Τα θέματα του ασύλου και της λαθρομετανάστευσης αναμένεται να απασχολήσουν τη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ την επόμενη εβδομάδα.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με προσχέδιο των συμπερασμάτων που επικαλείται το έντυπο ευρωπαϊκής ενημέρωσης Agence Europe, προβλέπεται η παγίωση της εφαρμογής των προγραμμάτων που έχουν ήδη υιοθετηθεί, όπως το πακέτο για το άσυλο, η ενίσχυση των μέσων καταπολέμησης της παράνομης μετανάστευσης και η συνεργασία με τρίτες χώρες, καθώς και η επαναφορά της ιδέας ενός ευρωπαϊκού σώματος συνοριοφυλάκων, όπως έχει προταθεί το Μάιο του 2011, κατά τη διάρκεια της Αραβικής Άνοιξης.
Το μέλλον των πολιτικών δικαιοσύνης και εσωτερικών υποθέσεων αναμένεται να αποτελέσει ένα από τα κύρια θέματα της συνάντησης των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων, κυρίως λόγω της τραγωδίας στη Λαμπεντούζα, στις 3 Οκτωβρίου, με 366 νεκρούς.
Εντούτοις, οι ηγέτες της Ευρώπης ενδέχεται απλώς να επαναλάβουν το μήνυμα των αρμοδίων υπουργών, ήτοι την ενίσχυση της συνεργασίας με τις τρίτες χώρες διέλευσης, καθώς και τη συμπερίληψη της μεταναστευτικής διάστασης στις εξωτερικές και αναπτυξιακές πολιτικές της ΕΕ.
Όσον αφορά στους πρόσφυγες, τα προσωρινά συμπεράσματα υπαινίσσονται την ενίσχυση των περιφερειακών προγραμμάτων προστασίας, ιδίως για τους σύρους πρόσφυγες σε γειτονικές χώρες. Επίσης, υπαινίσσονται, αν και με πολύ ασαφή τρόπο, αυξημένες προσπάθειες επανεγκατάστασης των προσφύγων αυτών, χωρίς αναφορά σε δεσμεύσεις των κρατών μελών.
Τα προσωρινά συμπεράσματα δείχνουν επίσης ότι, μολονότι η φύλαξη των κοινών συνόρων αποτελεί αρμοδιότητα των κρατών μελών, τα οποία «πρέπει να αναλάβουν πλήρως τις ευθύνες τους», η επιχειρησιακή ικανότητα της Frontex θα μπορούσε να ενισχυθεί.
Το σχέδιο συμπερασμάτων αναφέρει επίσης τη σημασία του ρόλου του ευρωπαίου συντονιστή για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας για τα επόμενα 5 χρόνια, ιδιαίτερα στο θέμα των ξένων μαχητών στη Συρία. Ακόμη, σημειώνεται η ανάγκη πολιτικών στον τομέα της δικαιοσύνης, οι οποίες θα μπορούσαν να συμβάλει στην οικονομική ανάπτυξη και να διευκολύνουν την επιχειρηματικότητα.
Η απλοποίηση των διαδικασιών πρόσβασης στη δικαιοσύνη και η αμοιβαία αναγνώριση των δικαστικών αποφάσεων ενδέχεται να αποτελέσουν επίσης θέματα προς διερεύνηση. Τα παραπάνω αναμένεται να υποβληθούν σε ενδιάμεση επανεξέταση το 2017, σύμφωνα με το σχέδιο των συμπερασμάτων.