Ο σεβασμός στο Διεθνές Δίκαιο, συμπεριλαμβανομένου του Δικαίου της Θάλασσας, η απαγόρευση της χρήσης ή της απειλής χρήσης βίας εναντίον της εδαφικής ακεραιότητας, της ανεξαρτησίας οιουδήποτε κράτους και ο σεβασμός της εθνικής κυριαρχίας αποτελούν θεμελιώδεις αρχές της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, τόνισε ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών Αλέξανδρος Παπαϊωάννου, κατά την ενημέρωση των διπλωματικών συντακτών.
Επανέλαβε ότι όσον αφορά την αναγνώριση από τη Ρωσία του Ντονέσκ και του Λουχάνσκ, η Ελλάδα θεωρεί πως αυτό αποτελεί κατάφωρη παραβίαση θεμελιωδών αρχών του Διεθνούς Δικαίου, της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας και των Συμφωνιών του Μινσκ.
Ειδικότερα για το ζήτημα της Ουκρανίας, ο κ. Παπαϊωάννου είπε πως συζητήθηκε στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ της Δευτέρας, παρουσία του Ουκρανού υπουργού Εξωτερικών, κατά το οποίο συμφωνήθηκε να υπάρχει και οικονομική ενίσχυση της ΕΕ προς την Ουκρανία, καθώς και χθες στην έκτακτη σύγκληση του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων στο Παρίσι, μετά τις ανακοινώσεις της Ρωσίας.
Αποκρυσταλλώνοντας περαιτέρω το μήνυμά του, τόνισε πως η Ελλάδα τάσσεται υπέρ του σεβασμού της εδαφικής ακεραιότητας, της κυριαρχίας και της ανεξαρτησίας όλων των κρατών και καταδικάζει κάθε απόφαση που αντιβαίνει τις θεμελιώδεις αυτές αρχές του Διεθνούς Δικαίου.
Ιδιαίτερα, σύμφωνα με το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών υπογράμμισε την ανάγκη προστασίας της ελληνικής κοινότητας στην Ουκρανία και διαμήνυσε πως η Ελλάδα θα σταθεί στο πλευρό της ομογένειας. «Όχι μόνο δεν έχουμε εγκαταλείψει την ελληνική ομογένεια, αντιθέτως, ιδιαίτερα υπό το φως των νέων εξελίξεων, έχουμε ενισχύσει με δύο διπλωματικούς» στο ελληνικό προξενείο στη Μαριούπολη για να παράσχουν βοήθεια προς τους Έλληνες πολίτες και τους ομογενείς της περιοχής. Μάλιστα, επισήμανε πως η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα που λειτουργεί αυτή τη στιγμή προξενική αρχή στη Μαριούπολη και κατέστησε σαφές πως δεν υπάρχει καμία διάθεση η Ελλάδα να αναστείλει τη λειτουργία του. Υπογράμμισε επιπλέον πως αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει ενδεχόμενο μετακίνησης της πρεσβείας στο Κίεβο και των προξενικών αρχών.
Σε ερώτηση του ΑΠΕ-ΜΠΕ αν υπάρχει σχέδιο για την ασφάλεια της ελληνικής κοινότητας στη Μαριούπολη, επανέλαβε τη σύσταση του υπουργείου Εξωτερικών προς τους Έλληνες πολίτες να μην ταξιδεύουν προς το παρόν στην Ουκρανία και ότι όσοι Έλληνες πολίτες επιθυμούν αρωγή για την αποχώρησή τους από την Ουκρανία, να έρχονται σε επαφή με τις ελληνικές προξενικές αρχές στην Ουκρανία. Επισήμανε ακόμα πως υπάρχουν σχέδια για την αποχώρησή τους εφόσον αυτό χρειαστεί να γίνει, σημειώνοντας ότι οποιαδήποτε σχέδιο πρέπει να προσαρμοστεί ανάλογα και με τις εξελίξεις και προσέθεσε: «Ο γενικός πρόξενος στη Μαριούπολη μού είπε χθες ότι προς το παρόν στην περιοχή επικρατεί ηρεμία».
Επίσης, γνωστοποίησε πως ο αριθμός των ατόμων που θέλουν να αποχωρήσουν από την Ουκρανία είναι αρκετά μικρός. «Η συντριπτική πλειοψηφία δεν έχουν εκδηλώσει την πρόθεση να εγκαταλείψουν τις εστίες τους» συμπλήρωσε.
Κληθείς να διευκρινίσει αν πρόκειται για Έλληνες πολίτες ή κατοίκους ελληνικής καταγωγής, είπε πως «αυτή τη στιγμή μιλάμε για Έλληνες πολίτες ή κατόχους ελληνικών διαβατηρίων και ειδικών δελτίων ταυτότητας ομογενούς». Επιπροσθέτως, ανέφερε πως η εικόνα που έχει ο ίδιος είναι ότι οι ομογενείς της περιοχής δεν έχουν εκδηλώσει πρόθεση να εγκαταλείψουν τις εστίες τους.
Παράλληλα, ο Αλέξανδρος Παπαϊωάννου ενημέρωσε πως στο πλαίσιο της χθεσινής απόφασης του Συμβουλίου Εξωτερικών της ΕΕ να κληθούν οι Ρώσοι πρέσβεις διαπιστευμένοι στα κράτη-μέλη της ΕΕ, εκλήθη σήμερα στο υπουργείο Εξωτερικών στην Αθήνα ο πρεσβευτής της Ρωσίας στην Ελλάδα.
Σε ό,τι αφορά στην επίσκεψη του Νίκου Δένδια στη Μόσχα την περασμένη Παρασκευή, είπε πως η συνάντηση με τον Σεργκέι Λαβρόφ έγινε σε φιλικό κλίμα. Πιο συγκεκριμένα, είπε πως έγινε εκτεταμένη συζήτηση για τις διμερείς σχέσεις, με έμφαση στην οικονομική και εμπορική συνεργασία, συμπεριλαμβανομένου του τομέα της ενέργειας, στη συνεργασία στον τομέα της αντιμετώπισης κρίσεων, κυρίων των πυρκαγιών, καθώς και στη συνεργασία στον πολιτιστικό τομέα, το θέμα της διδασκαλίας της ελληνικής και της ρωσικής στη Ρωσία και στην Ελλάδα, αντίστοιχα, προξενικά ζητήματα. Επισήμανε περαιτέρω πως μεγάλο μέρος της συζήτησης αφορούσε την ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική ασφαλείας, το ζήτημα της Ουκρανίας. Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στη συζήτηση που είχε, κατά τη συνάντηση, ο Νίκος Δένδιας με τον Ρώσο ομόλογό του στις ελληνοτουρκικές σχέσεις και στο Κυπριακό, στο Ναγκόρνο Καραμπάχ, στα Δυτικά Βαλκάνια και στη Μέση Ανατολή, ενώ επανέλαβε την αναφορά του υπουργού Εξωτερικών πως «ακούμε με προσοχή τις ρωσικές ανησυχίες».
Αναφερθείς στον χθεσινό 64ο γύρο των διερευνητικών επαφών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα, ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών τόνισε πως είναι άτυπες επαφές και πως το μοναδικό θέμα που συζητούμε είναι το ζήτημα της οριοθέτησης της ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο, αποκλειστικά στη βάση της Σύμβασης του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας. Προσέθεσε πως σκοπός των διερευνητικών είναι να εξεταστεί αν υπάρχει κοινό έδαφος ούτως ώστε να οδηγήσουν σε επίσημες διαπραγματεύσεις, πάντα στη βάση του Διεθνούς Δικαίου, είτε μια συμφωνία μεταξύ των δύο χωρών είτε να γίνει μια κοινή παραπομπή του ζητήματος στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Αποτυπώνοντας το κλίμα κατά τη χθεσινή συνάντηση, είπε πως έγινε σε κόσμιο κλίμα, χωρίς δραματικές εξελίξεις. Σε ό,τι αφορά στον επόμενο γύρο, θα γίνει στην Τουρκία, η οποία θα προτείνει ημερομηνία και μέρος.
Ερωτηθείς για το χρόνο υποβολής της επίσημης απάντησης της Ελλάδας στον ΟΗΕ στην επιστολή της 30ης Σεπτεμβρίου του 2021 της Τουρκίας, ο κ. Παπαϊωάννου τόνισε πως η απάντηση της ελληνικής πλευράς θα δοθεί όταν θα αποφασίσει το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών ότι πρέπει να δοθεί.
«Η Ελλάδα αποδίδει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την Αφρική»
Αναφερόμενος στην επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια σήμερα στη Σενεγάλη και αύριο στο Πράσινο Ακρωτήριο, ο Αλέξανδρος Παπαϊωάννου ανέδειξε τη σημασία της Υποσαχάριας Αφρικής για την Ελλάδα. Επισήμανε πως στους τελευταίους μήνες ο Νίκος Δένδιας έχει επισκεφτεί άλλες 5 χώρες της Υποσαχάριας Αφρικής και αυτό δείχνει το ιδιαίτερο ενδιαφέρον που δείχνει η Ελλάδα για την Αφρική.
Ειδικότερα για τη Σενεγάλη, ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών έδωσε έμφαση στο άνοιγμα των γραφείων της ελληνικής πρεσβείας στο Ντακάρ, παρουσία των υπουργών Εξωτερικών των δυο χωρών. «Είναι ιδιαίτερα σημαντικό ότι έχουμε μια πρεσβεία στη γαλλόφωνη Δυτική Αφρική, πρώτη φορά που έχουμε στην περιοχή αυτή» ανέφερε ειδικότερα και τόνισε τους δεσμούς της Ελλάδας με τη Σενεγάλη. Συνεχίζοντας στο ίδιο μήκος κύματος, υπενθύμισε πως η Σενεγάλη πριν από λίγο καιρό ανέλαβε τα καθήκοντα της Προεδρίας της Αφρικανικής Ένωσης και υπογράμμισε πως η Ελλάδα αποδίδει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την περιοχή του Σαχέλ, εκφράζοντας την ανησυχία του για τις εξελίξεις στην περιοχή, μετά τα πραξικοπήματα στο Μάλι και στη Γουινέα-Μπισάου. Προέταξε ακόμα πως η Σενεγάλη σέβεται το Διεθνές Δίκαιο και το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας. Αναδεικνύοντας περαιτέρω τη σημασία της Σενεγάλης, είπε πως χθες την επισκέφτηκε ο Τούρκος Πρόεδρος και σήμερα ο Πρόεδρος της Γερμανίας και αναφέρθηκε ακόμα στη συνάντηση του Νίκου Δένδια με τον Πρόεδρο της Σενεγάλης, στην επίσκεψή του στο Ινστιτούτο Παστέρ στο Ντακάρ, το οποίο συνεργάζεται με το ελληνικό αντίστοιχο ινστιτούτο, καθώς και στην τηλεδιάσκεψη που θα έχει με Έλληνες αξιωματικούς της ευρωπαϊκής αποστολής του Μάλι. Σημείωσε πως η σημερινή επίσκεψη γίνεται μία εβδομάδα μετά τη σύνοδο κορυφής ΕΕ-Αφρικής στις Βρυξέλλες.
Μετά την ολοκλήρωση της επίσκεψης του Νίκου Δένδια στη Σενεγάλη, ο Νίκος Δένδιας θα μεταβεί στο Πράσινο Ακρωτήριο, όπου αναμένεται να φτάσει σήμερα το βράδυ. Είναι η πρώτη επίσκεψη υπουργού Εξωτερικών της Ελλάδας στο Πράσινο Ακρωτήρι. «Μας ενδιαφέρει η ενδυνάμωση των διμερών σχέσεων σε διαφόρους τομείς, κυρίως όσον αφορά ζητήματα τουρισμού καθώς και η ανάπτυξη λιμανιών, καθώς και η εφαρμογή του Διεθνούς Δικαίου και του Δικαίου της Θάλασσας» εξήγησε και παρατήρησε πως το Πράσινο Ακρωτήρι είναι μέρος της κοινότητας των πορτογαλόφωνων κρατών, στην οποία η Ελλάδα είναι εταίρος.
Σημειώνεται πως και στις δύο χώρες θα υπογραφεί Μνημόνιο Πολιτικών Διαβουλεύσεων μεταξύ των υπουργείων Εξωτερικών και ενέταξε τις επισκέψεις αυτές στο πλαίσιο της προώθησης ελληνικής υποψηφιότητας για το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ την περίοδο 2025-2026.
Προσέθεσε πως υπάρχει ένα μικρό ενδεχόμενο ο Νίκος Δένδιας να συναντηθεί σήμερα στο Ντακάρ με τον υπουργό Εξωτερικών της Γκάμπια.
Πρόγραμμα ηγεσίας του ΥΠΕΞ για το επόμενο δεκαπενθήμερο
Την επόμενη Δευτέρα ο υπουργός Εξωτερικών θα μεταβεί στη Γενεύη, όπου θα συμμετάσχει στις εργασίες του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Εν συνεχεία, θα ταξιδέψει στο Κιργιστάν, όπου την Τρίτη θα έχει επαφές. Ακολούθως, την Τετάρτη θα μεταβεί στο Ουζμπεκιστάν. Την Πέμπτη 3 Μαρτίου, ο Νίκος Δένδιας θα συναντηθεί στην Αθήνα με τον υπουργό Εξωτερικών της Τσεχίας και την Παρασκευή με τον υπουργό Εξωτερικών της Αρμενίας. Επίσης, γνωστοποιήθηκε ότι την Τετάρτη 9 Μαρτίου θα επισκεφτεί την Ελλάδα ο υπουργός Εξωτερικών της Γεωργίας.
Όσον αφορά το πρόγραμμα του αναπληρωτή υπουργού Εξωτερικών Μιλτιάδη Βαρβιτσιώτη, σήμερα συνοδεύει τον πρωθυπουργό στην επίσκεψή του στη Ρουμανία. Στο Βουκουρέστι θα έχει και διμερή συνάντηση με την υφυπουργό Εξωτερικών της Ρουμανίας, αρμόδια για Ευρωπαϊκές Υποθέσεις. Την Πέμπτη 24 Φεβρουαρίου, στο πλαίσιο της επίσημης επίσκεψης του Προέδρου του Ισραήλ, ο Μ. Βαρβιτσιώτης θα συμμετάσχει στις διευρυμένες συνομιλίες στο Προεδρικό Μέγαρο. Στις 3 και 4 Μαρτίου, θα συμμετάσχει στο άτυπο Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων της ΕΕ.
Σχετικά με το πρόγραμμα του υφυπουργού Εξωτερικών Κώστα Φραγκογιάννη, σήμερα συνοδεύει μαζί με τον Μ. Βαρβιτσιώτη τον πρωθυπουργό στην επίσκεψή του στη Ρουμανία. Από 1 έως 3 Μαρτίου, ο Κ. Φραγκογιάννης θα συνοδεύει την Πρόεδρο της Δημοκρατίας στο Βελιγράδι. Την Παρασκευή 4 Μαρτίου θα γίνει η παρουσίαση του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου Εξωστρέφειας για το 2022.
Τέλος, ο υφυπουργός Εξωτερικών Ανδρέας Κατσανιώτης σήμερα μεταβαίνει στο Ντουμπάι, όπου θα συμμετάσχει σε εκδήλωση στο πλαίσιο της συμμετοχής της Ελλάδας στη διεθνή έκθεση EXPO 2020. Ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών παρατήρησε πως στο ελληνικό περίπτερο της διεθνούς έκθεσης έχουν επισκεφτεί μέχρι στιγμής 315.000 άτομα. Την επόμενη εβδομάδα ο κ. Κατσανιώτης θα μεταβεί στις ΗΠΑ και στον Καναδά, προκειμένου να συναντήσει εκπροσώπους των ομογενειακών οργανώσεων, του κλήρου και της ακαδημαϊκής κοινότητας.