Είναι διαπιστωμένο πως στην Ελλάδα έχουμε τρία πολύ σημαντικά προβλήματα στο θέμα της αντιμετώπισης της ανεργίας. Πρώτον, ότι υπάρχει μεγάλο πρόβλημα δεξιοτήτων. Δεύτερον ότι υπάρχει μακροχρόνια ανεργία. Τρίτον, πως μέρος αυτής της ανεργίας είναι πλασματική. Αυτό ακριβώς το τρίπτυχο είναι το κεντρικό θέμα του νομοσχεδίου του υπουργείου εργασίας με τίτλο «Δουλειές ξανά».
Στόχος μας είναι να διασφαλίσουμε ότι θα «πιάνουν τόπο» τα χρήματα των φορολογούμενων για τα επιδοτούμενα προγράμματα κατάρτισης. Είναι αδιανόητο να ξοδεύουμε τόσα χρήματα σε προγράμματα κατάρτισης και να συμβαίνει το παράδοξο να υπάρχουν χιλιάδες θέσεις εργασίας που δεν μπορούν να καλυφθούν.
Πλέον το 30% του ποσού θα καταβάλλεται τόσο στους καταρτιζόμενους όσο και στους παρόχους επαγγελματικής κατάρτισης ΜΟΝΟ ΜΕΤΑ την πιστοποίηση των γνώσεων και των δεξιοτήτων των ωφελούμενων. Επίσης, θα υπάρχει αξιολόγηση των παρόχων επαγγελματικής κατάρτισης από τους ίδιους τους καταρτιζόμενους σε 3 ποιοτικά στοιχεία: το ποσοστό των καταρτισθέντων που βρήκε δουλειά, το ποσοστό που πιστοποιήθηκε και την ποιότητα των υπηρεσιών τους.
Παράλληλος στόχος είναι η στήριξη των μακροχρόνια ανέργων. Επιβραβεύουμε όσους είναι πάνω από 5 έτη μακροχρόνια άνεργοι και αναζητούν ενεργά ή βρίσκουν εργασία με «πριμ» 300 ευρώ και για πρώτη φορά τους χορηγούμε Επίδομα Εργασίας, που αντιστοιχεί στο 50% του επιδόματος ανεργίας και θα καταβάλλεται σε όσους ανέργους βρίσκουν δουλειά κατά την περίοδο καταβολής του κανονικού επιδόματος ανεργίας, έως και τη λήξη της.
Με τον νέο νόμο θέτουμε εισοδηματικά κριτήρια για την απολαβή προνοιακών παροχών. Για τους πραγματικά μακροχρόνια άνεργους στο επίδομα ανεργίας δεν αλλάζει τίποτε. Αλλάζει όμως για αυτούς που δεν είναι. Και πολύ καλώς αλλάζει, γιατί αυτό αποτελεί κοινωνική δικαιοσύνη. Και πάλι, κάποιες από τις παροχές που δεν συνδέονται με την ιδιότητα του ανέργου παραμένουν. Για παράδειγμα, το Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο για το ρεύμα, οι ρυθμίσεις για τον ΕΝΦΙΑ, το επίδομα θέρμανσης.
Το ίδιο το επίδομα ανεργίας δε θα επηρεαστεί από τα εισοδηματικά κριτήρια. Θα μπορεί όμως πλέον να διακοπεί, εάν προσφερθούν στον άνεργο τρεις κατάλληλες για τον ίδιο θέσεις εργασίας (με βάση το προφίλ του, τον τελευταίο μισθό του και τον τόπο κατοικίας του) και εκείνος αρνηθεί και τις τρεις προσφορές. Δηλαδή νομοθετούμε αυτό που ισχύει σε όλη την Ευρώπη.
Νομοθετήθηκαν δύο νέες ρυθμίσεις για την επιτάχυνση της απονομής συντάξεων. Η πρώτη αφορά στην έκδοση συντάξεων «fast track» για τις νέες συντάξεις και η δεύτερη στην έκδοση «συντάξεων εμπιστοσύνης» για το στοκ των εκκρεμών συντάξεων.
Έτσι λοιπόν στην πρώτη περίπτωση, ο ΕΦΚΑ εκδίδει πράξη απονομής κύριας σύνταξης, εντός τριών μηνών, διάστημα στο οποίο πρέπει να ελέγξει αν ο ασφαλισμένος δικαιούται σύνταξη και πόση. Αν δεν επαληθεύσει τα στοιχεία, η σύνταξη θα απονεμηθεί και θα ελεγχθεί αργότερα.
Αλλά και στην δεύτερη περίπτωση για τις αιτήσεις που έχουν υποβληθεί μέχρι τις 31 Μαρτίου 2022 και εκκρεμούν, η πράξη απονομής σύνταξης θα εκδίδεται στη βάση των στοιχείων που είναι καταγεγραμμένα στα πληροφοριακά συστήματα του e-ΕΦΚΑ και των δηλώσεων των ασφαλισμένων. Οι δηλώσεις θα γίνονται δεκτές χωρίς να απαιτείται η προσκόμιση παραστατικών που τις τεκμηριώνουν, αφού η διαδικασία θα στηρίζεται στην εμπιστοσύνη του κράτους προς τον ασφαλισμένο. Και εδώ ο έλεγχος θα γίνεται εκ των υστέρων.
Επιπρόσθετα, καθιερώνεται προθεσμία τριών μηνών για την έκδοση επικουρικής σύνταξης, η οποία ξεκινά με την έκδοση της κύριας σύνταξης. Επιχειρούμε με αυτό τον τρόπο τη δραστική επιτάχυνση της διαδικασίας απονομής συντάξεων. Αλλά και το τέλος της ομηρίας των ασφαλισμένων που αναγκάζονται να περιμένουν χρόνια για να λάβουν τη σύνταξή τους, για την οποία έχουν πληρώσει εισφορές, χωρίς να έχουν άλλους πόρους για τον βιοπορισμό τους.
Η λογική του νομοσχεδίου είναι απλή. Όταν το 72% των εργοδοτών δηλώνει ότι αναζητά εργαζομένους και δεν μπορεί να βρει. Όταν την ίδια στιγμή περισσότεροι από 50.000 άνθρωποι είναι εγγεγραμμένοι στο μητρώο του ΟΑΕΔ για πάνω από 10 χρόνια. Και όταν 40.000 άτομα που είναι στο μητρώο, έχουν ετήσιο εισόδημα πάνω από 20.000 ευρώ, τότε κάτι έπρεπε να αλλάξουμε.