Η σπιρουλίνα είναι ένα είδος φυκιού που αναπτύσσεται σε γλυκό ή αλμυρό νερό. Διατίθεται ως συμπλήρωμα, σε μορφή ταμπλέτας ή σκόνης. Οι άνθρωποι το χρησιμοποιούν για τα οφέλη του στην υγεία, καθώς είναι πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά και έχει αντιοξειδωτικές ιδιότητες.
Η σπιρουλίνα είναι ένα από τα πιο δημοφιλή συμπληρώματα στον κόσμο. Δεν είναι φυτό αλλά είδος άλγης που αποτελείται από κυανοβακτήρια. Τα συμπληρώματα σπιρουλίνας έχουν σκούρο πράσινο χρώμα. Οι άνθρωποι χρησιμοποιούν σπιρουλίνα για να ενισχύσουν τα επίπεδα θρεπτικών συστατικών και αντιοξειδωτικών στο σώμα τους και μπορεί να βοηθήσει στην προστασία από διάφορες ασθένειες.
Τις 10 βασισμένες σε στοιχεία χρήσεις για την υγεία και τα οφέλη της σπιρουλίνας παρουσιάζει αναλυτικά το Healthline.
1. Πλούσιο σε πολλά θρεπτικά συστατικά
Η σπιρουλίνα είναι ένας οργανισμός που αναπτύσσεται τόσο σε γλυκό όσο και σε αλμυρό νερό. Είναι ένας τύπος κυανοβακτηρίων, που είναι μια οικογένεια μονοκύτταρων μικροβίων που αναφέρονται συχνά ως μπλε-πράσινα φύκια. Ακριβώς όπως τα φυτά, τα κυανοβακτήρια μπορούν να παράγουν ενέργεια από το ηλιακό φως μέσω μιας διαδικασίας που ονομάζεται φωτοσύνθεση. Η σπιρουλίνα καταναλώθηκε από τους αρχαίους Αζτέκους, αλλά έγινε ξανά δημοφιλής όταν η NASA πρότεινε ότι θα μπορούσε να καλλιεργηθεί στο διάστημα για χρήση από αστροναύτες.
Αυτό το μικροσκοπικό φύκι είναι γεμάτο με θρεπτικά συστατικά. Μία μόνο κουταλιά της σούπας (σούπας) ή 7 g, αποξηραμένης σκόνης σπιρουλίνας περιέχει:
- Πρωτεΐνη: 4 γρ
- Θειαμίνη: 14% της Ημερήσιας Αξίας (DV)
- Ριβοφλαβίνη: 20% του DV
- Νιασίνη: 6% του DV
- Χαλκός: 47% του DV
- Σίδηρος: 11% του DV
Περιέχει επίσης αξιοπρεπείς ποσότητες μαγνησίου, καλίου και μαγγανίου. Επιπλέον, η ίδια ποσότητα περιέχει μόνο 20 θερμίδες και λιγότερο από 2g υδατάνθρακες. Η σπιρουλίνα παρέχει επίσης μια μικρή ποσότητα λίπους – περίπου 1g ανά κουταλιά της σούπας. (7 g) — συμπεριλαμβανομένων ωμέγα-6 και ωμέγα-3 λιπαρών οξέων σε αναλογία περίπου 1,5–1,0.
Επιπλέον, η ποιότητα της πρωτεΐνης στη σπιρουλίνα θεωρείται εξαιρετική και παρέχει όλα τα απαραίτητα αμινοξέα που χρειάζεται το σώμα σας. Σημειώστε ότι συχνά υποστηρίζεται ότι η σπιρουλίνα περιέχει βιταμίνη Β12, αλλά αυτό είναι ψευδές. Έχει ψευδοβιταμίνη Β12, η οποία δεν έχει αποδειχθεί αποτελεσματική στους ανθρώπους.
2. Διαθέτει ισχυρές αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες
Η οξειδωτική βλάβη μπορεί να βλάψει τα κύτταρά σας και μπορεί να προκαλέσει χρόνια φλεγμονή, η οποία συμβάλλει στον καρκίνο και άλλες ασθένειες. Η σπιρουλίνα είναι μια φανταστική πηγή αντιοξειδωτικών, η οποία μπορεί να προστατεύσει από την οξειδωτική βλάβη. Το κύριο δραστικό συστατικό του ονομάζεται φυκοκυανίνη, το οποίο είναι ένα αντιοξειδωτικό που δίνει επίσης στη σπιρουλίνα το μοναδικό μπλε χρώμα της. Η φυκοκυανίνη μπορεί να καταπολεμήσει τις ελεύθερες ρίζες και να εμποδίσει την παραγωγή μορίων που προάγουν τη φλεγμονή, παρέχοντας εντυπωσιακά αντιοξειδωτικά και αντιφλεγμονώδη αποτελέσματα.
3. Μπορεί να μειώσει τα επίπεδα χοληστερόλης και τριγλυκεριδίων
Οι καρδιακές παθήσεις είναι η κύρια αιτία θανάτου παγκοσμίως. Πολλοί παράγοντες κινδύνου συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο καρδιακών παθήσεων. Όπως αποδεικνύεται, η σπιρουλίνα επηρεάζει θετικά πολλούς από αυτούς τους παράγοντες. Για παράδειγμα, μπορεί να μειώσει την ολική χοληστερόλη, την LDL (κακή) χοληστερόλη και τα τριγλυκερίδια, ενώ αυξάνει επίσης την HDL (καλή) χοληστερόλη. Σύμφωνα με μια ανασκόπηση, η σπιρουλίνα μπόρεσε να βελτιώσει σημαντικά αυτούς τους δείκτες σε άτομα με μεταβολικό σύνδρομο και σχετικές διαταραχές.
Μια άλλη μελέτη του 2014 σε άτομα με υψηλή χοληστερόλη διαπίστωσε ότι 1g σπιρουλίνας την ημέρα μείωσε τα τριγλυκερίδια κατά 16,3% και μείωσε την LDL χοληστερόλη κατά 10,1%.
4. Προστατεύει την LDL χοληστερόλη από την οξείδωση
Οι λιπαρές δομές στο σώμα σας είναι επιρρεπείς σε οξειδωτική βλάβη. Αυτό είναι γνωστό ως υπεροξείδωση λιπιδίων, βασικός μοχλός πολλών σοβαρών ασθενειών. Για παράδειγμα, ένα από τα βασικά βήματα στην ανάπτυξη καρδιακών παθήσεων είναι η οξείδωση της LDL χοληστερόλης. Είναι ενδιαφέρον ότι αρκετές μελέτες έχουν βρει ότι τα αντιοξειδωτικά της σπιρουλίνας μπορεί να είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικά στη μείωση της υπεροξείδωσης των λιπιδίων. Στην πραγματικότητα, μια μικρή μελέτη έδειξε ότι η λήψη συμπληρωμάτων σπιρουλίνας ήταν ικανή να μειώσει την προκαλούμενη από την άσκηση υπεροξείδωση των λιπιδίων, τη φλεγμονή και τη μυϊκή βλάβη σε 17 παίκτες ράγκμπι.
5. Μπορεί να έχει αντικαρκινικές ιδιότητες
Ενώ χρειάζονται περισσότερες μελέτες, ορισμένα στοιχεία δείχνουν ότι η σπιρουλίνα έχει αντικαρκινικές ιδιότητες. Η έρευνα σε ζώα δείχνει ότι μπορεί να μειώσει την εμφάνιση καρκίνου και το μέγεθος του όγκου.
Οι επιδράσεις της σπιρουλίνας στον καρκίνο του στόματος – ή καρκίνο του στόματος – έχουν μελετηθεί ιδιαίτερα καλά. Στην πραγματικότητα, αρκετές μελέτες έχουν βρει ότι το συμπλήρωμα σπιρουλίνας μπορεί να είναι χρήσιμο για τη διαχείριση της στοματικής υποβλεννογόνου ίνωσης (OSMF), ενός τύπου προκαρκινικής βλάβης στο στόμα. Σε μια άλλη μελέτη του 2013 σε 40 άτομα με βλάβες OSMF, 1 g σπιρουλίνας την ημέρα οδήγησε σε μεγαλύτερη βελτίωση των συμπτωμάτων του OSMF από την πεντοξιφυλλίνη, ένα φάρμακο που χρησιμοποιείται για την προώθηση της ροής του αίματος.
6. Μπορεί να μειώσει την αρτηριακή πίεση
Η υψηλή αρτηριακή πίεση είναι ο κύριος μοχλός πολλών σοβαρών παθήσεων, συμπεριλαμβανομένης της καρδιακής προσβολής, του εγκεφαλικού επεισοδίου και της χρόνιας νεφρικής νόσου. Μια ανασκόπηση πέντε μελετών διαπίστωσε ότι η λήψη 1-8 g σπιρουλίνας την ημέρα θα μπορούσε να μειώσει σημαντικά τόσο τη συστολική όσο και τη διαστολική αρτηριακή πίεση, ειδικά για άτομα με υψηλά επίπεδα αρτηριακής πίεσης (25).
Αυτή η μείωση θεωρείται ότι οφείλεται στην αυξημένη παραγωγή μονοξειδίου του αζώτου, ενός μορίου σηματοδότησης που βοηθά τα αιμοφόρα αγγεία σας να χαλαρώσουν και να διαστέλλονται.
7. Βελτιώνει τα συμπτώματα της αλλεργικής ρινίτιδας
Η αλλεργική ρινίτιδα χαρακτηρίζεται από φλεγμονή στις ρινικές οδούς σας. Πυροδοτείται από περιβαλλοντικά αλλεργιογόνα, όπως γύρη, τρίχες ζώων ή ακόμα και σκόνη σιταριού. Η σπιρουλίνα είναι μια δημοφιλής εναλλακτική θεραπεία για τα συμπτώματα της αλλεργικής ρινίτιδας και υπάρχουν ενδείξεις ότι μπορεί να είναι αποτελεσματική .
Για παράδειγμα, μια μελέτη διαπίστωσε ότι η σπιρουλίνα ήταν πιο αποτελεσματική από την σετιριζίνη, ένα αντιισταμινικό που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία αλλεργιών, για τη βελτίωση των συμπτωμάτων της αλλεργικής ρινίτιδας και τη μείωση της φλεγμονής (30). Ωστόσο, χρειάζεται περισσότερη έρευνα.
8. Μπορεί να είναι αποτελεσματικό κατά της αναιμίας
Η αναιμία είναι μια κατάσταση που χαρακτηρίζεται από μείωση της αιμοσφαιρίνης ή των ερυθρών αιμοσφαιρίων στο αίμα σας. Υπάρχουν πολλές πιθανές αιτίες αναιμίας, όπως ελλείψεις σε θρεπτικά συστατικά, γενετικές διαταραχές και χρόνια φλεγμονή, μεταξύ άλλων (31).
Η αναιμία είναι αρκετά συχνή σε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας, οδηγώντας σε παρατεταμένα αισθήματα αδυναμίας και κόπωσης. Σε μια μελέτη του 2011 σε 40 ηλικιωμένους με ιστορικό αναιμίας, τα συμπληρώματα σπιρουλίνας αύξησαν την περιεκτικότητα σε αιμοσφαιρίνη των ερυθρών αιμοσφαιρίων και βελτίωσαν τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος. Μερικές άλλες μελέτες σε ζώα έχουν επίσης βρει ότι η σπιρουλίνα θα μπορούσε να βελτιώσει τα επίπεδα αιμοσφαιρίνης και να ανακουφίσει τα συμπτώματα της αναιμίας. Ωστόσο, χρειάζονται ακόμη πιο πρόσφατες μελέτες υψηλής ποιότητας σε ανθρώπους.
9. Μπορεί να βελτιώσει τη μυϊκή δύναμη και αντοχή
Η οξειδωτική βλάβη που προκαλείται από την άσκηση συμβάλλει σημαντικά στη μυϊκή κόπωση. Ορισμένες φυτικές τροφές έχουν αντιοξειδωτικές ιδιότητες που μπορούν να βοηθήσουν τους αθλητές και τα άτομα που είναι σωματικά ενεργά άτομα να ελαχιστοποιήσουν αυτή τη βλάβη. Η σπιρουλίνα φαίνεται ευεργετική, καθώς ορισμένες μελέτες τόνισαν τη βελτίωση της μυϊκής δύναμης και αντοχής.
Σε μια μελέτη, το συμπλήρωμα σπιρουλίνας μπόρεσε να βελτιώσει την πρόσληψη οξυγόνου κατά τη διάρκεια μιας άσκησης με ποδήλατο με τους ερευνητές να σημειώνουν ότι θα μπορούσε να λειτουργήσει ως εργογονικό βοήθημα για την ενίσχυση της αθλητικής απόδοσης.
10. Θα μπορούσε να υποστηρίξει τον έλεγχο του σακχάρου στο αίμα
Αρκετές μελέτες σε ζώα υποδεικνύουν ότι η σπιρουλίνα θα μπορούσε να βοηθήσει στη μείωση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα. Υπάρχουν επίσης κάποιες ενδείξεις ότι η σπιρουλίνα μπορεί να υποστηρίξει υγιή επίπεδα σακχάρου στο αίμα στον άνθρωπο.
Σύμφωνα με μια ανασκόπηση οκτώ μελετών, η λήψη συμπληρωμάτων σπιρουλίνας σε δόσεις που κυμαίνονται από 0,8-8 g ημερησίως θα μπορούσε να μειώσει σημαντικά τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα νηστείας σε άτομα με διαβήτη τύπου 2. Ωστόσο, δεν υπήρξε σημαντική επίδραση στα επίπεδα σακχάρου στο αίμα μετά το φαγητό ή στα επίπεδα της αιμοσφαιρίνης A1c, η οποία χρησιμοποιείται για τη μέτρηση του μακροπρόθεσμου ελέγχου του σακχάρου στο αίμα (42 Αξιόπιστη πηγή). Επομένως, χρειάζεται περισσότερη έρευνα.
Τι κάνει η σπιρουλίνα στον οργανισμό
Η σπιρουλίνα περιέχει πρωτεΐνες, βιταμίνες και μέταλλα και έχει αντιοξειδωτικές ιδιότητες. Μπορεί να βοηθήσει στη διαχείριση της φλεγμονής, του σακχάρου στο αίμα, της χοληστερόλης και της αρτηριακής πίεσης, μεταξύ άλλων πλεονεκτημάτων.
Ποιος δεν πρέπει να παίρνει σπιρουλίνα
Η σπιρουλίνα μπορεί να μην είναι ασφαλής για:
- παιδιά
- όποιος είναι έγκυος ή θηλάζει
- άτομα με αυτοάνοσο νόσημα
- όσοι θα χειρουργηθούν εντός 2 εβδομάδων
- οποιοσδήποτε χρησιμοποιεί φάρμακα που επηρεάζουν το ανοσοποιητικό σύστημα, την πήξη του αίματος ή το σάκχαρο του αίματος
- οποιοσδήποτε χρησιμοποιεί σκόρδο ή άλλες φυσικές θεραπείες για την πήξη του αίματος ή τα επίπεδα γλυκόζης
Πάντα να ελέγχετε με έναν γιατρό ότι η σπιρουλίνα είναι ασφαλής για χρήση, ακολουθήστε τις οδηγίες με προσοχή και προμηθευτείτε τα συμπληρώματά σας από μια αξιόπιστη πηγή. Ορισμένα προϊόντα μπορεί να είναι μολυσμένα με βαρέα μέταλλα και άλλες τοξίνες ή βακτήρια.
Πόσο συχνά χρησιμοποιούμε σπιρουλίνα
Οι περισσότεροι άνθρωποι που χρησιμοποιούν σπιρουλίνα λαμβάνουν 1-10 γραμμάρια κάθε μέρα για έως και 6 μήνες. Ένας γιατρός μπορεί να σας συμβουλεύσει για το πόσο συχνά να το χρησιμοποιείτε, πόσο να το πάρετε και για πόσο καιρό.
Τέλος, τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας (NIH) σημειώνουν ότι οι άνθρωποι έχουν χρησιμοποιήσει με ασφάλεια έως και 19 g την ημέρα για μέγιστο 2 μήνες και έως και 10 g την ημέρα για το πολύ 6 μήνες.
