Tον Φεβρουάριο του 2022 η βασίλισσα Ελισάβετ Β’ έγινε η μακροβιότερη Βρετανίδα μονάρχης και η πρώτη που συμπλήρωσε 70 χρόνια στο θρόνο. Η βασίλισσα Ελισάβετ Β΄ είναι αρχηγός του κράτους του Ηνωμένου Βασιλείου από το 1952, όταν πέθανε ο πατέρας της βασιλιάς Γεώργιος ΣΤ΄, ενώ είναι, επίσης, αρχηγός κράτους για 15 χώρες της Κοινοπολιτείας, μεταξύ των οποίων ο Καναδάς, η Αυστραλία και η Τζαμάικα.
Τι είναι το Ιωβηλαίο της Βασίλισσας
Η βασίλισσα γεννήθηκε στις 21 Απριλίου του 1926, αλλά γιορτάζει δύο φορές τα γενέθλιά της κάθε χρόνο -η δεύτερη είναι η ημέρα που γίνονται οι επίσημοι εορτασμοί και είναι συνήθως το δεύτερο Σάββατο του Ιουνίου. Αυτή η παράδοση ξεκίνησε από τον προπάππο της Εδουάρδο Ζ΄, ο οποίος γεννήθηκε τον Νοέμβριο, για να διασφαλιστεί ότι υπάρχει καλός καιρός για τον δημόσιο εορτασμό.
Το Ιωβηλαίο σηματοδοτεί μια ιδιαίτερη επέτειο στη βασιλεία ενός μονάρχη. Το φετινό θα είναι το τέταρτο ιωβηλαίο της Βασίλισσας -γιόρτασε το αργυρό της ιωβηλαίο το 1977, το χρυσό της ιωβηλαίο το 2002 και το διαμαντένιο ιωβηλαίο της το 2012.
Υπάρχει αριθμός επίσημων εκδηλώσεων που προγραμματίζονται καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, αλλά οι κύριοι εορτασμοί πραγματοποιούνται κατά τη διάρκεια ενός τετραήμερου Σαββατοκύριακου αργίας τον Ιούνιο και περιλαμβάνουν ένα ειδικό πέρασμα της βρετανικής φρουράς, μια συναυλία έξω από τα Ανάκτορα του Μπάκιγχαμ και μια παρέλαση, σύμφωνα με όσα αναφέρει το BBC.
Χιλιάδες πάρτι στους δρόμους θα πραγματοποιηθούν σε ολόκληρη τη χώρα, ενώ οι παμπ, τα μπαρ και τα νυχτερινά κέντρα θα μπορούν, επίσης, να παραμείνουν ανοιχτά μέχρι τη 01:00 μ.μ.
Στο πλαίσιο των εναρκτήριων εορτασμών για το Ιωβηλαίο, η Βασίλισσα θα βρεθεί μαζί με μέλη της βασιλικής οικογένειάς της στο μπαλκόνι των Ανακτόρων του Μπάκιγχαμ την Πέμπτη, στις 2 Ιουνίου. Τα Ανάκτορα επιβεβαίωσαν ότι ο πρίγκιπας Χάρι, μαζί με τη σύζυγό του Μέγκαν Μαρκλ, και ο πρίγκιπας Άντριου δεν θα είναι παρόντες, καθώς θα είναι μόνο για «μέλη της βασιλικής οικογένειας που αναλαμβάνουν επί του παρόντος επίσημα δημόσια καθήκοντα».
Πότε στέφθηκε η βασίλισσα και τι συμβαίνει στη στέψη
Όταν ένας μονάρχης πεθαίνει, ο διάδοχος γίνεται αμέσως βασιλιάς ή βασίλισσα. Η στέψη είναι η τελετή κατά την οποία ο μονάρχης στέφεται επίσημα και πραγματοποιείται μετά από μια περίοδο πένθους για τον προηγούμενο ηγεμόνα.
Η Ελισάβετ Β΄ στέφθηκε στις 2 Ιουνίου του 1953, ενώ η στέψη της ήταν η πρώτη που μεταδόθηκε ζωντανά από την τηλεόραση -την παρακολούθησαν περισσότερα από 20 εκατομμύρια άνθρωποι.
Τα κεντρικά στοιχεία της τελετής δεν έχουν αλλάξει σχεδόν καθόλου εδώ και εκατοντάδες χρόνια. Η στέψη πραγματοποιείται από τον Αρχιεπίσκοπο του Καντέρμπουρι. Ο μονάρχης χρίεται με «άγιο λάδι», λαμβάνει τη σφαίρα και το σκήπτρο -τα οποία αποτελούν σύμβολα της βασιλικής εξουσίας– και στεφανώνεται με το στέμμα του Αγίου Εδουάρδου, το κεντρικό κομμάτι των Κοσμημάτων του Στέμματος.
Πόσα παιδιά και εγγόνια έχει η βασίλισσα – Πώς λειτουργεί η διαδοχή
Η βασίλισσα ήταν παντρεμένη με τον εκλιπόντα σύζυγό της, πρίγκιπα Φίλιππο, ο οποίος πέθανε τον Απρίλιο του 2021, για περισσότερα από 73 χρόνια. Μαζί απέκτησαν τέσσερα παιδιά, οκτώ εγγόνια και 12 δισέγγονα. Ο πρίγκιπας Κάρολος είναι ο πρωτότοκός της, ακολουθούμενος από την πριγκίπισσα Άννα, τον πρίγκιπα Ανδρέα και τον πρίγκιπα Εδουάρδο.
Η σειρά διαδοχής καθορίζει ποιο μέλος της βρετανικής βασιλικής οικογένειας αναλαμβάνει τη θέση του μονάρχη όταν ο υπάρχων πεθάνει ή παραιτηθεί. Πρώτος στη σειρά -ο διάδοχος του θρόνου- είναι το πρωτότοκο παιδί του μονάρχη.
Η βασιλική διαδοχή διέπεται από κανόνες που χρονολογούνται εδώ και εκατοντάδες χρόνια. Αυτοί τροποποιήθηκαν το 2013 για να διασφαλιστεί ότι οι γιοι δεν προηγούνται πλέον των μεγαλύτερων αδελφών τους.
Υπό αυτά τα δεδομένα, σήμερα, ο πρίγκιπας Κάρολος είναι ο διάδοχος της βασίλισσας. Ο μεγαλύτερος γιος του, ο πρίγκιπας Γουίλιαμ, είναι δεύτερος στη σειρά και το μεγαλύτερο παιδί του Γουίλιαμ, ο πρίγκιπας Γεώργιος, είναι τρίτος.
Ως διάδοχος του θρόνου, ο πρίγκιπας Κάρολος θα ενεργούσε ως «αντιβασιλέας» εάν η μητέρα του δεν ήταν σε θέση να εκτελέσει τα καθήκοντά της λόγω ασθένειας. Αυτό σημαίνει ότι θα αναλάμβανε το ρόλο του μονάρχη, χωρίς να αναλάβει επίσημα τη θέση.
Ποια είναι τα καθήκοντα της βασίλισσας
Η Βασίλισσα είναι συνταγματικός μονάρχης. Αυτό σημαίνει ότι, ενώ είναι η αρχηγός του κράτους, οι εξουσίες της είναι συμβολικές και τελετουργικές και παραμένει πολιτικά ουδέτερη. Λαμβάνει καθημερινά μηνύματα από την κυβέρνηση σε ένα κόκκινο δερμάτινο κουτί, όπως ενημερώσεις πριν από σημαντικές συναντήσεις ή έγγραφα που χρειάζονται την επίσημη υπογραφή της.
Κατά τη διάρκεια της βασιλείας της βασίλισσας Ελισάβετ υπήρξαν 14 πρωθυπουργοί του Ηνωμένου Βασιλείου, με τον εκάστοτε πρωθυπουργό να συναντά συνήθως τη βασίλισσα κάθε Τετάρτη στο παλάτι του Μπάκιγχαμ για να την ενημερώνει για όλα τα κυβερνητικά θέματα.
Δεν παρίστανται ειδικοί σύμβουλοι και δεν υπάρχει επίσημο αρχείο των όσων λέγονται. Πρόκειται για εντελώς ιδιωτική συνάντηση. Εκτελεί, επίσης, μια σειρά από κοινοβουλευτικά καθήκοντα:
- Διορισμός κυβέρνησης: Ο ηγέτης του κόμματος που κερδίζει τις γενικές εκλογές προσκαλείται στα Ανάκτορα του Μπάκιγχαμ, όπου καλείται επίσημα να σχηματίσει νέα κυβέρνηση. Η βασίλισσα διαλύει, επίσης, επίσημα μια κυβέρνηση πριν από τις γενικές εκλογές.
- Εγκαίνια του κράτους και ομιλία της βασίλισσας: Η βασίλισσα ξεκινά το κοινοβουλευτικό έτος με την τελετή εγκαινίων του κράτους, κατά την οποία εκθέτει τα πολιτικά σχέδια της κυβέρνησης, σε ομιλία που εκφωνεί από το θρόνο στη Βουλή των Λόρδων. Ο πρίγκιπας Κάρολος, σε μία ιστορική στιγμή, εκφώνησε την ομιλία της βασίλισσας το 2022 εκ μέρους της.
- Βασιλική σύμφωνη γνώμη: Όταν ένα νομοθέτημα περνάει από το Κοινοβούλιο, πρέπει να εγκριθεί επίσημα από τη Βασίλισσα προκειμένου να γίνει νόμος. Ωστόσο, η τελευταία φορά που δεν δόθηκε η βασιλική συναίνεση, ήταν το 1708.
Εκτός από αυτά, η βασίλισσα έχει τακτικές ακροάσεις με τον πρωθυπουργό και τα μέλη του Μυστικού Συμβουλίου, φιλοξενεί επισκέπτες αρχηγούς κρατών και συναντά ξένους πρεσβευτές και ύπατους αρμοδίους που εδρεύουν στο Ηνωμένο Βασίλειο. Επίσης, συνήθως ηγείται της ετήσιας εκδήλωσης για τη μνήμη των νεκρών στο Κενοτάφιο του Λονδίνου.
Τέλος, η Βασίλισσα είναι βασιλική προστάτιδα ή πρόεδρος περισσότερων από 600 φιλανθρωπικών οργανώσεων, στρατιωτικών ενώσεων, επαγγελματικών φορέων και οργανισμών δημόσιας υπηρεσίας.
Ποιος άλλος είναι μέλος της βασιλικής οικογένειας
Ο Πρίγκιπας της Ουαλίας (Πρίγκιπας Κάρολος) είναι το μεγαλύτερο παιδί της Βασίλισσας και θα γίνει βασιλιάς μετά το θάνατό της. Είναι παντρεμένος με τη Δούκισσα της Κορνουάλης (Καμίλα).
Ο Δούκας του Κέιμπριτζ (πρίγκιπας Γουίλιαμ) είναι ο μεγαλύτερος γιος του πρίγκιπα Καρόλου και της πρώτης συζύγου του, Νταϊάνα, πριγκίπισσας της Ουαλίας. Είναι παντρεμένος με την Κέιτ Μίντλετον, δούκισσα του Κέιμπριτζ (Αικατερίνη) και έχουν τρία παιδιά: τον πρίγκιπα Γεώργιο, την πριγκίπισσα Σαρλότ και τον πρίγκιπα Λούις.
Η πριγκίπισσα Άννα (Princess Royal) είναι το δεύτερο παιδί της βασίλισσας και μοναχοκόρη της. Είναι παντρεμένη με τον αντιναύαρχο Τίμοθι Λόρενς. Έχει δύο παιδιά με τον πρώτο της σύζυγο, τον πλοίαρχο Μαρκ Φίλιπς: τον Πίτερ Φίλιπς και τη Ζάρα Τιντάλ.
Ο κόμης του Ουέσσεξ (πρίγκιπας Εδουάρδος) είναι το μικρότερο παιδί της βασίλισσας. Είναι παντρεμένος με την κόμισσα του Ουέσσεξ (Σοφί Ρις- Τζόουνς) και έχουν δύο παιδιά: Λουίζ και Τζέιμς Μαουντμπάτεν- Γουίνσδορ.
Ο δούκας του Σάσεξ (πρίγκιπας Χάρι) είναι ο μικρότερος αδελφός του Γουίλιαμ. Είναι παντρεμένος με τη δούκισσα του Σάσεξ (Μέγκαν Μαρκλ) και έχουν δύο παιδιά: τον Άρτσι και τη Λίλιμπετ. Το 2020, ανακοίνωσαν ότι αποχωρούν ως ανώτεροι βασιλείς και μετακόμισαν στις ΗΠΑ.
Ο δούκας της Υόρκης (πρίγκιπας Άντριου) είναι ο δεύτερος γιος της βασίλισσας. Έχει δύο κόρες με την πρώην σύζυγό του, τη δούκισσα της Υόρκης (Σάρα Φέργκιουσον): την πριγκίπισσα Μπεατρίς και την πριγκίπισσα Ευγενία. Ο πρίγκιπας Άντριου παραιτήθηκε από «εργαζόμενος βασιλικός» το 2019 μετά από μια αμφιλεγόμενη συνέντευξη στο Newsnight σχετικά με τις καταγγελίες ότι είχε επιτεθεί σεξουαλικά στη Βιρτζίνια Τζιούφρε. Τον Φεβρουάριο κατέβαλε ένα άγνωστο ποσό για να διευθετήσει την αστική υπόθεση σεξουαλικής επίθεσης που άσκησε εναντίον του στις ΗΠΑ η κ. Τζιούφρε.
Πού ζουν τα μέλη της βασιλικής οικογένειας
Η επίσημη κατοικία της βασίλισσας στο Λονδίνο είναι το παλάτι του Μπάκιγχαμ. Ωστόσο, τον Μάρτιο του 2022, αναφέρθηκε ότι το Κάστρο του Γουίνδσορ στο Μπέρκσαϊρ θα γίνει η μόνιμη κατοικία της. Στις άλλες ιδιοκτησίες της βασίλισσας περιλαμβάνονται το Sandringham House στο Νόρφολκ και το Balmoral Castle στο Aberdeenshire.
Ο πρίγκιπας Κάρολος και η δούκισσα της Κορνουάλης ζουν στο Clarence House στο Λονδίνο και στο Highgrove στο Gloucestershire, ενώ ο πρίγκιπας Γουίλιαμ και η Κέιτ, δούκισσα του Κέιμπριτζ, ζουν στο παλάτι του Κένσινγκτον στο Λονδίνο. Ωστόσο, σκέφτονται, για το καλοκαίρι, τουλάχιστον, να μετακομίσουν σε ένα άλλο μέρος, ώστε να είναι κοντά και στη βασίλισσα.