Στο κατανυκτικό φως των κεριών και μέσα στην ατμόσφαιρα βαθιάς κατάνυξης, η Μεγάλη Πέμπτη αναδύεται ως ένας σταθμός κομβικός στην πορεία προς το Πάσχα. Μια ημέρα φορτισμένη που μας καλεί να γυρίσουμε τον χρόνο πίσω, στο Μυστικό Δείπνο του Κυρίου, στην προδοσία, στην ταπεινή πράξη της πλύσης των ποδιών.
Σήμερα, οι καμπάνες των εκκλησιών ηχούν με έναν μελαγχολικό τόνο, σηματοδοτώντας την κορύφωση του δράματος των Παθών.
Ο πρώην κοσμήτορας της θεολογικής σχολής στο ΕΚΠΑ, Γιάννης Μπέγζος, μίλησε στο Action 24 για την σημασία της σημερινής ημέρας και εξήγησε γιατί είναι η θλιβερότερη μέρα της εβδομάς των Παθών:
«Την Μεγάλη Πέμπτη γίνεται η αναπαράσταση του Θείου Πάθους στην κορύφωσή του που είναι η σταύρωση. Για αυτό και στην απογευματινή ακολουθία της εκκλησίας διαβάζονται τα λεγόμενα 12 Ευαγγέλια, διότι 12 φορές ο ιερέας διαβάζει αποσπάσματα από το Ευαγγέλιο που αναπαριστούν τα όσα συνέβησαν από τον Μυστικό Δείπνο μέχρι και την Σταύρωση.
Είναι η πιο παραστατική και αφηγηματική ημέρα των Παθών, διότι έχουμε ενώπιών μας τον Εσταυρωμένο και η Μεγάλη Πέμπτη είναι ουσιαστικά ο πρόλογος της Μεγάλης Παρασκευής που είναι η ταφή και στη συνέχεια του Μεγάλου Σαββάτου που είναι η Αποκαθήλωση.
Την Μεγάλη Πέμπτη τελείται η λειτουργία του Μεγάλου Βασιλείου, μια μακροσκελής λειτουργία, ακριβώς επειδή είναι μια σημαντική ημέρα. Όσοι δεν μπορούν να παραστούν στην λειτουργεία του Μεγάλου Σαββάτου ή της Κυριακής του Πάσχα, κοινωνούν την Μεγάλη Πέμπτη το πρωί.
Νωρίς το απόγευμα αρχίζει η ακολουθία των Παθών όπου 12 φορές διαβάζονται από τον ιερέα, Ευαγγέλια που αφηγούνται τα Θεία Πάθη. Παράλληλα ανάμεσα στα Ευαγγέλια οι πιστοί ακούνε ύμνους και ψαλμούς.
Πολλοί είναι «εθισμένοι» σε αυτούς τους ψαλμούς, επειδή είναι μελωδικότατοι. Εάν παρακολουθήσει κανείς από ένα εγχειρίδιο, τα λόγια είναι καταπληκτικά. Μπορεί να είναι μερικές φορές δυσνόητα, αλλά εάν κρατήσετε τις λέξεις και έχετε μια εύκαιρη μετάφραση, θα απολαύσετε την «εικόνα». Είναι μελοποιημένη ποίηση η οποία εκδραματίζεται μέσα στο Ναό. Αυτό είναι το Θείο δράμα: Ποίηση και γεγονότα που δείχνουν αυτό που αφορά κάθε άνθρωπο, το πάθος.
Δηλαδή η αδικία στον αθώο. Είναι πολύ χαρακτηριστικό ότι ο Ιησούς δικάζεται και καταδικάζεται και ο ίδιος είναι σιωπηλός σε όλη την διάρκεια των Παθών.
Η μόνη στιχομυθία που έχει και όχι με δική του πρωτοβουλία είναι με τον Πιλάτο ο οποίος τον ρωτάει «τι είναι η αλήθεια» και εκεί ο Ιησούς του απαντάει με τον δικό του αινιγματικό και σιβυλλικό τρόπο.
Αυτή την εικόνα πρέπει να προσέξουμε και να αισθανθούμε ότι μπαίνουμε σε μια δραματοποιημένη – μελοποιημένη ποίηση.
Κατά την εκκλησία η θλιβερότερη μέρα είναι η Μεγάλη Πέμπτη για αυτό και οι ιερείς μελανοφορούν γιατί φορούν τα μελανά τους, μαύρα ή μωβ.
Αντιθέτως την Μεγάλη Παρασκευή όπου εκεί προετοιμάζεται η Ανάσταση λευκοφορούν.»
