Ο ταξιτζής που έχρισε η Coca-Cola Άγιο Βασίλη

O «Άγιος Βασίλης πέθανε», έγραφαν τα δημοσιεύματα του Τύπου τον Οκτώβριο του 2014, όταν ένας 86χρονος Βρετανός έφευγε από τη ζωή. Η Coca-Cola εξέδωσε ανακοινωθέν τιμώντας τον άντρα που είχε προσλάβει να ενσαρκώσει τον Άγιο των Χριστουγέννων, αποκαλώντας τον «πραγματικό πνεύμα» της γιορτής. Κι αυτό γιατί ο Τζον Μουρ αποτέλεσε το ανθρώπινο πρόσωπο του Άγιου Βασίλη της Coca-Cola, από τη στιγμή τουλάχιστον που η εταιρία αποφάσισε να περάσει από τα καρτούν στον ψηφιακά επεξεργασμένο ανθρώπινο παράγοντα. Ο Μουρ δάνεισε το πρόσωπό του σε τόσες και τόσες χριστουγεννιάτικες διαφημίσεις της Coca-Cola και ταυτίστηκε με τον Άγιο Βασίλη χάρη στο παχουλόκομψο παρουσιαστικό, την κατάλευκη γενειάδα αλλά και το πλατύ του χαμόγελο. Κι ενώ μπορεί σήμερα να μοιάζει αιώνιος, ο Άγιος Βασίλης δεν ήταν πάντα ανάμεσά μας. Όχι τουλάχιστον με τον τρόπο που τον ξέρουμε πια. Γιατί αυτός ο Άγιος με τα ερυθρόλευκα, τους ταράνδους και τον σάκο με τα δώρα ήταν ολότελα δημιούργημα της Coca-Cola και του δημιουργού Haddon Sundblom, ο οποίος πέρασε όλα τα χρόνια μεταξύ 1931-1965 φιλοτεχνώντας την τελική εικόνα του Santa. Ο γραφίστας στράφηκε σε ένα ποίημα του 1822 που απεικόνιζε τον Άγιο Νικόλαο ως έναν καλοσυνάτο χοντρούλη τύπο, ο οποίος φορούσε παρεμπιπτόντως κόκκινη κάπα πολύ πριν την Coca-Cola. Τα αρχικά σχέδια του Sundblom δεν σώζονται, οι τελικές εκδοχές που καθορίστηκαν ωστόσο το 1964 λειτούργησαν ως βάση για όλες τις κατοπινές απεικονίσεις του Αγίου της Coca-Cola στις δεκαετίες που θα έρχονταν. Το 2001, η Coca-Cola βάσισε και πάλι την τηλεοπτική της διαφήμιση στα σχέδια του Sundblom, γεννώντας ένα από τα πλέον αρχετυπικά καλούπια του Άγιου Βασίλη. Ό,τι κι αν κάνει η φίρμα με τον Άγιο, έχει πάντα κάτι μέσα του από την αισθητική του Sundblom. Όταν θέλησαν λοιπόν να στραφούν στον πραγματικό ανθρώπινο παράγοντα και να ξεφύγουν από τα κινούμενα σχέδια, εννοείται ότι έψαχναν έναν άντρα με ευγενικά χαρακτηριστικά και καλή καρδιά. Αλλά και ροζ μάγουλα, σπινθηροβόλα μάτια και μπόλικα παραπανίσια κιλά. Και τον βρήκαν στην Αγγλία! Ήταν μάλιστα τέτοια η απήχησή του ως Άγιος Βασίλης που έπαιξε ακόμα και σε διαφημίσεις άλλων εταιριών. Για γνωστή αλυσίδα σούπερ μάρκετ, αγόραζε από ένα κατάστημά της καρότα για τους ταράνδους του. Όταν δεν πρωταγωνιστούσε στη χριστουγεννιάτικη τηλεόραση, φορούσε την ερυθρόλευκη στολή και τις κατάμαυρες μπότες του και όργωνε τις φιλανθρωπικές εκδηλώσεις της χώρας του, κάνοντας τα παιδάκια να ουρλιάζουν από τη χαρά τους. Ο δικός τους Άγιος Βασίλης ήταν βλέπετε ο αληθινός!

Σπαράγματα βιογραφίας

Όταν δεν ήταν ο Άγιος Βασίλης στις λίγες αυτές μέρες του χρόνου, ο Τζον Μουρ δούλευε ταξί και περιστασιακά μπάρμαν σε συνοικιακή παμπ της πόλης του, το Burgess Hill του Δυτικού Σάσεξ. Εκεί γεννήθηκε, εκεί μεγάλωσε, εκεί παντρεύτηκε και εκεί πέρασε όλη του τη ζωή, μέχρι να διασταυρωθεί τουλάχιστον ο δρόμος του με την Coca-Cola και να δει τη ζωή του να αλλάζει μαγικά. Γιατί κάθε Χριστούγεννα ο Τζον μεταμορφωνόταν σε Άγιο Βασίλη και είχε πια την παγκόσμια τηλεοπτική αναγνωρισιμότητά του να λειτουργεί ως ταυτότητα: ήταν ο Άγιος Βασίλης με σάρκα και οστά! Ο Μουρ έχασε τη γυναίκα του το 2004 και πέρασε τα τελευταία του χρόνια μόνος, μιας και δεν είχε απογόνους. Παιδιά του θα ήταν βέβαια και μάλιστα σύντομα όλα τα καλά παιδάκια αυτού του κόσμου, μιας και το 2006 προσλήφθηκε από την Coca-Cola να γίνει το οικουμενικό πρόσωπο των Χριστουγέννων. Και έγινε, μιας και ήταν η ιδανική ενσάρκωση του αρχετυπικού Άγιου Βασίλη της Coca-Cola, λες και είχες δώσει ανθρώπινα χαρακτηριστικά στα κινούμενα σχέδια. Μιλώντας ο ίδιος στους «Financial Times» για τη δουλειά του ως Άγιος Βασίλης, είχε εξηγήσει: «Ένα από τα σημαντικότερα πράγματα είναι ο κατάλληλος τρόπος για να φτιάξεις έναν μαγικό δεσμό με το παιδί. Στην αρχή πρέπει να είσαι ακίνητος. Είσαι εδώ για να είσαι μυστηριώδης και μαγικός. Πρέπει να είσαι η ενσάρκωση της αγάπης και όλων των καλών της ανθρώπινης φύσης. Ποτέ δεν πρέπει να υποθέτεις ότι ένα παιδί έχει και τους δυο γονείς του. Είχα οχτάχρονα που μου ψιθύριζαν στο αυτί ότι το μόνο που θέλουν είναι να γυρίσει η μαμά στο σπίτι για τα Χριστούγεννα». Η αρχή του έγινε μάλιστα όταν έπαιξε στη χριστουγεννιάτικη διαφήμιση των Morrisons το 2005, παίρνοντας σβάρνα τους διαδρόμους του σούπερ μάρκετ για να βρει καρότα για τους τάρανδους του που τον περίμεναν στο πάρκινγκ!

Η Coca-Cola έτριψε τα μάτια της από την ομοιότητα με τον δικό της καρτουνίστικο Άγιο Βασίλη και έκανε έτσι το πέρασμα στον (ψηφιακά επεξεργασμένο) ανθρώπινο Άγιο, παρακολουθώντας τη ζωή ενός κοριτσιού που συναντούσε τον Άγιο Βασίλη κάθε χρόνο από τη δεκαετία του 1930 μέχρι και τις μέρες μας.

O Τζον Μουρ ήταν τώρα το πρόσωπο του Άγιου Βασίλη της Coca-Cola και δεν έκρυβε τη χαρά του! Όργωνε πια τις φιλανθρωπικές εκδηλώσεις της Βρετανίας για να χαρίσει χαμόγελα και δώρα στα παιδιά, καθώς όλα τον αναγνώριζαν από τη διαφήμιση και πίστευαν πως ήταν ο πραγματικός. Η χαρακτηριστική λευκή γενειάδα του και το πλατύ του χαμόγελο λειτουργούν ακόμα ως βάση για τις τηλεοπτικές και έντυπες διαφημίσεις της Coca-Cola. Ο Τζον Μουρ πέθανε το 2014 χτυπημένος από καρκίνο του πνεύμονα και τα κοινωνικά μέσα πήραν πραγματικά φωτιά, καθώς χιλιάδες ήταν αυτοί που θέλησαν να πουν το ύστατο χαίρε στον έστω και τηλεοπτικό Άγιο Βασίλη. Μια γειτόνισσά του είπε πως ο τετράχρονος γιος της ήταν πεπεισμένος πως είχε δει τον Άγιο Βασίλη όταν έπεσε πάνω στον Τζον Μουρ σε έναν διάδρομο σούπερ μάρκετ. «Ο Άγιος Βασίλης!», μονολόγησε ο μικρός και ο Τζον τού έκλεισε συνωμοτικά το μάτι. Ο γνωστός φωτογράφος Ian Pack, που τον είχε γνωρίσει το 2011 σε μια φωτογράφιση, τον περιέγραψε ως «μεγάλο άντρα» και «ταπεινό, ταλαντούχο ηθοποιό». Η ανιψιά του, Φράνκι Μουρ, έγραψε πως είναι έκπληκτη από την αγάπη του κόσμου για τον εκλιπόντα θείο της: «Είχε τόσο πλάκα να μεγαλώνεις δίπλα του και να λες στους φίλους σου πως ο Άγιος Βασίλης είναι θείος σου!». Ο πλανήτης έκλαψε με τον δικό του τρόπο τον χαμό του μοντέρνου πνεύματος των Χριστουγέννων, που εδώ και μια δεκαετία έμπαινε στα σπίτια του κοσμάκη από το παράθυρο της μικρής οθόνης. Όσο για την πόλη του, το Burgess Hill, είπε διά στόματος των κατοίκων της: «Όσο μας αφορά, ήταν ο Άγιος Βασίλης. Οι μαμάδες ήταν βέβαια πολύ πιο εντυπωσιασμένες από τη συνάντηση μαζί του παρά τα παιδιά τους!». Η Coca-Cola αποκάλυψε πως ο Τζον Μουρ είχε λειτουργήσει ως βάση για τη σύγχρονη απεικόνιση του Αγίου της τόσο στην τηλεοπτική όσο και την έντυπη διαφήμιση. Χιλιάδες φωτογραφίες του είχαν τραβηχτεί ώστε να φτιαχτεί το animation με βάση τα χαρακτηριστικά του προσώπου του. «Αν κοιτάξετε τις ψηφιακές εικόνες του υπολογιστή και τις φωτογραφίες του Τζον, θα δείτε», σχολίασε με νόημα ο εκπρόσωπος Τύπου της Coca-Cola. Ένας καθημερινός άνθρωπος έγινε παγκόσμιο σύμβολο χαράς και γιορτινού κλίματος, παραμένοντας ταπεινός, καλόκαρδος και καλοσυνάτος, όπως εξομολογήθηκαν όσοι τον γνώρισαν προσωπικά. Ενσαρκώνοντας ίσως το πραγματικό νόημα της χριστιανικής γιορτής για τη γέννηση του Θεανθρώπου… Δείτε όλα τα πρόσωπα που φιλοξενούνται στη στήλη «Πορτραίτα» του newsbeast.gr