Στη Βουλή κατατέθηκε από το Υπουργείο Δικαιοσύνης το σχέδιο νόμου για την «Προστασία προσώπων που αναφέρουν παραβιάσεις ενωσιακού δικαίου – Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1937 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 23ης Οκτωβρίου 2019 (L 305) και λοιπές ρυθμίσεις του Υπουργείου Δικαιοσύνης» όπως είναι ο πλήρης τίτλος του.
Με το προτεινόμενο σχέδιο νόμου ενσωματώνεται στην ελληνική νομοθεσία η Οδηγία 2019/1937 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 23ης Οκτωβρίου 2019 σχετικά με την προστασία των προσώπων που αναφέρουν παραβιάσεις του δικαίου της Ένωσης που θίγουν τομείς, όπως τα οικονομικά συμφέροντα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την ασφάλεια των τροφίμων και των μεταφορών, την προστασία του περιβάλλοντος, τη δημόσια υγεία και την ιδιωτική ζωή.
Η εν λόγω Οδηγία περιλαμβάνει ένα ολοκληρωμένο θεσμικό πλαίσιο αναφορικά με τους πληροφοριοδότες – μάρτυρες δημοσίου συμφέροντος (whistleblowers) και έρχεται να καλύψει ένα νομοθετικό κενό, καθώς η μόνη ανάλογη διαδικασία που υφίσταται στο εγχώριο δίκαιο αφορά αποκλειστικά την ποινική διαδικασία και τον θεσμό των προστατευόμενων μαρτύρων.
Αξίζει να σημειωθεί ότι με το νέο νομοσχέδιο καταρτίζεται ένα σύστημα διαύλων (εσωτερικών και εξωτερικών) για την υποβολή και τη διαχείριση των αναφορών, παρέχονται διασφαλίσεις για τα προσωπικά δεδομένα, ενώ λαμβάνονται μέτρα προστασίας των αναφερόντων.
Ειδικότερα, απαγορεύονται τα κάθε μορφής αντίποινα και ενέργειες αντεκδίκησης σε βάρος του αναφέροντος, είτε αυτά προέρχονται από τον εργοδότη είτε από τρίτα πρόσωπα. Εκτός των αντιποίνων που αφορούν τους γενικούς και ειδικούς όρους εργασίας, απαγορεύεται επιπλέον και κάθε άλλη βλαπτική ενέργεια σε βάρος του αναφέροντος στο επαγγελματικό αλλά και στο κοινωνικό του περιβάλλον, που σχετίζεται με την αναφορά. Ενδεικτικά απαγορεύονται η παύση και η απόλυση, ο υποβιβασμός, η παράλειψη και η στέρηση προαγωγής, η αφαίρεση καθηκόντων, αλλαγή τόπου εργασίας, η μείωση μισθού, μεταβολή ωραρίου εργασίας. Τέλος, τυποποιείται ποινικά η παρεμπόδιση ή η απόπειρα παρεμπόδισης υποβολής αναφοράς, η διενέργεια αντιποίνων και η αποκάλυψη στοιχείων ταυτότητας των αναφερόντων που υπάγονται σε καθεστώς εμπιστευτικότητας.