Την έναρξη σήμερα των δύο παράλληλων διαδικασιών επιστροφής μεταναστών από τα ελληνικά νησιά στην Τουρκία και επανεγκατάστασης προσφύγων από την Τουρκία στα κράτη-μέλη της ΕΕ, ανακοίνωσε ο εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Μαργαρίτης Σχοινάς. Στόχος είναι να καταστεί σαφές ότι πρόκειται για «επικίνδυνη» και «άκαρπη» διαδρομή, δήλωσε ο Μ. Σχοινάς, ενώ προσέθεσε ότι πρόκειται για το «πρώτο ορατό βήμα» για την εφαρμογή της ευρωτουρκικής συμφωνίας της 18ης Μαρτίου, αποσκοπώντας στην παύση της παράνομης μετανάστευσης και στη διάλυση του «επιχειρησιακού μοντέλου» των διακινητών.
Ωστόσο, σύμφωνα με την εκπρόσωπο της Επιτροπής αρμόδια για ζητήματα Μετανάστευσης, Τόβε Ερνστ, οι σημερινές επιστροφές αφορούσαν μόνο μετανάστες που δεν θέλησαν να καταθέσουν αίτηση ασύλου στην Ελλάδα, και επομένως δεν είχαν δικαίωμα παραμονής, ανεξαρτήτως εθνικότητας. Η ίδια εκπρόσωπος, δεν ήταν σε θέση να επιβεβαιώσει ποιες εθνικότητες αφορούσαν οι σημερινές επιστροφές.
«Δεν υπήρξαν αναταραχές και επεισόδια. Η σημερινή επιχείρηση ήταν οργανωμένη σωστά, με ικανοποιητική παρουσία της Frontex και επαρκείς εγγυήσεις ασφαλείας», δήλωσε από την πλευρά του ο Μ. Σχοινάς, ενώ αναφέρθηκε και στη σημερινή δήλωση μέσω Twitter της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, ότι το προσωπικό του οργανισμού μίλησε και ενημέρωσε τους εν λόγω μετανάστες για τα δικαιώματά τους ως προς τη διαδικασία ασύλου.
Σύμφωνα με την Επιτροπή, οι επιστροφές των αιτούντων άσυλο των οποίων οι αιτήσεις δεν έγιναν δεκτές από την Ελλάδα, θα ξεκινήσουν μόλις οι απαραίτητες νομικές -και όχι μόνο- ρυθμίσεις από την Ελλάδα και την Τουρκία θα τεθούν σε ισχύ. Οι εκπρόσωποι της Επιτροπής επανέλαβαν σήμερα πως κανένας αιτών άσυλο δε θα επιστραφεί στην Τουρκία εάν δεν έχει πρώτα ασκήσει πλήρως τα δικαιώματα του ως προς τη διαδικασία ασύλου στην Ελλάδα, δηλαδή να έχει ολοκληρωθεί η εξατομικευμένη εξέταση του αιτήματός του στην Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένης ενδεχόμενης έφεσης, και δεν πρόκειται να λάβει ή έχει λάβει ήδη καθεστώς προστασίας στην Τουρκία.
Όπως σημειώνει η Επιτροπή, σε ό,τι αφορά την Ελλάδα πρέπει να τεθεί σε ισχύ το νομοσχέδιο που ψηφίστηκε την Παρασκευή, ενώ σε ό,τι αφορά την Τουρκία, δεν έχει ακόμα υπογραφεί η νομική ρύθμιση που αφορά το καθεστώς προστασίας των Σύρων. Συγχρόνως, σύμφωνα με την Τόβε Ερνστ, η Επιτροπή αναμένει ακόμα τις «εγγυήσεις» της Τουρκίας ότι εκτός από τους Σύρους, πρόσβαση στις διαδικασίες ασύλου θα έχουν όλοι όσοι επιστρέφονται. Ο Ευρωπαίος επίτροπος για τη Μετανάστευση, Δημήτρης Αβραμόπουλος βρίσκεται στην Άγκυρα, όπου σήμερα και αύριο θα έχει συναντήσεις με τις αρμόδιες τουρκικές αρχές, για «το σύνολο αυτών των ζητημάτων», όπως ανέφερε ο Μ. Σχοινάς.
Σε ό,τι αφορά τις πρώτες επανεγκαταστάσεις προσφύγων από την Τουρκία προς τα ευρωπαϊκά κράτη, σύμφωνα με την Επιτροπή, σήμερα 32 Σύροι πρόσφυγες επανεγκαταστάθηκαν στη Γερμανία και 11 στη Φινλανδία, ενώ μια ομάδα Σύρων προσφύγων αναμένεται να αναχωρήσουν για την Ολλανδία αύριο το πρωί. «Για κάθε πλοίο που επιστρέφει μετανάστες στην Τουρκία, ένα αεροπλάνο με πρόσφυγες θα φεύγει από την Τουρκία προς την Ευρώπη», δήλωσε η Τ. Ερνστ. Η ίδια εκπρόσωπος προσέθεσε πως η επιλογή των προσφύγων γίνεται με βάση τα «κριτήρια ευπάθειας» της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες.
Τέλος, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Επιτροπής οι αφίξεις στα ελληνικά νησιά έχουν μειωθεί κατά πολύ τις τελευταίες ημέρες φτάνοντας χθες τις 200 από 1.667 στις 20 Μαρτίου. Σε ό,τι αφορά, δε, το επιπλέον προσωπικό που αναμένει η Ελλάδα για να συμβάλει πρακτικά στην εφαρμογή της συμφωνίας, η Επιτροπή δημοσίευσε σήμερα στοιχεία σύμφωνα με τα οποία κατά το Σαββατοκύριακο εγκαταστάθηκαν στην Ελλάδα 206 αξιωματικοί συνοδείας της Frontex, χθες και σήμερα εγκαταστάθηκαν 32 αξιωματικοί της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Υποστήριξης Ασύλου (ΕΥΥΑ) και 5 μόνιμοι υπάλληλοι, ενώ 30 επιπλέον άτομα αναμένεται να εγκατασταθούν μέχρι την Τετάρτη.
Οι εν λόγω εμπειρογνώμονες προέρχονται από την Τσεχική Δημοκρατία, τη Δανία, τη Γερμανία, την Εσθονία, την Φινλανδία, την Ολλανδία, την Πορτογαλία, τη Ρουμανία και τη Σλοβενία.