Σκρέκας – Circular Economy: Η ανακύκλωση στο επίκεντρο της διαχείρισης των αποβλήτων

«Ένα σύγχρονο και συνεκτικό νομοθετικό», όπως το χαρακτήρισε το ΥΠΕΝ, πλαίσιο, που ενοποιεί τις διατάξεις για τη διαχείριση των αποβλήτων με εκείνες της ανακύκλωσης, τέθηκε από σήμερα και έως τις 10 Ιουνίου σε δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση.

Όπως δήλωσε σχετικά ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας: «Στόχος μας είναι η ανακύκλωση και η κυκλική οικονομία να γίνουν αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας όλων μας. Το τρίπτυχο της δράσης μας εντοπίζεται στην πρόληψη της δημιουργίας αποβλήτων, στην αύξηση της ανακύκλωσης και εντέλει στη μείωση των απορριμμάτων που καταλήγουν για ταφή».

Όπως τόνισε ο κ. Σκρέκας, «σε αυτήν την κατεύθυνση δημιουργούμε το κατάλληλο πλαίσιο για τη μείωση της σπατάλης τροφής και την ελάττωση των αποβλήτων τροφίμων κατά 30% το 2030 σε σχέση με το 2022. Επιπροσθέτως, με το σύστημα «Πληρώνω όσο πετάω» οι πολίτες αντιλαμβάνονται πια το προσωπικό τους οικονομικό όφελος από την προστασία του περιβάλλοντος, με τη χρέωση χαμηλότερων δημοτικών τελών σε όλους όσοι παράγουν λιγότερα απόβλητα και ανακυκλώνουν περισσότερο. Ατομικά αλλά και συλλογικά, αναλαμβάνουμε ενεργό δράση για έναν πιο ανθρώπινο και ποιοτικότερο τρόπο ζωής σήμερα, δρομολογώντας ταυτόχρονα τις λύσεις για τα περιβαλλοντικά προβλήματα του αύριο».

Σκρέκας: Εντός του καλοκαιριού ο οδικός χάρτης της κυκλικής οικονομίας

Όπως έκανε γνωστό ο κ. Σκρέκας συζητώντας με τον πρόεδρο του Ελληνοαμερικανικού Επιμελητηρίου, Νικόλαο Μπακατσέλο, σε διαδικτυακό συνέδριο Επιμελητηρίου, ο οδικός χάρτης της κυκλικής οικονομίας θα έχει ολοκληρωθεί εντός του καλοκαιριού.

Σύμφωνα με τον υπουργό, «η κυβέρνηση εξασφάλισε περί τα 450 εκατομμύρια ευρώ σε συνδυασμό με το υπουργείο Ανάπτυξης και την ΕΤΕπ, έτσι ώστε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις να ενσωματώσουν το μοντέλο της κυκλικής Οικονομίας».

Επιπλέον, όπως δήλωσε, «στόχος είναι να δημιουργηθεί ένα σύστημα εγγυοδοσίας γρήγορα με διαφάνεια και απόλυτη αποδοτικότητα» και πρόσθεσε ότι «είμαστε σίγουροι ότι θα το πετύχουμε».

Ειδικότερα, με το σχέδιο νόμου αντικαθίστανται το Μέρος Β’ του ν. 4042/2012 και ο ν. 2939/2001 από έναν ενιαίο νόμο, ο οποίος προάγει την ανακύκλωση σε βασικό εργαλείο πολιτικής στη διαχείριση των αποβλήτων σύμφωνα με τη σύγχρονη ευρωπαϊκή θεώρηση.

Βασικοί πυλώνες του νομοσχεδίου είναι η πρόληψη δημιουργίας αποβλήτων, η αύξηση της ανακύκλωσης, η μείωση της υγειονομικής ταφής, καθώς και η βελτίωση των κανόνων που διέπουν τη λειτουργία των Συστημάτων Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΣΕΔ) και την εποπτεία τους από τον Ελληνικό Οργανισμό Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ).

Στο νέο νομοσχέδιο, μεταξύ άλλων:

• Ενσωματώνονται οι ευρωπαϊκοί στόχοι για την ανακύκλωση. Ειδικότερα, η προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση και η ανακύκλωση των αστικών αποβλήτων θα ανέλθουν σε ποσοστό τουλάχιστον 55% το 2025, 60% το 2030 και 65% το 2035, ενώ η ανακύκλωση των συσκευασιών σε ποσοστό τουλάχιστον 65% το 2025 και 70% το 2030.
• Προωθείται η χωριστή συλλογή χαρτιού, γυαλιού, πλαστικών, μετάλλων και βιοαποβλήτων.
• Θεσπίζεται η υποχρεωτική χωριστή συλλογή, έως το 2024, των κλωστοϋφαντουργικών και των επικίνδυνων οικιακών αποβλήτων.
• Επεκτείνεται η υποχρέωση, το αργότερο έως το 2023, οργάνωσης και λειτουργίας συστημάτων εγγυοδοσίας και στις συσκευασίες ποτών, αναψυκτικών και ροφημάτων από αλουμίνιο και γυαλί μίας χρήσης πλέον της ήδη θεσπισμένης, με τον ν.4736/2020, αντίστοιχης υποχρέωσης για τις πλαστικές φιάλες.
• Με σκοπό την επέκταση της χωριστής συλλογής σε νέα ρεύματα αποβλήτων, όπως γεωργικά πλαστικά, στρώματα, έπιπλα, ρουχισμό, παιχνίδια, φάρμακα, αθλητικό εξοπλισμό, τίθεται η υποχρέωση στους παραγωγούς των προϊόντων αυτών για την οργάνωση και την προώθηση προς ανακύκλωση με την κάλυψη του σχετικού κόστους.
• Θεσπίζεται στόχος μείωσης των αποβλήτων τροφίμων κατά 30% το 2030 σε σχέση με το 2022, ιδίως με την ενθάρρυνση της χρήσης αδιάθετων τροφίμων κατάλληλων για ανθρώπινη κατανάλωση με την παροχή κινήτρων για τη δωρεά τους ή περαιτέρω με την προώθηση της χρήσης τους ως ζωοτροφή. Για τον σκοπό αυτόν, για μια σειρά από επιχειρήσεις, όπως μονάδες επεξεργασίας και μεταποίησης τροφίμων, υπεραγορές τροφίμων, ξενοδοχεία, μεγάλα εστιατόρια, επιχειρήσεις τροφοδοσίας κ.ά., γίνεται υποχρεωτική η τήρηση της ιεράρχησης των αποβλήτων και παρακολουθείται μέσω της συστηματικής καταγραφής των πλεονασμάτων τροφίμων.
• Από 1.1.2022 προβλέπεται ότι οι επιχειρήσεις που αποτελούν μεγάλους παραγωγούς βιοαποβλήτων (όπως αποβλήτων κήπων, πάρκων και τροφίμων) υποχρεούνται να τα συλλέγουν χωριστά, προκειμένου με δική τους ευθύνη να οδηγηθούν προς ανακύκλωση με παράλληλη ελάφρυνση των δημοτικών τελών. Επίσης, προωθείται η υποχρεωτική αξιοποίηση κτηνοτροφικών αποβλήτων σε μονάδες βιοαερίου ή κομποστοποίησης, εφόσον υπάρχουν διαθέσιμες στην περιοχή.
• Αναβαθμίζονται υποχρεωτικά οι εγκαταστάσεις διαλογής ανακυκλώσιμων υλικών με προσθήκη σύγχρονου εξοπλισμού και θέσπιση των προδιαγραφών των ανακτώμενων υλικών, με ιδιαίτερη έμφαση στα πλαστικά, και υποχρεώνονται μια σειρά εγκαταστάσεων επεξεργασίας αποβλήτων να διαθέτουν σύστημα περιβαλλοντικής διαχείρισης (όπως EMAS ή ISO 14001).
• Δίνεται η δυνατότητα στους Δήμους να εφαρμόσουν το σύστημα «Πληρώνω όσο πετάω», με τη χρέωση χαμηλότερων δημοτικών τελών σε όλους όσοι παράγουν λιγότερα απόβλητα ή/και ανακυκλώνουν περισσότερο. Το συγκεκριμένο σύστημα θα καταστεί υποχρεωτικό για όλους τους Δήμους με πληθυσμό μεγαλύτερο των 20.000 από την 1η Ιανουαρίου 2028.
• Με σκοπό την αποτροπή από την ταφή, θεσπίζεται τέλος ταφής από 1η Ιανουαρίου 2022 ύψους 20 ευρώ/t, με σταδιακή αύξησή του στα 35 ευρώ/t έως το 2025, από 1η Ιανουαρίου 2026 σε 45 ευρώ/t, ενώ από 1η Ιανουαρίου 2027 σε 55 ευρώ/t, το οποίο αποδίδεται στο Πράσινο Ταμείο από τους Φορείς Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦοΔΣΑ) και αξιοποιείται για την ενίσχυση της ανακύκλωσης.
• Διασυνδέεται το Εθνικό Μητρώο Παραγωγού Αποβλήτων (ΕΜΠΑ) με το Γενικό Εμπορικό Μητρώο (ΓΕΜΗ) και άλλα συναφή μητρώα, με σκοπό τον περιορισμό της εισφοροδιαφυγής.
• Απλοποιείται και διευκολύνεται η δημιουργία Πράσινων Σημείων.
• Εκσυγχρονίζονται και αυστηροποιούνται οι διατάξεις για τη διαχείριση των αποβλήτων εκσκαφών, κατασκευών και κατεδαφίσεων.
• Ενδυναμώνεται ο ρυθμιστικός και εποπτικός ρόλος του ΕΟΑΝ, με τη θεσμική και οικονομική του ενίσχυση.

Η δημόσια διαβούλευση εξελίσσεται στον σύνδεσμο: http://www.opengov.gr/minenv/?p=12046

Σκρέκας: Να ηγηθεί η Ελλάδα στην προστασία του περιβάλλοντος

«H Ελλάδα μπορεί να ηγηθεί στην προστασία του περιβάλλοντος και την αντιμετώπιση των αιτιών που προκαλούν το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής», δήλωσε ο υπουργός ΠΕΝ, Κώστας Σκρέκας σε συζήτηση με τον πρόεδρο του Ελληνοαμερικανικού Επιμελητηρίου Νικόλαο Μπακατσέλο, στο πλαίσιο διαδικτυακού συνεδρίου για την κυκλική οικονομία.

Ο κ. Σκρέκας έκανε ιδιαίτερη αναφορά στο «πράσινο» project που ανακοινώθηκε για το νησί της Αστυπάλαιας, χαρακτηρίζοντάς το ως πρωτοπόρο σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, και οδηγό για τα υπόλοιπα μικρά νησιά της χώρας. Όπως είπε, «αξιοποιούμε ένα δισεκατομμύριο ευρωπαϊκά κονδύλια, με αφορμή την Αστυπάλαια, για να πετύχουν την πράσινη μετάβαση τα μη διασυνδεδεμένα μικρά νησιά».

Και πρόσθεσε ότι μέσα από τον πράσινο μετασχηματισμό της, η ελληνική οικονομία και το τουριστικό προϊόν της χώρας μπορούν να γίνουν πολύ πιο ανταγωνιστικά σε παγκόσμιο επίπεδο. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο ΥΠΕΝ, με την πράσινη μετάβαση «μπορούμε να ζήσουμε υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης με βιώσιμο τρόπο».

Ο κ. Σκρέκας επεσήμανε επίσης, τη βούληση της κυβέρνησης και του πρωθυπουργού για ενίσχυση και την προώθηση της πράσινης μετάβασης της χώρας και τον μετασχηματισμό του παραγωγικού υποδείγματος, υπενθυμίζοντας ότι ο κ. Μητσοτάκης ανακοίνωσε το φιλόδοξο πρόγραμμα για την απολιγνιτοποίηση της χώρας από το βήμα του ΟΗΕ ήδη από το 2019.

Στόχος είναι σύμφωνα με τον κ. Σκρέκα, να φθάσει στο 67% η ζήτηση της ηλεκτρικής ενέργειας να προέρχεται από ΑΠΕ μέχρι το 2030 και να γίνουν σοβαρές επενδύσεις σε υποδομές για μεγαλύτερη διείσδυση σε ΑΠΕ, για επάρκεια ενέργειας σε προσιτές τιμές για τον τελικό καταναλωτή, ενώ όπως έκανε γνωστό, θα αξιοποιηθούν πάνω από 400 εκατομμύρια για αποθήκευση ενέργειας και πάνω από 10 δισεκατομμύρια για την αναβάθμιση των δικτύων μέχρι το τέλος της 10ετίας.

Επεσήμανε επίσης, το σχέδιο εξοικονόμησης στον κτηριακό τομέα με το «τεράστιο», όπως το χαρακτήρισε, κύμα αναβάθμισης του κτηριακού αποθέματος με στόχο την ανακαίνιση 600.000 κτιρίων μέχρι το 2030, με τεράστια οφέλη για τα νοικοκυριά, αλλά και για τον Τεχνικό Κόσμο, όπως είπε. Ενώ, τέλος, τόνισε ότι ήδη έχουν εξασφαλιστεί περί τα δύο δισεκατομμύρια ευρώ για την ενεργειακή αναβάθμιση κτηρίων και για τη στήριξη μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, με τη δημιουργία νέων χρηματοδοτικών εργαλείων σε συνδυασμό με την ΕΤΕπ.