«Το προσέχω σαν τα μάτια μου»: Αν και όλοι χρησιμοποιούμε τακτικά αυτή τη λαϊκή φράση, οι περισσότεροι δεν δίνουμε την πρέπουσα προσοχή στην πραγματική προστασία των ματιών μας. Το αποτέλεσμα είναι ένα μεγάλο ποσοστό ανθρώπων να αντιμετωπίζουν σειρά προβλημάτων στην όρασή τους.
Εάν θέλετε να διατηρήσετε τα μάτια σας σε καλή κατάσταση, αρκεί απλώς να ενσωματώσετε στην καθημερινότητά σας δέκα απλές συνήθειες.
1. Φορέστε γυαλιά ηλίου
Η έκθεση των ματιών σε υπεριώδεις ακτίνες μπορεί να προκαλέσει βλάβη με την πάροδο του χρόνου. Η χρήση κατάλληλων γυαλιών ηλίου μπλοκάρει την επιβλαβή υπεριώδη ακτινοβολία, μειώνοντας τον κίνδυνο σοβαρών προβλημάτων όπως: εμφάνιση όγκων, επιθηλιώματα και μελανώματα τα οποία χρήζουν έγκαιρης χειρουργικής αφαίρεσης, γήρανση του λεπτού δέρματος των βλεφάρων, καταρράκτη, εκφύλιση της ωχράς κηλίδας, εκφύλιση του επιπεφυκότος (πτερύγιο), βλάβες στον αμφιβληστροειδή χιτώνα, ακόμη και καρκίνωμα του επιπεφυκότος.
2. Κάντε διαλείμματα από τις οθόνες
Ο παρατεταμένος χρόνος χρήσης οθόνης μπορεί να προκαλέσει ξηροφθαλμία, μυωπία και το αποκαλούμενο «σύνδρομο όρασης υπολογιστή» (κόκκινα και ερεθισμένα μάτια, πονοκέφαλος και θολή όραση). Γι’ αυτό οι ειδικοί συστήνουν τον κανόνα «20-20-20», κάθε 20 λεπτά, κοιτάξτε κάτι που βρίσκεται σε απόσταση τουλάχιστον 20 ποδιών (6 μέτρα), για 20 δευτερόλεπτα.
3. Κάντε επίσης διαλείμματα από το διάβασμα βιβλίων
Ο χρόνος στην οθόνη δεν είναι ο μόνος τρόπος για να καταπονήσετε τα μάτια σας. Όταν διαβάζετε ένα βιβλίο, πιθανότατα το κρατάτε κοντά για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Και οι δύο δραστηριότητες μπορεί να οδηγήσουν σε μυωπία. Ακριβώς όπως πρέπει να χρησιμοποιείτε τον κανόνα 20-20-20 για να κάνετε διαλείμματα οθόνης, θα πρέπει επίσης να τον χρησιμοποιείτε και για διαλείμματα από την ανάγνωση.
4. Γυμναστείτε… και για τα μάτια σας
Η τακτική άσκηση μπορεί να προσφέρει οφέλη και στην υγεία των ματιών, μειώνοντας τον κίνδυνο εμφάνισης γλαυκώματος και διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας. Οι ειδικοί συνιστούν τουλάχιστον 150 λεπτά μέτριας αερόβιας δραστηριότητας κάθε εβδομάδα, συν δύο ημέρες προπόνησης ενδυνάμωσης για τους μυς σας.
5. Βγείτε σε εξωτερικούς χώρους
Έρευνες έδειξαν ότι τα παιδιά που περνούν χρόνο σε εξωτερικούς χώρους, έχουν μικρότερο κίνδυνο να αναπτύξουν μυωπία στην εφηβεία και ως ενήλικες.
6. Σταματήστε το κάπνισμα
Είναι γνωστό ότι το κάπνισμα βλάπτει την υγεία. Όμως αποδεικνύεται επικίνδυνο και για την εμφάνιση διάφορων οφθαλμικών παθήσεων, όπως ο καταρράκτης ή η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας. Συγκεκριμένα, έρευνες έχουν δείξει πως οι καπνιστές έχουν δύο ή τρεις φορές περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν καταρράκτη και έως και τέσσερις φορές υψηλότερο κίνδυνο για εκφύλιση της ωχράς κηλίδας.
7. Τρώτε ισορροπημένα γεύματα
Η διατροφή μπορεί επίσης να βελτιώσει την υγεία των ματιών. Η κατανάλωση τροφών πλούσιων σε βιταμίνες A, C και E, βήτα-καροτίνη, ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, λουτεΐνη, ζεαξανθίνη και ψευδάργυρο, μπορεί να βοηθήσει την κυτταρική ανάπτυξη, να μειώσει τη φλεγμονή των ιστών των ματιών και να περιορίσει τις ελεύθερες ρίζες που μπορεί να βλάψουν τα μάτια σας. Ενδεικτικά, τα εν λόγω θρεπτικά συστατικά μπορείτε να τα βρείτε:
- Βιταμίνη Α και βήτα-καροτίνη: βερίκοκα, καρότα, πεπόνια, γλυκοπατάτες, κόκκινη πιπεριά, τυρί (κυρίως κατσικίσιο), μάνγκο
- Βιταμίνη C: γκρέιπφρουτ, πορτοκάλια, λεμόνια, μανταρίνια, ροδάκινα, φράουλες, ντομάτες, κόκκινη πιπεριά
- Βιταμίνη Ε: αβοκάντο, αμύγδαλα, φυστικοβούτυρο, φύτρο σιταριού, ηλιόσποροι
- Ωμέγα-3: σαρδέλες, σολομός, τόνος, πέστροφα
- Λουτεΐνη και Ζεαξανθίνη: μπρόκολο, αυγά, αρακάς, λάχανο, σπανάκι, μαρούλι, χόρτα γογγύλι (ρέβα)
- Ψευδάργυρος: φασόλια, άπαχα κόκκινα κρέατα, στρείδια, εμπλουτισμένα δημητριακά, πουλερικά
8. Αποφύγετε να τρίβετε τα μάτια σας
Εάν συνηθίζετε να τρίβετε τα μάτια σας, καλό είναι να το σταματήσετε, καθώς μπορεί να προκαλεί βλάβες και μολύνσεις στα μάτια (επιπεφυκίτιδα). Για ανακούφιση από την καταπόνηση και την ξηροφθαλμία, αντισταθείτε στο τρίψιμο των ματιών και προτιμήστε οφθλαμικές σταγόνες ή φυσιολογικό ορό. Θα νιώσετε πολύ καλύτερα, καθώς με αυτόν τον τρόπο και τα καθαρίζετε και τα διατηρείτε υγρά.
9. Πλύνετε τα χέρια σας
Θα πρέπει πάντα να πλένετε τα χέρια σας πριν αγγίξετε το πρόσωπο ή τα μάτια σας, όπως και πριν χειριστείτε φακούς επαφής. Οι λοιμώξεις από τους φακούς είναι πολύ συχνές και κατά ένα ποσοστό οφείλονται και σε παθήσεις του κερατοειδούς.
10. Αφαιρέστε το μακιγιάζ
Μετά από μια κουραστική μέρα, δεν είναι λίγες οι γυναίκες που δεν αφαιρούν το μακιγιάζ πριν πέσουν στο κρεβάτι. Αυτό επιβαρύνει την υγεία των ματιών τους και αυξάνει τον κίνδυνο βλεφαρίτιδας. Θα πρέπει επίσης να υιοθετήσετε και πρακτικές υγιεινής για το μακιγιάζ, οι οποίες μπορούν να σώσουν το δέρμα και τα μάτια σας, όπως να αντικαθιστάτε συχνά τα εργαλεία μακιγιάζ (ειδικά ύστερα από μόλυνση των ματιών), να τα καθαρίζετε συχνά, να μην εφαρμόζετε μακιγιάζ στα εσωτερικά βλέφαρα και να μην μοιράζεστε ποτέ το μακιγιάζ των ματιών σας με άλλους.