Ενημέρωση εφ’ όλης της ύλης του υπουργείου του, παρείχε στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων και Άμυνας της Βουλής, ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός των Εξωτερικών Ευάγγελος Βενιζέλος, ο οποίος σημείωσε πως η ενεργειακή διπλωματία αποτελεί πρώτη προτεραιότητα της Ελλάδας.
Ξεκινώντας από το Κυπριακό, ο κ. Βενιζέλος χαρακτήρισε θετικές τις πρωτοβουλίες της κυπριακής κυβέρνησης να ενεργοποιήσει εκ νέου τον θεσμό του διαπραγματευτή και να επιδιώξει μια νέα κινητικότητα μέσω της Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης. «Σίγουρα πρέπει να δημιουργηθεί ένα νέο momentum – και στηρίζουμε τις πολύ σημαντικές αυτές πρωτοβουλίες», ανέφερε ο υπουργός Εξωτερικών, σημειώνοντας, ωστόσο, πως «η αποτυχία του σχεδίου Ανάν, άφησε το κεκτημένο να αποφασίζει ο λαός της Κύπρου με δημοψήφισμα και μία λειτουργική και βιώσιμη λύση θα πρέπει να σεβαστεί το κεκτημένο αυτό».
Ερωτηθείς δε για το αν ετοιμάζεται νέο σχέδιο επίλυσης του Κυπριακού, ένα «σχέδιο Ανάν-2», ο κ. Βενιζέλος απάντησε πως δεν υπάρχει τέτοια ένδειξη.
Ο υπουργός Εξωτερικών ανέφερε επίσης πως η Ελλάδα και η Κύπρος επιδιώκουν να συγκροτήσουν ένα μηχανισμό αυτόματου συντονισμού μεταξύ τους, για μία σειρά θεμάτων, από τις έρευνες για υδρογονάνθρακες, μέχρι τη συμμετοχή της Κύπρου στο ΝΑΤΟϊκό πρόγραμμα «Συνεταιρισμός για την Ειρήνη» (…). Αυτό που έχει σημασία στο Κυπριακό, είναι πως συνεχίζονται οι έρευνες της Κύπρου για υδρογονάνθρακες, στον χώρο της ΑΟΖ που έχει με το Ισραήλ και την Αίγυπτο. Η ενεργειακή προσέγγιση Ελλάδας και Αζερμπαϊτζάν, δίνει την δυνατότητα να συνδέσει η ελληνική κυβέρνηση το ρόλο της ως «πύλη επαφής του Αζερμπαϊτζάν με την Ευρωπαϊκή Ένωση», με την επιδίωξη να υπάρξουν διπλωματικές σχέσεις του Αζερμπαϊτζάν με την Κυπριακή Δημοκρατία. Η κρίση στην Αίγυπτο και τη Λιβύη, (χώρες καθοριστικές για τις θαλάσσιες ζώνες της Ελλάδας), δημιουργεί πρόβλημα επαφών με τις αρχές τους – και βασική επιδίωξη της Ελλάδας είναι να μην διαταραχθούν οι σχέσεις της με τις δύο αυτές χώρες.
Σε ό,τι αφορά τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, ο κ. Βενιζέλος διαβεβαίωσε πως η Ελλάδα εξακολουθεί να αναγνωρίζει μονάχα μία διαφορά με την Τουρκία – εκείνη της οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών – ενώ η Τουρκία δίνει αφορμές για να τεθούν ζητήματα παραβίασης του διεθνούς δικαίου και της καλής γειτονίας. «Αγωνιζόμαστε να κρατήσουμε ένα καλό επίπεδο και διαύλους επικοινωνίας. Έχει πολύ μεγάλη σημασία να μπορούν οι υπουργοί Εξωτερικών να μιλούν στο τηλέφωνο ανά πάσα στιγμή για να λειαίνονται προβλήματα. Να τηρούνται τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης σε αέρα και θάλασσα – και η αλήθεια είναι πως τα τελευταία χρόνια έχουμε μειωμένο αριθμό παραβιάσεων και παραβάσεων του εναέριου χώρου μας και του FIR Αθηνών εκ μέρους της Τουρκίας. Έχουμε βεβαίως ναυτικές διελεύσεις, τις οποίες και παρακολουθούμε».
«Το πιο σημαντικό πράγμα που έχει γίνει για τα κυριαρχικά μας δικαιώματα, είναι πως διεξάγονται πραγματικές έρευνες μετά το 1987. Έχει μεγάλη σημασία ότι δόθηκαν οι άδειες, ότι έχουμε πληροφορήσει τον ΟΗΕ για τον νόμο 4001/2011 για τα απώτατα όρια των θαλασσίων ζωνών μας, προ της αναγκαίας διαβούλευσης για την οριοθέτηση». Σε περίπτωση που ο διάλογος με την Τουρκία για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών δεν ευοδώσει, θα πρέπει να υπάρξει προσφυγή σε διεθνές όργανο. Κάποια στιγμή, στο Εθνικό Συμβούλιο Εξωτερικής Πολιτικής, θα αναλύσουμε την νομολογία του Διεθνούς Δικαστηρίου, γιατί εμείς έχουμε ως σημαία της πολιτικής μας το διεθνές δίκαιο και στοιχείο του είναι και η νομολογία, είπε.
Για το θέμα της παράνομης μετανάστευσης, ο κος Βενιζέλος εκτίμησε πως η Τουρκία δεν έχει σεβαστεί τη σχέση της με την ΕΕ. «Βεβαίως δέχεται πιέσεις από τα βόρεια σύνορά της και θα έπρεπε να αναληφθούν πρωτοβουλίες ευρωπαϊκού χαρακτήρα προκειμένου να αποσυμπιεστεί – κάτι που αποτελεί προτεραιότητα και της ελληνικής Προεδρίας της ΕΕ».
Η ελληνική προεδρία, «συμπίπτει με το μεγάλο κοινωνικό διάλογο για το μέλλον της Ευρώπης». Αναγνωρίζοντας πως «το κυρίαρχο ευρωπαϊκό όραμα έχει θαμπώσει», ο κ. Βενιζέλος ανέφερε πως κατά την μεθαυριανή σύγκληση του υπουργικού συμβουλίου, θα επισημοποιηθούν οι σχετικές προτεραιότητες : Η ανάπτυξη με απασχόληση και η κοινωνική συνοχή, τα ζητήματα μετανάστευσης και ασφάλειας, η Οικονομική και Νομισματική Ενοποίηση και η ολοκληρωμένη θαλάσσια πολιτική (θαλάσσιες ζώνες, υφαλοκρηπίδα, ΑΟΖ, αλιευτικές ζώνες στη Μεσόγειο). «Σημασία έχει να τονιστεί διεθνώς, πως η Μεσόγειος είναι ευρωπαϊκός πλούτος», ανέφερε ο κος Βενιζέλος.
Για τη βαλκανική εξωτερική πολιτική, ο κ. Βενιζέλος εκτίμησε πως είναι πολύ σημαντική η συμφωνία μεταξύ του Βελιγραδίου και της Πρίστινας, που διευκολύνει την ενταξιακή προοπτική της Σερβίας. «Είμαστε έτοιμοι να υποδεχθούμε στην Αθήνα, το άνοιγμα γραφείου οικονομικών και εμπορικών σχέσεων του Κοσόβου – και το ζήτημα των περαιτέρω σχέσεών μας θα το αντιμετωπίσουμε υπό το πρίσμα των νέων εξελίξεων μεταξύ του Βελιγραδίου και της Πρίστινας». Με την Αλβανία, «βασική μας προτεραιότητα, είναι να επανέλθουμε στη διαδικασία κύρωσης και επικύρωσης της συμφωνίας για τις θαλάσσιες ζώνες, μετά την εμπλοκή που υπήρξε στο συνταγματικό της δικαστήριο» Όσο για τα «Σκόπια – ΠΓΔΜ», ο κος Βενιζέλος υπενθύμισε πως κανείς δεν μπορεί να απαγορεύσει να ενταχθούν σε οιονδήποτε διεθνή Οργανισμό με την προσωρινή τους ονομασία – ωστόσο, «ο αλυτρωτισμός, η παραβίαση και η προσβολή της ελληνικής πολιτιστικής κληρονομιάς, η διατάραξη των σχέσεων καλής γειτονίας, ανάγονται στη σφαίρα των γενικών υποχρεώσεων κάθε κράτους υποψήφιου μέλους».
«Στηρίζουμε την αποστολή του πρέσβη του Συμβουλίου Ασφαλείας Μάθιου Νίμιτς και επανερχόμαστε στην πρότασή μας για την σύναψη με τους γείτονές μας, ενός Μνημονίου Αλληλοκατανόησης που τοποθετεί σε ένα οργανωμένο πλαίσιο την παρούσα φάση των σχέσεών μας και δίνει μια δυναμική στο πλαίσιο της ενδιάμεσης συμφωνίας του 1995», δήλωσε ο κος Βενιζέλος.
Ερωτηθείς για το ζήτημα των γερμανικών κατοχικών αποζημιώσεων, ο υπουργός Εξωτερικών επαναβεβαίωσε πως η Ελλάδα δεν έχει παραιτηθεί από αυτές, αλλά τουναντίον και ο ίδιος έθεσε το θέμα κατά την πρόσφατη συνάντησή του με τον γερμανό ομόλογό του Γκίντο Βεστερβέλε: «Από τη Γερμανία, ποτέ δεν συνδυάστηκε το ζήτημα των επανορθώσεων, με τη διαπραγμάτευση της οικονομικής στήριξης της Ελλάδας – και ούτε μας έχει τεθεί για άλλο θέμα», διευκρίνισε. Από την άλλη, «όταν κάνουμε μια κίνηση στο θέμα αυτό, πρέπει να ξέρουμε ποια είναι η επόμενη κίνηση που μπορούμε να κάνουμε με αποτελεσματικότητα», είπε.
Απέναντι στην κρίση στη Συρία, η Ελλάδα ήταν κατά της άρσης του εμπάργκο όπλων στη συριακή αντιπολίτευση – και σήμερα, μαζί με τις χώρες που ήταν υπέρ, τάσσεται κατά της χρήσης του δικαιώματος αυτού, προκρίνοντας την άμεση ανάγκη τερματισμού της ανθρωπιστικής κρίσης. Τέλος, η Ελλάδα «σέβεται απολύτως τις αποφάσεις του ΟΗΕ και της ΕΕ για το εμπάργκο απέναντι στο Ιράν», είπε.
