Αυστηρό μήνυμα στην Τουρκία έστειλε από το βήμα της Βουλής ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, τονίζοντας πως «δεν ανέχεται προκλητικές ενέργειες, απειλές πολέμου ή μονομερείς διεκδικήσεις».
«Πρέπει να καταστεί σαφές ότι γνώμονάς μας είναι το διεθνές δίκαιο που δεν ανέχεται προκλητικές ενέργειες, απειλές πολέμου ή μονομερείς διεκδικήσεις. Κι αυτό θα καταστεί απολύτως σαφές τόσο στη γείτονα χώρα όσο και σε όλα τα διεθνή φόρα», δήλωσε ο κ. Δένδιας.
Σχετικά με τη Συμφωνία των Πρεσπών, σημείωσε πως είναι γνωστή η θέση μας, την εκφράσαμε και ως αξιωματική αντιπολίτευση. «Η Συμφωνία έπρεπε να ολοκληρωθεί με επωφελέστερο τρόπο για τα εθνικά μας συμφέροντα. Σκοπός μας είναι να πράξουμε ό,τι είναι δυνατόν προκειμένου να μειωθούν οι αρνητικές συνέπειές της. Θα επιδιώξουμε εμβάθυνση τις σχέσεις με τον βόρειο γείτονά μας αλλά δεν θα ανεχθούμε φαινόμενα μη πλήρους συμμόρφωσης».
Η ομιλία Δένδιας κατά τη συζήτηση των προγραμματικών δηλώσεων
Κυπριακό
Ο υπουργός Εξωτερικών σημείωσε ότι «το Κυπριακό αποτελεί κορυφαίο εθνικό μέλημα». «Μόνος τρόπος για την επίτευξη αμοιβαία αποδεκτής λύσης και επωφελούς για την Κυπριακή Δημοκρατία, είναι η επανέναρξη των διαπραγματεύσεων και η εξεύρεση λύσης επί τη βάσει των αποφάσεων του ΣΑ του ΟΗΕ και της πλήρους εφαρμογής του κοινοτικού κεκτημένου». Τόνισε, όμως, ότι αυτονόητες προϋποθέσεις της επανέναρξης των διαπραγματεύσεων, είναι ο τερματισμός των παράνομων γεωτρήσεων και ερευνών και η απομάκρυνση των πλοίων της Τουρκίας από την κυπριακή αιγιαλίτιδα ζώνη και την ΑΟΖ.
Ελληνοτουρκικές σχέσεις
Για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, ο κ. Δένδιας επισήμανε ότι βασικός στόχος είναι προώθηση πολιτικής που θα είναι βασισμένη στις σταθερές αρχές της καλής γειτονίας, του σεβασμού του διεθνούς δικαίου και των διεθνών συνθηκών αλλά «πρέπει να καταστεί σαφές ότι γνώμονάς μας είναι το διεθνές δίκαιο που δεν ανέχεται προκλητικές ενέργειες, απειλές πολέμου ή μονομερείς διεκδικήσεις». Καθώς, όμως, «η ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας καθίσταται λιγότερο ορατή, καθίσταται υποχρεωτική η διαμόρφωση μιας πολιτικής που θα λαμβάνει υπόψη της αυτήν τη νέα πραγματικότητα».
Βαλκάνια
Ως προς τη σχέση και τη θέση της Ελλάδας στα Βαλκάνια, ο υπουργός Εξωτερικών είπε ότι «στόχος είναι η ενίσχυση του πολιτικού και οικονομικού αποτυπώματος της Ελλάδας στην περιοχή μέσω σχεδίων διασυνδεσιμότητας, η περαιτέρω αύξηση των εξαγωγών προς τις χώρες αυτές αλλά και μέσω αυτών». Σύμφωνα με τον ίδιο, η Ελλάδα υποστηρίζει την ενταξιακή προοπτική των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων και παράλληλα υπογραμμίζει ότι ο δρόμος προς την ΕΕ συνδέεται άρρηκτα με την τήρηση αυστηρής αιρεσιμότητας, βάσει των ιδίων επιδόσεων των υποψηφίων.
Η Συμφωνία των Πρεσπών
Αναφερόμενος στη Συμφωνία των Πρεσπών, ο κ. Δένδιας υποστήριξε ότι η κυβέρνηση θα πράξει ό,τι είναι δυνατό για να μειωθούν οι αρνητικές συνέπειέ της και προειδοποίησε ότι δεν θα ανεχθεί φαινόμενα μη πλήρους συμμόρφωσης. «Η Συμφωνία έπρεπε να ολοκληρωθεί με επωφελέστερο τρόπο για τα εθνικά μας συμφέροντα. Σκοπός μας είναι να πράξουμε ό,τι είναι δυνατόν προκειμένου να μειωθούν οι αρνητικές συνέπειές της. Θα επιδιώξουμε την εμβάθυνση στις σχέσεις με τον βόρειο γείτονά μας, στο πλαίσιο της αμοιβαίας επωφελούς συνεργασίας. Δεν θα ανεχθούμε, όμως, φαινόμενα μη πλήρους συμμόρφωσης», είπε χαρακτηριστικά.
Η Αλβανία
Ο κ. Δένδιας κάλεσε την Αλβανία να υλοποιήσει τις πρόνοιες των Συμφωνιών που έχει υπογράψει με την Ελλάδα, δηλαδή την πλήρη εφαρμογή της Συμφωνίας για την κατασκευή Στρατιωτικών Κοιμητηρίων και τον ενταφιασμό των Ελλήνων πεσόντων του 1940, και την υλοποίηση των υποχρεώσεών της σε σχέση με τα μειονοτικά και περιουσιακά δικαιώματα της Ελληνικής Εθνικής Μειονότητας. «Στο πλαίσιο της έναρξης των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Αλβανία (για τη οποία η ΕΕ έχει θέσει σαφή αιρεσιμότητα), θα συνεχίσουμε να παρακολουθούμε στενά την πλήρωση από την Αλβανία των 5 καίριων προτεραιοτήτων. Θα συνεχίσουμε να παρακολουθούμε στενά τον έμπρακτο σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων όλων των πολιτών της, συμπεριλαμβανομένων των περιουσιακών δικαιωμάτων της γηγενούς Ελληνικής Εθνικής Μειονότητας», σημείωσε.
Ανατολική Μεσόγειος
Ο υπουργός Εξωτερικών αναφέρθηκε και στον ρόλο της Ελλάδας στην Ανατολική Μεσόγειο τονίζοντας: «Τα δύο τρίγωνα (Ελλάδα – Κύπρος – Ισραήλ και Ελλάδα – Κύπρος – Αίγυπτος), καθώς και οι συνεργασίες με άλλες χώρες της περιοχής, ενισχύουν τη συνεργασία της Δύσης με τις χώρες αυτές. Αποτελούν παράγοντες σταθερότητας για την ευρύτερη περιοχή».
Ελληνοαμερικανικές σχέσεις, Ρωσία, Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας
Για τις ελληνοαμερικανικές σχέσεις, ο κ. Δένδιας επισήμανε ότι «οι εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο και τα Βαλκάνια, το ανανεωμένο αμερικανικό ενδιαφέρον για την περιοχή και η ενεργός εξωτερική πολιτική της χώρας μας δημιουργούν προϋποθέσεις για στενότερη συνεργασία με την αμερικανική πλευρά». Ενημέρωσε, εξάλλου, την εθνική αντιπροσωπεία ότι προετοιμάζεται η 2η φάση του Στρατηγικού Διαλόγου που θα διεξαχθεί το φθινόπωρο του 2019 και συζητώνται όλα τα ζητήματα αμυντικής συνεργασίας.
Ο υπουργός Εξωτερικών παρατήρησε ότι η Ελλάδα συνδέεται με ισχυρούς ιστορικούς, θρησκευτικούς και πολιτιστικούς δεσμούς με τη Ρωσία, και η κυβέρνηση επιδιώκει την ενίσχυση της συνεργασίας σε διμερές και πολυμερές επίπεδο.
Περαιτέρω ανάπτυξη των ήδη πολύ στενών διμερών σχέσεων θα επιδιώξει η κυβέρνηση με τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας, είπε ο κ. Δένδιας, σημειώνοντας, μάλιστα, ότι το παράδειγμα της κινεζικής επένδυσης στον Πειραιά αποτελεί ενθαρρυντική εφαλτήριο για την ευρύτερη προοπτικών κινεζικών επενδύσεων στην Ελλάδα, στον τομέα των υποδομών.
Μέση Ανατολή, Κόλπος, Β. Αφρική
Στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής, του Κόλπου και της Βορείου Αφρικής η Ελλάδα έχει μία διαχρονική και σταθερά εξελισσόμενη παρουσία, την οποία θα ενισχύσουμε περαιτέρω, υπογράμμισε ο υπουργός Εξωτερικών. Πρόσθεσε ότι οι σχέσεις της Ελλάδας με το Ισραήλ, οι οποίες συμβάλλουν αποφασιστικά στη σταθερότητα της περιοχής, έχουν αποκτήσει στρατηγικό χαρακτήρα, και η κυβέρνηση θα τις εμβαθύνει και θα τις διευρύνει.
Ο Αραβικός Κόσμος
«Η παραδοσιακή σχέση μας με τον Αραβικό Κόσμο την τελευταία δεκαετία έχει εξελιχθεί. Ιδιαίτερα με χώρες όπως η Αίγυπτος, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Ιορδανία και ο Λίβανος έχει φθάσει σε υψηλό επίπεδο ωρίμανσης στα πεδία της πολιτικής, οικονομικής και πολιτιστικής συνεργασίας», υποστήριξε ο κ. Δένδιας.
Παράλληλα, έδωσε στίγμα προθέσεων και για τις σχέσεις της Ελλάδας με χώρες πέραν της ευρύτερης περιοχής. «Ο ευρύτερος χώρος του Ινδο-Ειρηνικού βρίσκεται αυτήν τη στιγμή στο επίκεντρο του διεθνούς εμπορικού και γεωπολιτικού ενδιαφέροντος», σημείωσε και συμπλήρωσε: «Η Ελλάδα, ως ναυτιλιακή δύναμη και ως διαμετακομιστικός κόμβος και πύλη εισόδου των χωρών αυτών στην Ευρώπη, θα δώσει μεγαλύτερη ώθηση στη σύσφιγξη των σχέσεων με όλα τα κράτη της περιοχής αυτής. Επίσης, θα εντάξουμε στο πλαίσιο του ενδιαφέροντός μας τις χώρες της Υποσαχάριας Αφρικής, ενισχύοντας τις πολιτικές αλλά και τις εμπορικές επαφές των επιχειρήσεών μας. Θα οικοδομήσουμε πάνω στις παραδοσιακά ιδιαίτερα φιλικές σχέσεις της χώρας μας με αυτές της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής».
Ο υπουργός Εξωτερικών αναφέρθηκε και στην αναγνώριση του Χουάν Γκουαϊδό ως μεταβατικού Προέδρου της Βενεζουέλας, επισημαίνοντας ότι η κυβέρνηση προέβη σε αυτήν την κίνηση συμμεριζόμενη τις θέσεις της συντριπτικής πλειονότητας των Ευρωπαίων εταίρων αλλά και με βάση τις αντιλήψεις της για τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα.