Για πολλούς ανθρώπους, τα αλκοόλ ταυτίζεται με την κοινωνικοποίηση και η σκέψη να «ανοιχτούν» και να αναπτύξουν επαφές χωρίς αυτό φαντάζει κάπως… τρομακτική. Ωστόσο, η επιστήμη δείχνει ότι το αλκοόλ δεν είναι απαραίτητο για την αυτοπεποίθησή μας και για να ξεπεράσουμε τις κοινωνικές μας αναστολές.
Αλκοόλ και αυτοπεποίθηση: Μύθος ή πραγματικότητα;
Ένα κοινό επιχείρημα υπέρ της κατανάλωσης αλκοόλ είναι η «μαγική» ικανότητά του να αυξάνει την αυτοπεποίθηση.
Μια έρευνα του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον εξέτασε αυτό το φαινόμενο με τη συμμετοχή 342 φοιτητών.
Όπως αναφέρει το επιστημονικό περιοδικό «New Scientist», μέσα από συνεντεύξεις που διεξάγονταν σε τακτικά διαστήματα, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι θετικές επιδράσεις του αλκοόλ, όπως η αυξημένη αυτοπεποίθηση, συνδέονται περισσότερο με τις προσδοκίες των συμμετεχόντων, παρά με την ίδια την κατανάλωση.
Η μελέτη έδειξε ότι όταν οι φοιτητές ανέμεναν θετικά αποτελέσματα από την κατανάλωση αλκοόλ, ήταν πιθανότερο να τα βιώσουν, ανεξαρτήτως της ποσότητας που έπιναν. Αυτό αποδεικνύει ότι η αυτοπεποίθηση που νιώθουμε από το αλκοόλ είναι -σε μεγάλο βαθμό- αποτέλεσμα μιας αυτοεκπληρούμενης προφητείας.
Επηρεάζει πραγματικά το αλκοόλ την απόδοσή μας;
Μια άλλη ενδιαφέρουσα μελέτη από το Πανεπιστήμιο Grenoble Alpes στη Γαλλία εξέτασε την επίδραση του αλκοόλ σε ένα πιο ελεγχόμενο περιβάλλον.
Οι συμμετέχοντες κλήθηκαν να καταναλώσουν είτε ένα αλκοολούχο είτε ένα μη αλκοολούχο ποτό, χωρίς να γνωρίζουν αν το ποτό τους περιείχε αλκοόλ ή όχι. Κάποιοι έπιναν ένα κοκτέιλ και άλλοι χωρίς να το ξέρουν έπιναν πραγματικά ένα μοκτέιλ. Στη συνέχεια, συμμετείχαν σε ένα βίντεο στο οποίο καλούνταν να προωθήσουν ένα προϊόν, σαν διαφημιστικό, και αξιολόγησαν την απόδοσή τους. Βαθμολόγησαν πόσο λαμπεροί, πρωτότυποι, ελκυστικοί και αστείοι πίστευαν ότι ήταν στο κλιπ.
Το ενδιαφέρον εύρημα ήταν ότι η πεποίθηση των συμμετεχόντων για το αν είχαν πιει αλκοόλ ή όχι φαίνεται να έπαιξε μεγαλύτερο ρόλο στην αυτοαξιολόγησή τους από το πραγματικό περιεχόμενο του ποτού που είχαν καταναλώσει. Επιπλέον, όταν ανεξάρτητοι κριτές αξιολόγησαν τις επιδόσεις τους, δεν υπήρχε διαφορά μεταξύ εκείνων που είχαν καταναλώσει αλκοόλ και εκείνων που δεν είχαν.
Μπορείτε να είστε κοινωνικοί και χωρίς αλκοόλ
Όπως επισημαίνει ο βραβευμένος δημοσιογράφος επιστημονικών θεμάτων Ντέιβιντ Ρόμπσον, τα παραπάνω στοιχεία υπογραμμίζουν ότι το αλκοόλ δεν είναι το μαγικό φίλτρο που πολλοί πιστεύουν. Αντίθετα, η κοινωνική αυτοπεποίθηση είναι μια δεξιότητα που αναπτύσσεται με την εξάσκηση και την εμπειρία.
Όπως δείχνει και η έρευνα για τα εικονικά φάρμακα (placebos), άνθρωποι συχνά επωφελούνται από ένα χάπι χωρίς δραστική ουσία, χάρη στη θετική επίδραση που φαίνεται να προκαλείται απλώς και μόνο λόγω της δύναμης της τελετουργίας. Και αυτό μπορεί να ισχύει εξίσου με την αντίληψή μας για το θάρρος λόγω του αλκοόλ.
Το να πιστέψουμε, λοιπόν, στις ικανότητές μας -ανεξάρτητα από την κατανάλωση αλκοόλ- μπορεί να ενισχύσει την αυτοπεποίθησή μας σε κοινωνικές καταστάσεις, ανοίγοντας τον δρόμο για προσωπική ανάπτυξη και αυθεντικότητα.
