Ζούμε σε μια εποχή όπου οι οθόνες αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της καθημερινότητάς μας. Μαζί τους, όμως, εξαπλώνεται και μια «σιωπηλή» επιδημία: το ψηφιακό οπτικό σύνδρομο (γνωστό και ως ψηφιακή καταπόνηση των ματιών). Αυτό που κάποτε απασχολούσε μόνο ορισμένους επαγγελματίες, σήμερα αποτελεί σοβαρό πρόβλημα δημόσιας υγείας, επηρεάζοντας εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως.

Τι είναι το ψηφιακό οπτικό σύνδρομο;

Έως και το 50% των χρηστών υπολογιστών μπορεί να εμφανίσει συμπτώματα ψηφιακής καταπόνησης των ματιών. Σύμφωνα με το Conversation, τα συμπτώματα είναι πολλά: ξηροφθαλμία, δακρύρροια, φαγούρα, κάψιμο, θολή ή διπλή όραση. Δεν είναι απλώς μια ενόχληση. Μπορεί να εξελιχθεί σε χρόνιο πρόβλημα, επηρεάζοντας την ποιότητα ζωής και την παραγωγικότητα.

Τι συμβαίνει όταν κοιτάμε επί ώρες μια οθόνη;

Όπως εξηγεί η Daniela Oehring, αναπληρώτρια καθηγήτρια οπτομετρίας στο Πανεπιστήμιο του Πλίμουθ, η βιολογία των ματιών μας εξηγεί πολλά. Όταν κοιτάμε μια οθόνη, μειώνεται ο ρυθμός βλεφαρισμών και τα μάτια εργάζονται σκληρά για να διατηρήσουν τη συγκέντρωση σε κοντινή απόσταση. Αυτή η συνεχής προσπάθεια οδηγεί σε ερεθισμούς και ξηροφθαλμία.

Τα συμπτώματα μπορεί να είναι άμεσα εμφανή (κούραση, ξηρότητα, θολή όραση) ή πιο ύπουλα (πονοκέφαλοι, πόνος στον αυχένα). Αν αγνοηθούν, μπορούν να γίνουν μόνιμα και εξουθενωτικά.

Μήπως φταίει το μπλε φως;

Το μπλε φως των οθονών έχει ενοχοποιηθεί, αλλά δεν είναι ο κύριος υπεύθυνος. Ενώ μπορεί να προκαλέσει κόπωση ή να επηρεάσει τον ύπνο, δεν υπάρχουν στοιχεία ότι προκαλεί μόνιμη βλάβη. Οι πραγματικοί ένοχοι είναι η κακή εργονομία (απόσταση από την οθόνη), η παρατεταμένη συγκέντρωση και το λιγότερο συχνό βλεφάρισμα.

Πώς να προστατευτείτε

Η λύση απαιτεί έναν συνδυασμό συμπεριφορικών αλλαγών, προσαρμογών στο περιβάλλον και, όταν χρειάζεται, ιατρική παρέμβαση.

Εφαρμόστε τον κανόνα 20-20-20

Κάθε 20 λεπτά, κάντε ένα διάλειμμα 20 δευτερολέπτων και κοιτάξτε κάτι που βρίσκεται 6 μέτρα (20 πόδια) μακριά. Αυτό επιτρέπει στα μάτια να χαλαρώσουν.

Προσαρμόστε το περιβάλλον σας

Ο φωτισμός, η υγρασία και η ποιότητα του αέρα επηρεάζουν την άνεση των ματιών. Χρησιμοποιήστε κατευθυνόμενο φωτισμό, έναν υγραντήρα και – αν χρειάζεται – καθαριστή αέρα.

Κάντε εργονομικές αλλαγές

Τοποθετήστε την οθόνη στο ύψος των ματιών (ή λίγο πιο κάτω), σε απόσταση περίπου ενός χεριού. Αυξήστε το μέγεθος της γραμματοσειράς και βεβαιωθείτε ότι κάθεστε με καλή στάση σώματος.

Απευθυνθείτε σε οφθαλμίατρο

Αν τα συμπτώματα επιμένουν, ένας οφθαλμίατρος μπορεί να εντοπίσει προβλήματα όπως διαθλαστικές ανωμαλίες ή ξηροφθαλμία. Υπάρχουν πολλές και νέες θεραπείες, που μπορείτε να εφαρμόσετε.

Τα μάτια μας είναι πολύτιμα και η προστασία της όρασης στην ψηφιακή εποχή δεν είναι πολυτέλεια – είναι ανάγκη. Με σωστή ενημέρωση και φροντίδα, μπορούμε να απολαμβάνουμε τα οφέλη της τεχνολογίας χωρίς να θυσιάζουμε την όρασή μας.