Επιβεβαίωσαν τη δέσμευση τους οι Υπουργοί Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ευρωατλαντική προοπτική όλων των Δυτικών Βαλκανίων, όπως τόνισε ο Ευάγγελος Βενιζέλος μετά τη Διάσκεψη των κρατών-μελών της Ε.Ε. και των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων.
Οι 28 υπουργοί συναντήθηκαν στη Θεσσαλονίκη στη Διάσκεψη υπό την προεδρία του αντιπροέδρου της κυβέρνησης και υπουργού Εξωτερικών Ευάγγελου Βενιζέλου, ο οποίος ανέφερε ότι «τόσο τα κράτη μέλη της Ε.Ε. όσο και οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, επιβεβαιώσαμε σήμερα με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο τη δέσμευση μας στην ευρωατλαντική προοπτική όλων των Δυτικών Βαλκανίων. Στην πραγματικότητα σήμερα θυμηθήκαμε, γιορτάσαμε και αναζωογονήσαμε την ατζέντα “Θεσσαλονίκη 2014” που ήταν από τα βασικά επιτεύγματα της προηγούμενης Ελληνικής Προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης το 2003».
Πρόσθεσε ότι «είχαμε, επίσης, την ευκαιρία να αναφερθούμε στη δέκατη επέτειο του μεγάλου κύματος διεύρυνσης της Ε.Ε. Είναι αλήθεια πως όλες οι ελληνικές προεδρίες των Συμβουλίων της Ε.Ε. συνδέονται με πολύ μεγάλα βήματα προς την κατεύθυνση της ολοκλήρωσης και κυρίως της διεύρυνσης της Ε.Ε».
Εξέφρασε ιδιαίτερη ικανοποίηση για τη μεγάλη ανταπόκριση που υπήρξε, καθώς, όπως είπε, 24 χώρες εκπροσωπήθηκαν σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών και τέσσερις από αυτές αντιπροέδρων των κυβερνήσεων και υπουργών Εξωτερικών, και για τη συζήτηση τόνισε ότι ήταν γόνιμη, καλόπιστη, πρακτική και οδήγησε σε συμπεράσματα. Η ανταπόκριση αυτή, λίγες μέρες πριν τις ευρωεκλογές είναι και ένα μήνυμα-απάντηση στις μορφές ευρωσκεπτικισμού που αναπτύσσονται, υπογράμμισε.
Επισήμανε ότι η ευρωατλαντική προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων είναι ένα «εξαιρετικά ισχυρό κίνητρο» για τον εσωτερικό θεσμικό, πολιτικό και οικονομικό εκσυγχρονισμό όλων των χωρών κι έχει πολύ μεγάλη σημασία το γεγονός ότι η επιβεβαίωση της δέσμευσης έγινε στη Θεσσαλονίκη, μετά από την εμπειρία της τελευταίας πολύχρονης κρίσης που χτύπησε την καρδιά της Ευρωζώνης. Η Ελλάδα το έζησε αυτό πάρα πολύ έντονα, αλλά το έζησαν κι άλλες χώρες της Ευρωζώνης, ενώ η κρίση είχε αρνητικές επιπτώσεις και στα Δυτικά Βαλκάνια.
«Η κρίση μας έκανε ωριμότερους όλους κι έχει ιδιαίτερα σημασία το γεγονός ότι μετά την κρίση και τα διδάγματα της κρίσης επιβεβαιώνουμε τη δέσμευση για την ευρωατλαντική προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων», παρατήρησε.
Ο κ. Βενιζέλος σημείωσε πως τα Δυτικά Βαλκάνια προκαλούν μια «ασυνέχεια εδαφική» στην Ε.Ε. και «προκειμένου να γεφυρώσουμε αυτή την ασυνέχεια και να διαμορφώσουμε την πραγματική υποδομή για τη διεύρυνση αναπτύξαμε την ιδέα της διασυνδεσιμότητας με χαρακτηριστικά πεδία την ενέργεια και τις μεταφορές».
Το ενεργειακό πρόβλημα αποκτά πλέον νέες διαστάσεις υπό το φως της κρίσης στην Ουκρανία είπε και εξέφρασε την ελπίδα να ξεπεραστεί το συντομότερο δυνατό η κρίση στις σχέσεις της Ε.Ε. με τη Ρωσία και να υπάρξει συνολική διαπραγμάτευση για την επίτευξη χαμηλών τιμών στο φυσικό αέριο.
Τώρα αντιλαμβάνονται όλοι πόσο μεγάλη σημασία έχει ο αγωγός TAP και οι συνδετήριοι κόμβοι που θα συνδέσουν το Αιγαίο με τη Βαλτική. Περιφερειακό πλεονέκτημα για την Ελλάδα είναι ο τερματικός σταθμός φυσικού αερίου στη Ρεβυθούσα και υπάρχει πίεση από άλλες χώρες να γίνουν και νέοι τέτοιοι σταθμοί στη χώρα μας και υπάρχει σχέδιο για την Αλεξανδρούπολη και την Καβάλα, που μπορεί να προχωρήσει με μεγάλη ταχύτητα.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι έτοιμη να διαθέσει κονδύλια για έργα διασυνδεσιμότητας στην ενέργεια και τις μεταφορές. Σε πρώτη φάση θα διαθέσει 1 δισεκατομμύριο ευρώ που με τη σειρά τους θα κινητοποιήσουν ποσό 10 δισεκατομμυρίων ευρώ για επιλεγμένα έργα, όπως ο διάδρομος 10 Ζάγκρεμπ-Αθήνα ο σιδηροδρομικός διάδρομος 8 από τη Μαύρη Θάλασσα στην Αδριατική, ο αγωγός TAP και ο αγωγός Ιονίου-Αδριατικής. Κινητοποιούνται προς αυτή την κατεύθυνση, ακόμη, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων το Περιφερειακό Συμβούλιο Συνεργασίας κι άλλοι φορείς.
Κάνοντας έναν απολογισμό των εξελίξεων που υπήρξαν από το 2003 μέχρι σήμερα στις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων ο κ. Βενιζέλος είπε ότι έχουν καταγραφεί πολύ θετικά βήματα. Η κάθε χώρα κρίνεται ξεχωριστά και βρίσκεται σε διαφορετικό επίπεδο ωρίμανσης και προσέγγισης με την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Σε ερώτηση αν οι εθνικισμοί βάζουν εμπόδια στην ευρωατλαντική προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων ο κ. Βενιζέλος απάντησε ότι εθνικισμοί υπάρχουν παντού και μέσα στην Ε.Ε. και δεν είναι μόνον οι παραδοσιακοί εθνικισμοί, αλλά υπάρχει και ο «οικονομικός εθνικισμός».
Μπουτάρης: Χώρια δεν μπορούμε
Στο χαιρετισμό που απηύθυνε, ως καλωσόρισμα, στη Διάσκεψη ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Γιάννης Μπουτάρης αναφέρθηκε στην πολιτική της εξωστρέφειας που ακολουθεί και σημείωσε: «Την πόλη τη θέλουμε ανοικτή και φιλόξενη με πολλούς και διάφορους τρόπους. Ανεκτική και δεκτική με τους ίδιους τους κατοίκους της. Ερμηνεύοντας την όποια διαφορετικότητά τους ως πλούτο και όχι ως απόκλιση, ενθαρρύνουμε την έκφραση και όχι το καπέλωμά της. Δεν προτάσσουμε την εθνική μονομέρεια και καθαρότητα αλλά την διαλεκτική σχέση με τους φυσικούς μας συνομιλητές και εταίρους. Όχι μόνο αυτούς της Νοτιοανατολικής Ευρώπης αλλά και τους υπόλοιπους Ευρωπαίους. Κι αν το τελευταίο διάστημα πολλοί κακόβουλοι λένε ότι “μαζί δεν κάνουμε”, πιστεύουμε -και τα γεγονότα το επιβεβαιώνουν- ότι “χώρια δεν μπορούμε”. Και μόνο το πολιτισμικό μωσαϊκό της Θεσσαλονίκης που επιβίωσε για αιώνες θα αρκούσε για να μας πείσει ότι Σλάβοι, Νορμανδοί, Φράγκοι, Τούρκοι, Αρμένιοι, Εβραίοι, και Έλληνες μπορούν να τα βρουν και να συμβιώσουν με επιτυχία. Πολλές φορές οι άνθρωποι τα κάνουμε μούσκεμα επειδή τονίζουμε τις διαφορές και όχι τις ομοιότητες, τις διαμάχες και όχι τις ειρηνικές περιόδους».