Οι μπλε ζώνες είναι περιοχές στον πλανήτη όπου καταγράφεται υψηλότερο ποσοστό ανθρώπων που φτάνουν στην ηλικία των 100 ετών και συγκεκριμένα 10 φορές πιο συχνά από το συνηθισμένο μέσο όρο προσδόκιμου ζωής.
Μάλιστα, σε αυτές τις περιοχές, όπως έχει διαπιστωθεί, οι άνθρωποι δεν ζουν απλώς περισσότερο, αλλά είναι και πιο υγιείς και εμφανίζουν μικρότερα ποσοστά χρόνιων ασθενειών. Αν και η διατροφή δεν είναι ο μοναδικός παράγοντας για τη μακροζωία, οι ειδικοί επισημαίνουν πως πρόκειται για έναν από τους σημαντικότερους. Γι’ αυτό και έχουν μελετήσει εκτενώς τα τρόφιμα που καταναλώνονται στις μόλις πέντε μπλε ζώνες, μεταξύ των οποίων είναι και η Ικαρία. Οι άλλες τέσσερις είναι οι Οκινάουα (Ιαπωνία), Σαρδηνία (Ιταλία), Χερσόνησος Νικόγια (Κόστα Ρίκα) και Λόμα Λίντα (Καλιφόρνια, ΗΠΑ).
Η διατροφή των κατοίκων στις μπλε ζώνες έχει πολλά να μας διδάξει και, όπως φαίνεται, υπάρχουν ορισμένα κοινά σημεία, παρότι πρόκειται για περιοχές από διαφορετικούς πολιτισμούς. Οι βασικές αρχές είναι:
- Αντιφλεγμονώδεις τροφές
- Άφθονα βότανα και μπαχαρικά
- Φρούτα και λαχανικά τοπικής παραγωγής
- Μικρότερα ψάρια με χαμηλή περιεκτικότητα σε υδράργυρο
- Πολύ λίγη επεξεργασμένη ζάχαρη
Ακολουθούν 7 δημοφιλείς τροφές στις μπλε ζώνες, τις οποίες μπορεί ο καθένας να εντάξει στην καθημερινή διατροφή του.
1. Όσπρια
Από όλα τα τρόφιμα των μπλε ζωνών, τα όσπρια φαίνεται πως είναι εξαιρετικά σημαντικά. Στη Μεσόγειο, οι άνθρωποι τείνουν να απολαμβάνουν τις φακές , ενώ οι ασιατικές κουζίνες βασίζονται περισσότερο στη σόγια. Αλλά σε κάθε περίπτωση, τα όσπρια αναδεικνύονται σε «πρωταγωνιστές» της μακροζωίας. Έρευνα έχει δείξει ότι η τακτική κατανάλωση οσπρίων μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο θανάτου έως και 9%.
2. Κόκκινο κρασί
Το κόκκινο κρασί είναι πλούσιο σε αντιοξειδωτικά και έχει αποδειχθεί ότι έχει αντιικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες. Όμως έχει και μια ακόμη μεγάλη αξία: Συνήθως καταναλώνεται με παρέα και οι κοινωνικές σχέσεις συμβάλλουν στην ευεξία. Οι άνθρωποι σε πολλές από τις μπλε ζώνες έχουν το κρασί ως τακτικό μέρος του τρόπου ζωής τους, αλλά με μέτρο, χωρίς υπερβολική κατανάλωση. Εάν πάλι θέλετε να αποφύγετε το αλκοόλ, κρατήστε από τη συνήθεια του κόκκινου κρασιού τη σημασία της παρέας και των κοινωνικών σχέσεων και απολαύστε ένα μη αλκοολούχο ποτό με φίλους.
3. Σκούρα πράσινα φυλλώδη λαχανικά και χόρτα
Στην Ικαρία, τα σκούρα πράσινα φυλλώδη λαχανικά και χόρτα καταναλώνονται σε αφθονία και είναι γεμάτα με βιταμίνες και αντιοξειδωτικά, που συμβάλλουν σε μια υγιεινή διατροφή. Στο νησί του ανατολικού Αιγαίου υπάρχουν περισσότερες από 75 ποικιλίες χόρτων και όλες είναι γεμάτες πολυφαινόλες. Αυτά τα χόρτα, πλούσια σε φυτικές ίνες, μπορούν επίσης να σας βοηθήσουν να αισθάνεστε χορτάτοι για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Προσθέστε αυτούς τους διατροφικούς «θησαυρούς» στο πιάτο σας και περιορίστε τα κρέατα και το άμυλο.
4. Μούρα
Τα φρέσκα μούρα όλων των ειδών είναι κοινά τρόφιμα των μπλε ζωνών, αλλά ειδικά τα βατόμουρα έχει αποδειχθεί ότι μειώνουν την αρτηριακή πίεση και έχουν αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες που μπορεί να καταπολεμήσουν την πνευματική-γνωστική έκπτωση. Η κατανάλωση βατόμουρων μπορεί ακόμη και να βελτιώσει τις κινητικές δεξιότητες, συμπεριλαμβανομένου του συντονισμού και της ισορροπίας.
5. Ελιές και ελαιόλαδο
Στη Σαρδηνία, όπως και στην Ικαρία, το ελαιόλαδο είναι βασικό συστατικό της κουζίνας. Οι ελιές και το ελαιόλαδο βοηθούν στην καταπολέμηση της φλεγμονής, ενώ υπάρχουν ακόμη και κάποιες ενδείξεις ότι μπορούν να συμβάλλουν στη μείωση του κινδύνου για Αλτσχάιμερ.
6. Καλαμπόκι
Το καλαμπόκι είναι ένα δημοφιλές συστατικό στην περιοχή Νικόγια στην Κόστα Ρίκα, όπου οι ντόπιοι το χρησιμοποιούν για να φτιάξουν τις δικές τους τορτίγιες. Όμως υπάρχουν πολλοί τρόποι για να ενσωματώσουμε περισσότερο καλαμπόκι στη διατροφή μας και να απολαμβάνουμε τα οφέλη του για την υγεία. Προφανώς, εξαιρούνται να επεξεργασμένα προϊόντα καλαμποκιού που κατακλύζουν την αγορά και τα οποία έχουν μάλλον τα αντίθετα αποτελέσματα.
7. Μπαχαρικά: κουρκουμάς, τζίντζερ και σκόρδο
Τα μπαχαρικά είναι μια σημαντική πτυχή της δίαιτας των μπλε ζωνών. Είναι συνήθως υψηλά σε αντιοξειδωτικά, αντιφλεγμονώδη και στην πραγματικότητα μπορούν να βοηθήσουν στην καταπολέμηση των ασθενειών. Ο κουρκουμάς, το τζίντζερ και το σκόρδο είναι μερικά από τα καλύτερα παραδείγματα.
Το τζίντζερ δεν είναι μόνο απολαυστικά πικάντικο, αλλά μπορεί να μας βοηθήσει να ζήσουμε περισσότερο και με περισσότερη υγεία χάρη στον περιορισμό της βλάβης από τις ελεύθερες ρίζες σε κυτταρικό επίπεδο. Ο κουρκουμάς είναι επίσης αντιφλεγμονώδες και μπορεί να μειώσει το οξειδωτικό στρες. Φυσικό αντιφλεγμονώδες είναι και το σκόρδο, το οποίο έχει αντιμικροβιακές ιδιότητες και υποστηρίζει το ανοσοποιητικό. Μπορεί ακόμη να βοηθήσει στη μείωση της παραγωγής χοληστερόλης και στη μείωση της αρτηριακής πίεσης.
