«Κλείνει ένας κύκλος 43 ετών, είναι η πρώτη φορά που η Ελλάδα αποκτά ΑΟΖ», τόνισε χαρακτηριστικά ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης, μιλώντας στο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών, αναφερόμενος στην υπογραφή της συμφωνίας για την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών Ελλάδος και Ιταλίας που πραγματοποιήθηκε χθες.

«Δείχνει ότι αν καθίσουμε στο τραπέζι με λογικά επιχειρήματα, με διάθεση να κατανοήσουμε τα επιχειρήματα και της άλλης πλευράς, μπορούμε, μέσα στα πλαίσια του διεθνούς δικαίου, να φτάσουμε σε μια συμφωνία που ωφελεί και τις δύο πλευρές», επεσήμανε, ενώ πρόσθεσε ότι πέρα απ΄ότι μεγαλώνουν τα σύνορα της χώρας, η Ελλάδα εξοπλίζεται με μία συμφωνία, η οποία μπορεί να αποτελέσει βάση και παράδειγμα για τις οποιεσδήποτε άλλες έχουμε να κάνουμε στο μέλλον.

Ο αναπληρωτής υπουργός σημείωσε πως υπάρχει μεγάλος προβληματισμός για το ποια θα ήταν η σχέση της Ευρώπης με την Τουρκία, ενώ τόνισε πως η σχέση εμπιστοσύνης δεν οικοδομείται μόνο με οικονομικά συμφέροντα, αλλά και το σεβασμό του κράτους δικαίου, των δημοκρατικών θεσμών, του διεθνούς δικαίου, με τις σχέσεις καλής γειτονίας.

«Εμείς πάντοτε πιστεύαμε ότι η Τουρκία πρέπει να συνεχίσει την ευρωπαϊκή της πορεία. Σε αυτή τη διαδικασία τελικά νομίζω ότι έχουμε μείνει σχεδόν μόνοι», επεσήμανε και πρόσθεσε: «Τα τελευταία χρόνια η Τουρκία έχει ένα ρόλο αποσταθεροποιητικό στην Τουρκία, είτε με την εμπλοκή της στη Συρία, είτε στη Λιβύη».

Ανέφερε ακόμη πως η Τουρκία «είναι μια δύναμη που συμμετέχει πολεμικά στα μέτωπα που αναπτύσσονται στην περιοχή, κάτι το οποίο μας διαφοροποιεί κάθετα» και συμπλήρωσε: «Εμείς χρησιμοποιούμε τη διπλωματία, χρησιμοποιούμε τις διεθνείς σχέσεις, δε χρησιμοποιούμε τα όπλα για να επιτύχουμε τους σκοπούς μας. Αυτό είναι κάτι το οποίο πρέπει να το έχουμε πάντοτε στο πίσω μέρος του μυαλού μας, ότι η Τουρκία είναι έτοιμη να χρησιμοποιήσει τα όπλα της».

Ο αναπληρωτής υπουργός σημείωσε πως η Ελλάδα δεν είναι απομονωμένη, ενώ για πρώτη φορά ακούγεται η άποψή της στο προσφυγικό, ακριβώς γιατί έδειξε ότι έχει τη δυνατότητα να φυλάει τα σύνορα και δε στέκεται παθητικά απέναντι στις ροές και στην εργαλειοποίησή τους.

Σημείωσε πως η Ελλάδα έχει στοχεύσει στην επιτυχία του ευρωπαϊκού εγχειρήματος και έχει επιδίωξη την οικονομική ανάπτυξη και το ζήτημα της ασφάλειας. «Ο τρόπος που αποφύγαμε τα απόνερα από την οικονομική κρίση ήταν θετικός και έρχεται μια γενναία υποστήριξη από την Ευρώπη, η οποία θα κλείσει μάλλον τον Ιούλιο», εκτίμησε.

Στο ζήτημα της ασφάλειας, ο κ. Βαρβιτσιώτης ανέφερε ότι επιδιώκουμε «να δημιουργήσουμε τις συμμαχίες και τις προϋποθέσεις, ώστε να έχουμε μέσα από έναν οργανισμό που φτιάχτηκε για οικονομικούς λόγους, στρατιωτική και πολιτική υποστήριξη και αυτή η προσπάθεια έχει αποδώσει καρπούς».

Τέλος, όσον αφορά την άσκηση του δικαιώματος της επέκτασης των χωρικών υδάτων μόνο στο Ιόνιο σημείωσε πως κατά την άποψή του «δε θα αποτελέσει στοιχείο που θα εμπεδώνει την αύξηση της εθνικής κυριαρχίας και διαπραγματευτικής ισχύος της χώρας μας».

Γ. Κατρούγκαλος: Να μην είναι μεμονωμένο, μετέωρο βήμα η ΑΟΖ με την Ιταλία

Θετική εξέλιξη χαρακτήρισε από την πλευρά του τη συμφωνία με την Ιταλία ο τομεάρχης Εξωτερικών του ΣΥΡΙΖΑ, Γιώργος Κατρούγκαλος, μιλώντας στο ίδιο πάνελ. Πρόσθεσε όμως ότι «για να μην είναι ένα μεμονωμένο, μετέωρο βήμα, πρέπει να ενταχθεί σε μια συνολική στρατηγική, με πρώτο άμεσο βήμα την επέκταση των χωρικών υδάτων, της αιγιαλίτιδας ζώνης, στο Ιόνιο».

Όπως επεσήμανε, αυτό θα διευκολυνθεί η διαπραγμάτευση με την Αλβανία, αλλά κυρίως θα σταλεί το μήνυμα ότι έπεται η ολοκλήρωση της συμφωνίας ΑΟΖ με την Αίγυπτο, «γιατί αυτή μπορεί στην πράξη να αδρανοποιήσει το παράνομο τουρκολιβυκό σύμφωνο».

Ο κ. Κατρούγκαλος ανέφερε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ κρατά πατριωτική στάση στα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής και δεν αντιγράφει «δημαγωγικές κριτικές που είχε υποστεί στο παρελθόν», όπως με τη συμφωνία των Πρεσπών.

«Όλοι θέλουμε στα εθνικά ζητήματα να υπάρχει ένα ενιαίο μέτωπο. Αυτό προϋποθέτει βέβαια ότι έχουμε ένα εθνικό μέτωπο στην ορθή πολιτική γραμμή, μιας ενεργητικής διπλωματίας με πυξίδα» σημείωσε και πρόσθεσε ότι η εξωτερική πολιτική αυτή τη στιγμή δεν έχει πυξίδα και τρέχει πίσω από τις προκλήσεις της Τουρκίας.

Ο κ. Κατρούγκαλος κάλεσε την κυβέρνηση να ξαναβρεί το νήμα μιας ενεργούς διπλωματίας, «να κάνει τις ελληνοτουρκικές διαφορές, ευρωτουρκικές και οι κόκκινες γραμμές οι δικές μας να γίνουν κόκκινες γραμμές της Ευρώπης εξοπλισμένες με κυρώσεις, με κυρώσεις με δόντια».

«Είναι απαράδεκτο να είμαστε απόντες από τα τραπέζια στα οποία συμμετέχει η Τουρκία και έχουμε άμεσα συμφέροντα ζωτικά», ανέφερε. «Είναι δυνατό να δεχόμαστε να συζητάει η Ευρώπη για το προσφυγικό με την Τουρκία χωρίς εμάς; Δεν μας αρκεί η απλή δήλωση ηθικής υποστήριξης να μας χτυπάνε στην πλάτη, ειδικά αυτοί που θα ήθελαν να είμαστε η ασπίδα του φρουρίου Ευρώπη και αν δε τα καταφέρνουμε… ε ας γίνουμε αποθήκη ψυχών».

Α. Διακόπουλος: Δεν θα χρειαστεί να φτάσουμε σε θερμό επεισόδιο

«Μπορώ να διαβεβαιώσω την ελληνική κοινωνία ότι δε θα χρειαστεί να φτάσουμε σε θερμό επεισόδιο» με την Τουρκία, τόνισε χαρακτηριστικά από την πλευρά του ο αντιναύαρχος Αλέξανδρος Διακόπουλος, σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας του Πρωθυπουργού.

«Μια πολιτική εθνικής ασφάλειας δεν έχει να κάνει με θερμό επεισόδιο ή με τη χρήση βίας. Η εθνική ασφάλεια εξυπηρετείται καλύτερα με την αποφυγή χρήσης βία» επεσήμανε.

Αναφερόμενος στη συμφωνία με την Ιταλία, επεσήμανε ότι «σήμερα ξυπνήσαμε με μια Ελλάδα λίγο μεγαλύτερη απ’ την Ελλάδα που ξυπνήσαμε χθες».

Ο κ. Διακόπουλος χαρακτήρισε το τουρκο-λυβικό μνημόνιο «εξάμβλωμα», το οποίο «παραβιάζει κατάφορα κάθε έννοια διεθνούς δικαίου, αλλά παραβιάζει κυρίως κατάφορα τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα».

«Εδώ δεν έχουμε να κάνουμε απλώς με μία αμφισβήτηση της κυριαρχίας μας, εδώ διακυβεύονται πολύ ζωτικά συμφέροντα της Ελλάδος», επεσήμανε και πρόσθεσε πως «είναι κάτι που η Ελλάδα θα κάνει το παν για να το ανατρέψει». «Δεν υπάρχει περίπτωση να κάνουμε πίσω, δεν υπάρχει καμία περίπτωση να το αποδεχτούμε», τόνισε.

Όσον αφορά τον Έβρο εκτίμησε πως μια τέτοια «οργανωμένη, κεντρικά σχεδιασμένη και βοηθούμενη από τον κρατικό μηχανισμό προσπάθεια» δεν είναι πιθανό να ξαναγίνει, αναφέροντας όμως ότι «αυτό δε σημαίνει ότι δε θα βρεθούμε αντιμέτωποι κάποια στιγμή με ροές προσφυγικές και ενδεχομένως να μη γίνεται προσπάθεια από τη γείτονα χώρα να τις αποτρέψει»

Τέλος, ερωτηθείς σχετικά με τις μειωμένες ροές στα νησιά επεσήμανε ότι «έχει υπάρξει μια μεγαλύτερη αποφασιστικότητα» και «προσπάθεια αποτροπής».