Η κολπική ξηρότητα είναι ένα συχνό πρόβλημα που προκύπτει λόγω έλλειψης φυσικής λίπανσης και υγρασίας στην περιοχή του κόλπου. Τα κύρια συμπτώματα περιλαμβάνουν ξηρότητα, ερεθισμό, αίσθηση καύσου και φαγούρα, ενώ μπορεί επίσης να προκαλέσει πόνο κατά τη σεξουαλική επαφή.
Η κατάσταση αυτή επηρεάζει κυρίως τις γυναίκες κατά την εμμηνόπαυση και την περιεμμηνόπαυση, αλλά μπορεί να εμφανιστεί και σε άλλες περιόδους της ζωής. Περίπου το 19% των γυναικών αναφέρουν κολπική ξηρότητα στις ηλικίες 42-55 και το 34% των γυναικών ηλικίας 55-69 ετών.
Αιτίες της κολπικής ξηρότητας
Μειωμένα επίπεδα οιστρογόνων
Η πιο συχνή αιτία της κολπικής ξηρότητας είναι η μείωση των επιπέδων οιστρογόνων, τα οποία είναι υπεύθυνα για τη διατήρηση της υγρασίας και της ελαστικότητας των κολπικών ιστών.
Αυτή η μείωση μπορεί να συμβεί στις ακόλουθες περιπτώσεις:
- Κατά την περιεμμηνόπαυση και εμμηνόπαυση
- Μετά τον τοκετό
- Κατά τη διάρκεια του θηλασμού
- Μετά από χειρουργική αφαίρεση των ωοθηκών
- Σε περιπτώσεις αυτοάνοσων νοσημάτων, όπως το σύνδρομο Sjögren
Φαρμακευτικές παρενέργειες
Ορισμένα φάρμακα μπορούν να προκαλέσουν κολπική ξηρότητα, όπως:
- Αντιισταμινικά και φάρμακα για το κρυολόγημα
- Κάποια αντικαταθλιπτικά
- Χημειοθεραπείες και ακτινοθεραπείες
- Ενέσιμα αντισυλληπτικά
- Φάρμακο για ενδομητρίωση και τα ινομυώματα (λευπρολίδη)
Πότε να επισκεφθείτε τον γιατρό
Αν η κολπική ξηρότητα προκαλεί δυσφορία ή επηρεάζει την ποιότητα ζωής σας, καλό είναι να συμβουλευτείτε έναν επαγγελματία υγείας.
Ιδιαίτερα αν παρατηρήσετε συμπτώματα που παραπέμπουν σε κάποια λοίμωξη ή υποκείμενη πάθηση, όπως:
- Κολπικές εκκρίσεις γκρι, πράσινες ή κίτρινες
- Εκκρίσεις που είναι πιο παχύρευστες και ογκώδεις
- Έντονη κακοσμία
- Αίσθηση καύσου κατά την ούρηση
Θεραπευτικές επιλογές
Κολπικά λιπαντικά και ενυδατικά
- Τα κολπικά λιπαντικά χρησιμοποιούνται πριν τη σεξουαλική επαφή για την ανακούφιση από την ξηρότητα.
- Τα κολπικά ενυδατικά, που περιέχουν υαλουρονικό οξύ, μπορούν να χρησιμοποιηθούν τακτικά για τη διατήρηση της υγρασίας.
Ορμονικές θεραπείες
Οι τοπικές ορμονικές θεραπείες περιλαμβάνουν κολπικές κρέμες οιστρογόνων ή δισκία ή κολπικούς δακτυλίους. Οι θεραπείες αυτές είναι αποτελεσματικές, καθώς παρέχουν οιστρογόνα απευθείας στον κολπικό ιστό.
Μη ορμονικές θεραπείες
Υπάρχουν επίσης μη ορμονικές επιλογές, όπως:
- Το Osphena (ospemifene), ένα φάρμακο που μιμείται τη δράση των οιστρογόνων
- Το Intrarosa (prasterone), ένα ενδοκολπικό υπόθετο που βοηθά στη λίπανση του κόλπου
Σπιτικές λύσεις
Η αποφυγή αρωματισμένων σαπουνιών και αφρόλουτρων μπορεί να μειώσει την ξηρότητα. Η χρήση φυτικών ελαίων (όπως το λάδι καρύδας) μπορεί επίσης να βοηθήσει, αλλά πρέπει να χρησιμοποιούνται με προσοχή, καθώς μπορεί να επηρεάσουν τη χρήση προφυλακτικών, και πάντα αφού πρώτα μιλήσετε με κάποιον γιατρό.
Πρόληψη της κολπικής ξηρότητας
Ενώ η εμμηνόπαυση δεν μπορεί να προληφθεί, υπάρχουν μέτρα που μπορούν να μειώσουν την ένταση της κολπικής ξηρότητας:
- Διακοπή ή αλλαγή φαρμάκων που προκαλούν ξηρότητα
- Τακτική χρήση κολπικών ενυδατικών κρεμών
- Χρήση ορμονικών θεραπειών, εφόσον κρίνεται απαραίτητο
- Αποφυγή ερεθιστικών προϊόντων, όπως αρωματισμένα σαπούνια και αφρόλουτρα
Η κολπική ξηρότητα είναι ένα συχνό πρόβλημα που μπορεί να επηρεάσει την ποιότητα ζωής και τη σεξουαλική υγεία. Ωστόσο, υπάρχουν αποτελεσματικές λύσεις για την ανακούφιση των συμπτωμάτων, από λιπαντικά και ενυδατικά μέχρι ορμονικές και μη ορμονικές θεραπείες. Η συζήτηση με έναν επαγγελματία υγείας μπορεί να βοηθήσει στην επιλογή της καλύτερης θεραπείας για κάθε γυναίκα.