Τρία νεκρά παιδιά. Μια γυναίκα που κατηγορείται για τον θάνατο της 9χρονης κόρης της. Πλήθος κόσμου οργισμένο να φωνάζει έξω από την Ευελπίδων «σκύλα, βρωμιάρα, φόνισσα», να της εύχεται να πεθάνει. Εκατοντάδες πολίτες στην πόρτα του σπιτιού της στην Πάτρα, στα πατζούρια γραμμένο με σπρέι «θάνατος στους παιδοκτόνους». Η υπόθεση της Ρούλας Πισπιρίγκου έχει σοκάρει το πανελλήνιο δημιουργώντας ένα κύμα οργής και μίσους.
«Είναι θλιβερό το θέαμα. Είναι προβληματισμένο το μήνυμα στην κοινωνία μας, αν πρέπει να γίνουμε η κοινωνία της αγέλης και του όχλου ή πρέπει να βλέπουμε με ψυχραιμία και με μια σταθερή σχέση αναγνώρισης του προβλήματος την κοινωνική μας συνοχή» τονίζει μιλώντας στο Newsbeast o ψυχίατρος – νευρολόγος, πρόεδρος του Ινστιτούτου Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας και της Ελληνικής Εταιρείας Αγωγής Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας, Θάνος Ασκητής.
«Ένιωσα θλίψη και θυμό για όλους εκείνους που γίνονται δικαστές»
Εκφράζοντας τη θλίψη του και το αίσθημα θυμού που ένιωσε για όλους εκείνους που γίνονται δικαστές χωρίς να έχουν καμία έννοια αυτού του ρόλου ο Θάνος Ασκητής υπογραμμίζει: «Πηγαίνουν στο σπίτι μιας γυναίκας που δοκιμάζεται η ζωή της (ακόμη και αν είναι δολοφόνος) μέσα από μία προσέγγιση η οποία δεν δείχνει ούτε το δικαίωμα του αποδεικτικού δεδομένου της αθωότητας ή όχι, ούτε καν τη σοβαρότητα και την προσωπική επιλογή του ανθρώπου που είναι μέσα από ένα ταξίδι δοκιμαζόμενος».
«Πρέπει να δείξουμε ότι είμαστε μία κοινωνία ώριμων ανθρώπων που σεβόμαστε»
Εστιάζοντας στην υπόθεση με τα τρία νεκρά στην Πάτρα ο Θάνος Ασκητής υπογραμμίζει πως οφείλουμε «μέχρι να ολοκληρωθεί το παζλ» να αποδείξουμε πως είμαστε μια κοινωνία που αποτελείται από άτομα ώριμα και όχι βάρβαρα και επιθετικά.
«Έχουμε ένα μυστήριο ανοικτό μπροστά μας με πολύ μεγάλες κοινωνικές προεκτάσεις που θα τις μελετήσουμε όταν ολοκληρωθεί όλο το παζλ αυτής της φονικής, δολοφονικής όπως και να την πούμε αίσθησης ή συμπεριφοράς. Μέχρι τότε πρέπει να δείξουμε ότι είμαστε μία κοινωνία ώριμων ανθρώπων που σεβόμαστε, δεχόμαστε τα δεδομένα και τα αξιολογούμε ο καθένας μέσα από το δικό του μυαλό και από τα δικά του συναισθήματα και σκέψεις αλλά όχι με την αγριότητα, τη βαρβαρότητα και την επιθετικότητα της μάζας που θέλει να λιντσάρει, να φονεύσει και να δικαιώσει τα τρία παιδάκια που χάθηκαν άδικα από μία μάνα – δολοφόνο (αν αυτή η μάνα είναι δολοφόνος) και κατ΄επέκταση και μέσα από το κοινωνικό αίσθημα της Δικαιοσύνης» επισημαίνει ο ψυχίατρος – νευρολόγος.
«Αλήθεια ποιος ορίζει αυτό το κοινό αίσθημα της Δικαιοσύνης;» διερωτάται ο Θάνος Ασκητής και απαντά πως το ορίζει μόνο νόμος. «Μόνο η έννομη πολιτεία έχει το δικαίωμα να πάρει θέση με τα αποδεικτικά στοιχεία, με τη μεθοδολογία, την προσέγγιση αλλά και την ψυχιατρική» συμπληρώνει.
«Στη συγκεκριμένη υπόθεση δεν θα είναι μία απόφαση ενός δικαστηρίου που αγνοεί την ψυχική προσωπικότητα, δηλαδή την ψυχοπαθολογία που ενδεχομένως μπορεί να υπάρχει, τη σχέση του ζευγαριού, το περιβάλλον.
Θα πρέπει να εξεταστεί όλο το σύστημα το οποίο είναι κοντά σε αυτή τη γυναίκα, η οποία σήμερα κατηγορείται, που είναι μάνα, που έχει έναν άνδρα – πατέρα δίπλα της, ένα περιβάλλον που επίσης την επηρεάζει είτε θετικά είτε αρνητικά ή αν υπάρχει και άλλη εικόνα όπως είναι η χρήση ουσιών, παθολογικές από κληρονομικό περιβάλλον καταστάσεις, παθολογικές προεκτάσεις του ψυχισμού της. Όλα αυτά θα πρέπει να συνεκτιμηθούν» σημειώνει ο πρόεδρος του Ινστιτούτου Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας και της Ελληνικής Εταιρείας Αγωγής Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας.
«Δείχνουμε ότι είμαστε μία κοινωνία τριτοκοσμική που παρασύρεται ως αγέλη»
«Δεν μπορούμε εμείς να πηγαίνουμε έξω από το σπίτι και να προπηλακίζουμε τη μητέρα της και να δημιουργούμε το αίσθημα του κοινού δικαίου πίσω από μία κοινωνία που δυστυχώς αποδεικνύεται βαθιά ανώριμη, επιθετική, βίαιη. Αυτό δεν μας ενώνει στο νόημα να φέρουμε τη Δικαιοσύνη αλλά μας ενώνει δυστυχώς στο να δείχνουμε ότι είμαστε μία κοινωνία τριτοκοσμική πολύ χαμηλής κοινωνικής αντίληψης χωρίς ενσυναίσθηση» υπογραμμίζει ο Θάνος Ασκητής.
«Είμαστε μια κοινωνία που παρασύρεται ως μία αγέλη που θέλει να επιτεθεί και να φάει αυτό που την απειλεί γιατί τελικά η κοινωνία αντιδρά όταν απειλείται με τέτοιες συμπεριφορές. Δεν θέλουμε πάνω σε αυτή τη γυναίκα να ταυτίσουμε το δικό μας δικαίωμα ότι είμαστε σωστοί ή διεκδικούμε το δικαίωμα του δικού της λάθους.
Διεκδικούμε το νόημα της Δικαιοσύνης και η Δικαιοσύνη είναι η Πολιτεία, είναι η οργανωμένη κοινωνία, είναι το δικαίωμα του ανθρώπου όταν κατηγορείται να μπορεί να αμυνθεί, να διαχειριστεί την ανάγκη του, να δείξει εάν είναι αθώος ή να καταδικαστεί εάν είναι ένοχος αλλά από την έννομη Πολιτεία και όχι από μία μάζα, από έναν οργισμένο όχλο που πίσω από το νόημα από των τριών που χάθηκαν έχει αυτή την αντίληψη να καταδικάσει, να προπηλακίσει, να δημιουργήσει έναν τρόμο στην κοινωνία μας» συμπληρώνει.
«Εξειδικευόμαστε στις γνώσεις αλλά δεν αναπτύσσουμε κοινωνική ενσυναίσθηση»
Τι φταίει όμως για τις ακραίες αντιδράσεις του πλήθους; Γιατί μετατρεπόμαστε σε έναν όχλο που δικάζει και αποφασίζει μόνος του την ποινή; «Στη χώρα μας αυτό που πρέπει να δούμε ως κοινωνία γενικότερα είναι πως ανεβαίνει περισσότερο η κοινωνική παθολογία» μας λέει ο Θάνος Ασκητής.
«Ως ένας άνθρωπος που έχει περάσει τα 65 του χρόνια και έχει δουλέψει όλα αυτά τα έτη ως ψυχίατρος πρέπει να σας πω ότι η κοινωνική παθολογία είναι ένα φαινόμενο που βλέπω πως αυξάνεται έντονα γιατί η Ελλάδα δεν έχει δομές, δεν έχει σταθερές αξίες και ασφαλώς τα παιδιά μας, η κοινωνία μας τα παιδιά μας είναι, δεν μορφώνονται σε κοινωνικό επίπεδο. Εξειδικεύονται στις γνώσεις αλλά δεν αναπτύσουν κοινωνική ενσυναίσθηση και από αυτό θα πρέπει να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε πολύ σοβαρά το πού πάμε με μια κοινωνική παθολογία που φυσικά είναι επηρεασμένη και από την εποχή της οικονομικής κρίσης αλλά και της ευμάρειας, της πανδημίας και τώρα ενός πολέμου μεγάλου που γίνεται» αναφέρει.
«Όλο αυτό το κοινωνικό αίσθημα της αντίδρασης δεν μπορεί να προβάλλεται πίσω από έναν στόχο που θέλουμε να γίνουμε όλοι δικαστές μιας πολύκροτης υπόθεσης (όντως η οποία θα γραφτεί εάν καταλήξει έτσι να είναι ένα γεγονός του αιώνα με τρία παιδιά δολοφονημένα, εάν αληθεύει αυτό). Κατ΄επέκταση θα πρέπει να δούμε πιο μέσα τους εαυτούς μας για να καταλάβουμε πως η κοινωνία μας θα πρέπει να αποτελείται από ώριμα κύτταρα που συλλειτουργούν και όχι που αντιδρούν με βιαιότητα, με αναρχία και κυρίως με αίσθημα τρόμου» συμπληρώνει.
«Οι αντιδράσεις του όχλου έχουν να κάνουν με την έλλειψη παιδείας και με το χαμηλό κοινωνικό και μορφωτικό μας επίπεδο» τονίζει ο Θάνος Ασκητής.
«Δεν μπορεί ο καθένας από εμάς να βγάζει την οργή του σαν ένα ζώο που επιτίθεται για να φάει αυτό που νομίζει ότι τον απειλεί. Αυτή η γυναίκα εάν όντως έχει κάνει αυτά τα εγκλήματα θα τιμωρηθεί παραδειγματικά από την Πολιτεία. Αυτή είναι η κοινωνική δικαίωση» εξηγεί ο ψυχίατρος.
«Η βία η οποία αυξάνεται πολύ στην εποχή μας παγκόσμια έχει αντικαταστήσει τη συνεννόηση»
«Η κοινωνική δικαίωση δεν είναι να σου δώσω ένα χαστούκι. Αυτό το είδαμε και στα Όσκαρ που σηκώθηκε ένας μεγάλος ηθοποιός, ο Γουίλ Σμιθ και χτύπησε τον Κρις Ροκ γιατί πρόσβαλε την τιμή της γυναίκας του. Δείχνει μία κοινωνική παθολογία. Όσο κι αν ήταν χοντρό που ακούστηκε για την Τζάντα Πίνκετ Σμιθ που αντιμετωπίζει ένα πρόβλημα υγείας η απάντηση δεν είναι μία γροθιά. Η βία η οποία αυξάνεται πολύ στην εποχή μας παγκόσμια έχει αντικαταστήσει τη συνεννόηση, την ενσυναίσθηση, τη σύνδεση, την αγάπη. Ο άνθρωπος θέλει να γίνεται περισσότερο κακός, θυμίζει παλιές ταινίες όπως είναι το Κουρδιστό Πορτοκάλι, θα έλεγε κανείς ακόμη και το Τζόκερ που δείχνει μία δημιουργία παθολογίας του περιθωρίου» επισημαίνει στο Newsbeast ο Θάνος Ασκητής.
Όπως μάλιστα εξηγεί «ο άνθρωπος γίνεται κλόουν γιατί είναι στο περιθώριο. Είναι ένας άνθρωπος που η κοινωνία τον αποτρέπει, τον απομακρύνει από τη ζωή και φοβάμαι ότι είμαστε μπροστά σε τέτοιες συμπεριφορές. Πρέπει να ξανασυνδέσουμε την ανθρώπινη σχέση και οποιοδήποτε γεγονός πρέπει να το βλέπουμε με την ωριμότητα και την ευθύνη του σεβασμού».
«Ο κάθε άνθρωπος δικαιούται να έχει σεβασμό… από τον τελευταίο πολύ μέχρι τον αρχηγό του κράτους. Δεν μπορεί να είμαστε η κοινωνία της βιαιότητας, του βρασμού, της αντίδρασης, του όχλου που θέλει να τιμωρήσουμε γιατί εμείς εκείνη τη στιγμή νιώθουμε πως κάποιος μας έχει ”βιάσει” αυτή η γίνεται που κατηγορείται ότι σκότωσε το παιδί της» σημειώνει χαρακτηριστικά.
«Η Δικαιοσύνη έχει το μεγάλο δικαίωμα και το τίμημα της αξίας της ζωής να δώσει ποινή εκεί που χρειάζεται»
«Δεν μπορούμε να υποκαθιστούμε την Δικαιοσύνη» δηλώνει ο ψυχίατρος. «Η Δικαιοσύνη έχει το μεγάλο δικαίωμα και το τίμημα της αξίας της ζωής να δώσει ποινή εκεί που χρειάζεται και η επιστήμη που πρέπει επίσης να έχει ρόλο, όπως εδώ η ψυχιατρική. Πρέπει η ψυχιατρική να έχει άποψη… Τι συνέβη σε αυτή τη γυναίκα τελικά εάν όντως έκανε αυτά τα εγκλήματα; Τι περιβάλλον είχε; Ποια ήταν η σχέση με τον άνδρα της, με το δικό της δεδομένο; Η δική της ψυχολογία, η σχέση με τα παιδιά τους».
«Ακόμη μπαίνει και το ερώτημα μια γυναίκα που θα μείνει έγκυος θα κάνει παιδί, πρέπει να αξιολογείται και ψυχολογικά ώστε να γίνει μία μάνα που να έχει το αίσθημα της ευθύνης, της ενσυναίσθησης και της ανάγκης να οργανώσει τη ζωή του παιδιού της ως κύτταρο αναπαραγωγής και όχι μόνο ως βιολογική εξέλιξη» επισημαίνει κλείνοντας ο Θάνος Ασκητής.
