Οι ευρωπαίοι ηγέτες επιδιώκουν να δείξουν σήμερα ότι γυρίζουν τη σελίδα της κρίσης χρέους στην ευρωζώνη στην πρώτη σύνοδο κορυφής του 2012, που διεξάγεται σε βεβαρυμμένο κλίμα εξαιτίας της πολεμικής σχετικά με το σύμφωνο δημοσιονομικής πειθαρχίας και τη δοσολογία λιτότητας και οικονομικής ανάπτυξης που θα εμπεριέχει η εφαρμογή του, καθώς και ως προς τον βαθμό δημοσιονομικού ελέγχου που θα επιβληθεί στην Ελλάδα.
Οι εργασίες της συνόδου θα αρχίσουν στις Βρυξέλλες στις 15.00 τοπική ώρα (16.00 ώρα Ελλάδος) και δεν αναμένεται να διαρκέσουν παρά λίγες ώρες, τη στιγμή που η γενική απεργία που έχει κηρυχθεί κατά της πολιτικής λιτότητας απειλεί να παραλύσει το Βέλγιο.
Για πρώτη φορά εδώ και πολλούς μήνες η ευρωπαϊκή σύνοδος κορυφής δεν διεξάγεται σε ατμόσφαιρα εκτάκτου ανάγκης ως προς το ευρώ.
«Η Ευρώπη δεν βρίσκεται πλέον στο χείλος της καταστροφής», δήλωσε χθες ο πρόεδρος της Γαλλίας Νικολά Σαρκοζί, σύμφωνα με τον οποίο «η κρίση καταλαγιάζει».
Το μελάνι της υπογραφής της νέας ευρωπαϊκής συνθήκης για την ενίσχυση της δημοσιονομικής πειθαρχίας δεν έχει ακόμη στεγνώσει και ήδη πληθύνονται οι επικρίσεις απέναντι στο δημοσιονομικό σύμφωνο, το οποίο από άλλους θεωρείται άχρηστο και από άλλους επικίνδυνο μείγμα λιτότητας.
Το κείμενο, το οποίο φέρει την επίσημη ονομασία «συνθήκη σταθερότητας, συντονισμού και διακυβέρνησης της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης» θα υιοθετηθεί επισήμως σήμερα από τις 26 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης – πλην της Βρετανίας- κατά τη διάρκεια της συνόδου, μάλλον χωρίς μεγάλο ενθουσιασμό.
Πρόκειται στην πραγματικότητα για μία απαίτηση της καγκελαρίου της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ, η οποία θέτει την εφαρμογή του ως όρο για να συνεχίσει το Βερολίνο να επιδεικνύει εμπράκτως την οικονομική του αλληλεγγύη προς τις χώρες της ευρωζώνης που βρίσκονται σε δυσχερή οικονομική κατάσταση.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Φινλανδίας Ερκι Τουομιόγια δήλωσε πρόσφατα στους Financial Times, εκφράζοντας τη θέση και άλλων χωρών, ότι η συνθήκη είναι «άχρηστη και επιζήμια».
Το κείμενο προβλέπει την εισαγωγή στις εθνικές νομοθεσίες του «χρυσού κανόνα» που θα υποχρεώνει τις κυβερνήσεις να τηρούν σε ισορροπία τα δημοσιονομικά πράγματα , ενώ παράλληλα ενισχύει τον αυτοματισμό στην επιβολή κυρώσεων εναντίον των χωρών με υπερβάλλοντα δημοσιονομικά ελλείμματα.
Ο χρυσός κανόνας έχει σχέση με τις ανάγκες της εσωτερικής πολιτικής της Γερμανίας, δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών της Φινλανδίας λέγοντας ότι «η Άνγκελα Μέρκελ έχει ανάγκη από εγγυήσεις δημοσιονομικής πειθαρχίας στην Ευρώπη για να εξασφαλίσει τη συμφωνία της γερμανικής κοινής γνώμης για τη συνέχιση της οικονομικής ενίσχυσης των χωρών που βρίσκονται σε οικονομική κρίση. Όμως εμείς δεν παίρνουμε εντολές από κανέναν», προειδοποίησε.
Πολλές είναι οι επικρίσεις για την κατασπατάληση ενέργειας στην Ευρωπαϊκή Ένωση με τις διαδικασίες επικύρωσης που απαιτεί η εφαρμογή της συνθήκης, τη στιγμή που οι ίδιοι στόχοι θα μπορούσαν να επιτευχθούν με περισσότερο απλά μέσα.
Με αυτές τις επικρίσεις συντάσσεται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή , η οποία βρίσκεται περιθωριοποιημένη στο πλαίσιο αυτής της διακυβερνητικού χαρακτήρα διαδικασίας.
Σκεπτικισμό εκφράζει και το επίσης περιθωριοποιημένο στη διαδικασία αυτή Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. «Το δημοσιονομικό σύμφωνο δεν αποτελεί λύση. Το μεγαλύτερο μέρος όσων προβλέπει υπάρχει ήδη στη νομοθεσία. Όσο δεν μπορούμε να καταστήσουμε εφικτό οι κυβερνήσεις της Ιταλίας και της Ισπανίας να δανείζονται και πάλι με αποδεκτούς όρους, δεν θα βγούμε από την κρίση», προειδοποίησε ο πρώην πρωθυπουργός του Βελγίου και επικεφαλής των Φιλελευθέρων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Γκι Φέρχοφστατ.
Τα ευρωπαϊκά συνδικάτα κινητοποιούνται απέναντι στο σύμφωνο προειδοποιώντας ότι θα έχει απολύτως πραγματικές συνέπειες και καλούν σε μία ευρωπαϊκή ημέρα κινητοποιήσεων στις 29 Φεβρουαρίου με σύνθημα «το νέο δημοσιονομικό σύμφωνο θα θεσμοθετεί τη λιτότητα».
Παρά τις γενικευμένες επιφυλάξεις, οι 26 χώρες θα υπογράψουν σήμερα τη συνθήκη. Πολλές ανάμεσά τους ελπίζουν ότι η εφαρμογή της θα πείσει την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να υποστηρίξει περισσότερο την ευρωζώνη και τη Γερμανία “να ανοίξει το πουγγί”.
Κατ’ ιδίαν, η Άνγκελα Μέρκελ εξηγεί ότι σκοπεύει να αναλάβει τις ευθύνες της και να δεσμευθεί ενώπιον του κυβερνητικού συνασπισμού και του γερμανικού κοινοβουλίου για την αύξηση των πόρων του μηχανισμού στήριξης από 500 σε 750 δισεκατομμύρια ευρώ, δήλωσε ανώτατος γερμανός αξιωματούχος.
«Αλλά λέει ότι δεν θα το κάνει αυτό χωρίς να λάβει κάτι, διότι αναλαμβάνει ρίσκα εσωτερικής πολιτικής, θέλει ένα πραγματικό δημοσιονομικό σύμφωνο».
Το πρόβλημα της ελληνικής κρίσης χρέους θα βρίσκεται στο επίκεντρο των συνομιλιών στις Βρυξέλλες, καθώς δεν έχουν ολοκληρωθεί οι διαπραγματεύσεις με τους ιδιώτες πιστωτές για την απομείωση του ελληνικού χρέους, ενώ η Γερμανία εμφανίζεται επιφυλακτική να δεχθεί να χορηγήσει τα τουλάχιστον 130 δισεκατομμύρια ευρώ προς την Ελλάδα, χωρίς ενισχυμένο έλεγχο επί της πολιτικής που ακολουθείται από την Αθήνα.
Ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας Βόλφγκανγκ Σόιμπλε άφησε να εννοηθεί σε συνέντευξή του που δημοσιεύεται σήμερα στην Wall Street Journal ότι η Ελλάδα δεν θα λάβει άλλη βοήθεια, εάν δεν θέσει σε εφαρμογή τις μεταρρυθμίσεις για τις οποίες έχει δεσμευθεί και δεν μειώσει το δημοσιονομικό της έλλειμμα.
«Ίσως εμείς και οι εταίροι μας πρέπει να εξετάσουμε τρόπους για να βοηθήσουμε την Ελλάδα σε αυτήν τη δύσκολη υπόθεση κατά στενότερο τρόπο», είπε, αναφερόμενος στην αμφιλεγόμενη πρόταση του Βερολίνου για να τεθεί η Ελλάδα υπό ευρωπαϊκό έλεγχο με δικαίωμα βέτο επί των αποφάσεων δημοσιονομικής πολιτικής της ελληνικής κυβέρνησης.