ο άνδρας την εξέδιδε για 50 ευρώ με τους πελάτες να κακοποιούν όχι μόνο το σώμα αλλά και την ψυχή της κοπέλας.
Πώς μπορούμε όμως να προστατέψουμε τα παιδιά; Υπάρχουν σημάδια που μπορούν να «μαρτυρήσουν» ότι ένα παιδί έχει πέσει θύμα κακοποίησης; Μπορεί το άτομο που έχει κακοποιηθεί να «κραυγάζει» για βοήθεια χωρίς καν να χρησιμοποιεί λέξεις;
Στα ερωτήματα του Newsbeast απαντά η Αγγελική Καρδαρά, Δρ. του Τμήματος Επικοινωνίας και ΜΜΕ του ΕΚΠΑ, Φιλόλογος, Τακτική Επιστημονική Συνεργάτιδα του Κέντρου Μελέτης του Εγκλήματος, Επιστημονική Υπεύθυνη του Crime & Media Lab του ΚΕ.Μ.Ε., Συγγραφέας – Εισηγήτρια και Εκπαιδεύτρια του E-learning του ΕΚΠΑ.
«Μία τόσο σοβαρή υπόθεση, όπως η υπόθεση Κολωνού, είναι πολύ σημαντικό να κρούσει ένα “καμπανάκι κινδύνου” στην ευρύτερη κοινωνία και βέβαια στην οργανωμένη Πολιτεία για την πιο αποτελεσματική προστασία της ανηλικότητας» μας λέει η Αγγελική Καρδαρά.
«Στο πλαίσιο των σύγχρονων κοινωνιών που υφίστανται ισχυρούς κλυδωνισμούς, η ανηλικότητα έρχεται αντιμέτωπη με σοβαρά κοινωνικά ζητήματα που πρέπει να φωτιστούν περισσότερο και να αναδειχθούν τόσο σε ερευνητικό όσο και σε δημοσιογραφικό επίπεδο» σημειώνει.
«Να επεκταθεί η κοινωνική μέριμνα και πρόνοια για τα παιδιά που είναι εκτεθειμένα σε πολλαπλούς κινδύνους»
Όπως τονίζει η τακτική Επιστημονική Συνεργάτιδα Κέντρου Μελέτης του Εγκλήματος: «Οφείλουμε να εστιάσουμε το ενδιαφέρον μας στην ανηλικότητα και να επεκταθεί κατ’ αρχάς η κοινωνική μέριμνα και πρόνοια για τα παιδιά που είναι εκτεθειμένα σε πολλαπλούς κινδύνους και για παιδιά που μεγαλώνουν σε οικογένειες με δυσλειτουργίες -ορατές και μη».
«Επίσης, κρίνω σκόπιμο να ενισχυθεί ο ρόλος του σχολείου -μέσω και της επιμόρφωσης εκπαιδευτικών σε τόσο σοβαρά ζητήματα όπως είναι οι βιασμοί ανηλίκων, η ενδοοικογενειακή βία, ο εκφοβισμός ανηλίκων κλπ.-, προκειμένου να αντιμετωπίζονται έγκαιρα, ακόμα και να προλαμβάνονται, κρίσιμες καταστάσεις που απασχολούν ένα παιδί» προσθέτει η Αγγελική Καρδαρά.
«Για παράδειγμα, σε υποθέσεις που έχουν δει και το φως της δημοσιότητας, διαπιστώνεται ότι ανήλικοι, ακόμα και αδέλφια στην ίδια οικογένεια, έχουν υπάρξει θύματα μακροχρόνιας εξακολουθητικής κακοποίησης και η υπόθεσή τους έχει αποκαλυφθεί μετά από μεγάλα χρονικά διαστήματα, με συνέπεια τα παιδιά να τραυματίζονται σε σώμα και ψυχή για χρόνια, χωρίς ουσιαστικά να υπάρχει για αυτά ένα προστατευτικό πλαίσιο, αφού κάνεις από το άμεσο, ή το ευρύτερο περιβάλλον τους, δεν έχει δείξει έμπρακτα το ενδιαφέρον του» μας εξηγεί.
Πώς το παιδί – θύμα κακοποίησης «κραυγάζει» για βοήθεια
Αναλύοντας τη συμπεριφορά που μπορεί να έχει ένα παιδί το οποίο έχει πέσει θύμα κακοποίησης και τους τρόπους με τους οποίους μπορεί να «κραυγάσει» για βοήθεια η Αγγελική Καρδαρά επισημαίνει ότι η «κραυγή» μπορεί να μην είναι με λέξεις.
«Ένα παιδί θύμα κακοποίησης μπορεί να “κραυγάζει” για βοήθεια, όχι ίσως με τις λέξεις του, αλλά με τη συμπεριφορά του και η εκπαιδευτική κοινότητα, όπου οι ανήλικοι/ες περνούν ένα πολύ μεγάλο μέρος της ημέρας τους (επομένως και της ζωής τους), είναι πολύ σημαντικό να μπορεί να αναγνωρίζει έγκαιρα αυτά τα σημάδια, τις “κραυγές” βοήθειας, να ενημερώνει τη διεύθυνση της σχολικής μονάδας, η οποία στη συνέχεια θα ενημερώνει τους αρμόδιους φορείς» υπογραμμίζει.
«Οι φορείς πρέπει ασφαλώς να είναι άρτια στελεχωμένοι και να αναλαμβάνουν το έργο τους χωρίς χρονοτριβή» σημειώνει η Δρ. του Τμήματος Επικοινωνίας και ΜΜΕ του ΕΚΠΑ, Φιλόλογος, Συγγραφέας – Εισηγήτρια και Εκπαιδεύτρια του E-learning του ΕΚΠΑ.
«Καίριας σημασίας επίσης η θεμελίωση μίας σχέσης εμπιστοσύνης τόσο των εκπαιδευτικών με την μαθητική κοινότητα, όσο και των γονέων με τα παιδιά τους, ώστε να συζητούν για θέματα που τα απασχολούν και τα προβληματίζουν. Μία επιπρόσθετη σημαντική παράμετρο στη σύγχρονη εποχή είναι η έκθεση ανηλίκων, από πολύ μικρές ηλικίες, στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, συνεπώς είναι αναγκαία τόσο η γονική επίβλεψη, όσο και η εκπαίδευση στο σχολείο για τη σωστή χρήση των Μέσων και παράλληλα για τρόπους αντιμετώπισης των κινδύνων που ελλοχεύουν στο Διαδίκτυο και εκτός αυτού» επισημαίνει η Αγγελική Καρδαρά.
«Ο κοινωνικός όσο και ο οικογενειακός ιστός δέχονται τριγμούς – Η ανηλικότητα αξίζει να έρθει στο προσκήνιο»
Εστιάζοντας στους δράστες ανάλογων εγκληματικών ενεργειών με την περίπτωση του 12χρονου κοριτσιού από τον Κολωνό η Επιστημονική Υπεύθυνη του Crime & Media Lab του ΚΕ.Μ.Ε. εξηγεί «ο κοινωνικός αποτροπιασμός είναι ευλόγως έντονος και ως εκ τούτου θεωρώ πολύ σημαντική και την ενίσχυση της πρόληψης. Στο σημείο αυτό πολύτιμος είναι και ο ρόλος των ΜΜΕ με ενημέρωση σε σταθερή και τακτική βάση για τόσο σοβαρά ζητήματα».
«Συνοψίζοντας, στη σημερινή εποχή, όπου τόσο ο κοινωνικός όσο και ο οικογενειακός ιστός δέχονται τριγμούς, η ανηλικότητα αξίζει να έρθει στο προσκήνιο του δημόσιου ενδιαφέροντος και να ληφθούν μέτρα ενίσχυσης της νεότητας, καθώς και σε ερευνητικό επίπεδο καταλήγουμε στη σημαντική διαπίστωση ότι υπάρχουν φλέγοντα κοινωνικά ζητήματα σε συνάρτηση με την ανηλικότητα που χρήζουν ειδικών και ολοκληρωμένων χειρισμών» αναφέρει κλείνοντας η Αγγελική Καρδαρά.