Ο Κυριάκος Μητσοτάκης μίλησε στο συνέδριο «Μεταπολίτευση: 50 χρόνια μετά» και αναφέρθηκε στη τραγωδία των Τεμπών, αναφέροντας ότι το βράδυ που σκοτώθηκαν 57 άτομα συγκρούστηταν τα ανθρώπινα λάθη με τις χρόνιες παθογένειες.
«Δεν υπήρξε για εμένα πιο δύσκολη στιγμή από τα Τέμπη, για λόγους που όλοι σας μπορείτε να αντιληφθείτε. Και γιατί εκεί συσσωρεύτηκαν ίσως όλες οι κακές πτυχές του τρόπου λειτουργίας του κράτους και των αντιλήψεων», είπε χαρακτηριστικά στη συζήτηση με τον διευθυντή της Καθημερινής Αλέξη Παπαχελά και τον καθηγητή Οικονομικής και Κοινωνικής Ιστορίας του ΕΚΠΑ και διευθυντή του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης Κώστα Κωστή.
«Τις τελικές απαντήσεις μπορεί να τις δώσει μόνο η δικαιοσύνη. Από τη στιγμή που το ζήτημα αυτό μπαίνει στη μυλόπετρα της αντιπαράθεσης, μόνο η δικαιοσύνη μπορεί να δώσει την απάντηση», ανέφερε στη συνέχεια.
Επίσης, ο πρωθυπουργός είπε πως «η δικαιοσύνη έχει μια βαριά ευθύνη και πιστεύω ότι θα σταθεί στο ύψος των περιστάσεων, ακόμα και αν χρειάζεται να πάρει λίγο παραπάνω χρόνο, για να απαντηθούν οι φήμες που κυκλοφορούν. Που μπορεί να είναι τοξικές και διαβρωτικές και να μην πιστεύει στο τέλος κανείς τίποτα. Πρέπει να διαλυθεί η φήμη από την αλήθεια».
«Συγκρούστηκαν στα Τέμπη ανθρώπινα λάθη με χρόνιες παθογένειες της δημόσιας διοίκησης που όλοι γνωρίζαμε ότι ήταν το πιο προβληματικό κομμάτι των ελληνικών δημόσιων οργανισμών. Δεν ήταν πρέπον να πω κάτι περισσότερο, όσο είναι ανοιχτή η έρευνα της δικαιοσύνης για την υπόθεση. Να σκύψουμε το κεφάλι με σεβασμό απέναντι στον πόνο των ανθρώπων που δεν ξαναείδαν ποτέ τα παιδιά τους. Και αυτό είναι πολύ βαρύ για να το προσπεράσει κανείς και να μην προσπαθήσει κανείς να συντονιστεί με αυτόν τον πόνο», σημείωσε μεταξύ άλλων.
Σε βάθος 50ετίας η οικονομική πρόοδός μας δεν ήταν η επιθυμητή
Τα προβλήματα που πρέπει να αναδείξουμε είναι κυρίως στην οικονομική μας αδυναμία να εκμεταλλευτούμε σημαντικές ευκαιρίες προόδου όπως η ένταξή μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Κάνοντας συνολικό απολογισμό της οικονομικής πορείας της χώρας, συγκρίνοντάς την με αντίστοιχες πορείες άλλων χωρών, διαπιστώνουμε πως η πρόοδός μας δεν ήταν επιθυμητή.
Ο Καραμανλής ο μεγαλύτερος πολιτικός της μεταπολίτευσης
Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής αποκατέστησε τη Δημοκρατία και έβαλε την Ελλάδα στην Ευρώπη. Αυτή και μόνο η παρακαταθήκη τον καθιστά κατά την άποψή μου τον σημαντικότερο πολιτικό της μεταπολίτευσης.
Ο Ανδρέας Παπανδρέου καλλιέργησε τον πρώιμο λαϊκισμό
Ο Ανδρέας Παπανδρέου ήταν μία πολύ ιδιαίτερη προσωπικότητα, χαρισματική αναντίρρητα, εξέφρασε προσδοκίες αυτών που αποκαλούσε μη προνομιούχους εκείνη την εποχή. Κατά την άποψή μου όμως ευθύνεται σε μεγάλο βαθμό για το γεγονός πως η δημοσιονομική κατάσταση της χώρας επιδεινώθηκε σημαντικά τη δεκαετία του 1980.
Και βέβαια πιστεύω ότι ευθύνεται και για το γεγονός ότι καλλιέργησε τη νοοτροπία όπου έδωσε πολύ μεγαλύτερη έμφαση στα δικαιώματα και όχι στις υποχρεώσεις.
Αυτή η βασική ανισορροπία μεταξύ δικαιωμάτων και υποχρεώσεων αποτελεί μία ατέλεια του πολιτικού μας συστήματος. Για αυτήν ευθύνεται, πιστεύω, σε αρκετό βαθμό μέσα από τον πρώιμο λαϊκισμό τον οποίο καλλιέργησε.
Σε επίπεδο κοινωνικών πολιτικών – οικογενειακό δίκαιο – αλλά και σε ζητήματα όπως η εγκαθίδρυση του ΕΣΥ η παρακαταθήκη του Ανδρέα Παπανδρέου ήταν αναντίρρητα σημαντική.
Για την περίοδο διακυβέρνησης Κωνσταντίνου Μητσοτάκη
Είχε μια πλειοψηφία του ενός, είχε οργανωμένη εσωκομματική αντιπολίτευση. Θυμίζω ότι βγήκαμε από μια 8ετία πασοκοποίηση της πολιτικής ζωής, εκ των πραγμάτων έκανε σημαντικά πράγματα αλλά δεν κατάφερε να πετύχει την επανεκλογή του.
Για Τουρκία – περιθώριο συμβιβασμού
Είναι και προς όφελος της Τουρκίας να διερευνήσει σοβαρά αν μπορούμε να επιλύσουμε αυτή τη μεγάλη διαφορά, κάτι που δεν θα είναι εύκολο γιατί η Τουρκία θα πρέπει να υποχωρήσει από μια μαξιμαλιστική τοποθέτηση. Η Τουρκία πρέπει να αλλάξει την πολιτική της. Αλλά στο παρελθόν έχει επιδείξει μεγάλη ευελιξία και ικανότητα προσαρμογής της πολιτικής της. Δείτε τα ανοίγματα που κάνει στον αραβικό κόσμο. Κρατώ μικρό καλάθι, αξιολογώ από μόνη της ως σημαντική τη μείωση της έντασης που μας επιτρέπει να δρομολογήσουμε και άλλες συμφωνίες, όπως η συμφωνία για τη μετανάστευση και τη βίζα στα 10 νησιά.
Για πολιτικό πρότυπο
Είχα μεγαλύτερη εξοικείωση για το βάρος του αξιώματος και της αποστολής αυτής. Θα πήγαινα αρκετά πίσω για το αν έχω πρότυπο εστιάζοντας στην περίοδο του Ελευθέριου Βενιζέλου. Οι συγκρούσεις στην κοινωνία είναι επαναλαμβανόμενες. Όταν κάθεται κάποιος στο Μέγαρο Μαξίμου αισθάνεται ένα τεράστιο βάρος που τα σκεπάζει όλα. Αυτό που πετύχαμε το 2019 είναι η καλή προετοιμασία, οι μπλε φάκελοι, το επιτελικό κράτος. Σκέφτομαι τώρα πόσο πιο έμπειρος είμαι μετά από 5 χρόνια και αναλογίζομαι τώρα πόσο σημαντική είναι η συσσωρευμένη εμπειρία μετά από μια θητεία που κλήθηκε να αντιμετωπίσει πολλές κρίσεις.
Για τα πανεπιστήμια
Χρειαζόμαστε τη συνεργασία των πρυτανικών αρχών και θεωρώ ότι είναι και ευθύνη των ίδιων των πανεπιστημίων να επιβάλλουν τον δικό τους πειθαρχικό κανονισμό. Για πηγαίνετε να κάνετε (πχ καταλήψεις) σε σοβαρό πανεπιστήμιο στο εξωτερικό, θα σας είχαν πετάξει έξω. Για να πούμε τα πράγματα με το όνομά τους. Τα πανεπιστήμια είναι χώρος ζωντανός, συζήτησης αλλά όχι χώρος βίας.
«Θα συνεχίσουμε τις μεταρρυθμίσεις με τον ίδιο ρυθμό»
Στη δεύτερη τετραετία δεν εκπλήσσουμε κανέναν, όταν κάνουμε αυτό που είχαμε πει. Ό,τι θέλουμε να υλοποιήσουμε πολλές μεταρρυθμίσεις, ειδικά στην αρχή της τετραετίας. H παράμετρος των ευρωεκλογών ουδέποτε προσδιόρισε τον χρονισμό υλοποίησης των μεταρρυθμίσεων. Θα συνεχίσουμε με τον ίδιο ρυθμό.
Κράτος Δικαίου και ελευθερία του τύπου
Είμαι ο πρώτος που έχει αναγνωρίσει λάθη που έχουν γίνει και έχουμε προσπαθήσει να τα διορθώσουμε. Με νομοθετικές παρεμβάσεις που διόρθωναν αδυναμίες. Το να παρουσιάζεται μία Ελλάδα η οποία περίπου προσομοιάζει με άλλα αυταρχικά καθεστώτα είναι αστείο, άδικο, προσβλητικό για τη χώρα και δεν ανταποκρίνεται καθόλου στην πραγματικότητα.
Ο τελικός κριτής του κράτους δικαίου, σύμφωνα με τους κανόνες της ευρωπαϊκής οικογένειας στην οποία συμμετέχουμε είναι η ευρωπαϊκή επιτροπή γιατί είναι πιο αποπολιτικοποιημένη από το ευρωκοινοβούλιο.
Για τα ζητήματα ελευθερίας του Τύπου, η Ελλάδα είναι μία χώρα που ο καθένας μπορεί να γράψει ό,τι θέλει, όπου θέλει, όπως θέλει και αν υπάρχει ένα ζήτημα είναι μάλλον η άμυνα αυτού που μπορεί να θίγεται από τα δημοσιεύματα. Αφήνω στην άκρη όλη αυτή τη συζήτηση περί SLAPP που την καταλαβαίνω και την κατανοώ. Υπάρχουν εφημερίδες σήμερα στην Ελλάδα που δεν θα τυπώνονταν, που δεν θα τυπωνόντουσαν σε καμία άλλη ευρωπαϊκή χώρα.
