Στο παρελθόν πολλοί ειδικοί έχουν επισημάνει τους κινδύνους των ενεργειακών ποτών κυρίως λόγω των υψηλών επιπέδων καφεΐνης. Ωστόσο μια πρόσφατη μελέτη αποκάλυψε πως ένα βασικό συστατικό τους, η ταυρίνη, ενδεχομένως να αποτελεί σημαντικό στοιχείο για τη μακροζωία.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, που πραγματοποίησαν μια μεγάλη κλινική δοκιμή, αποδείχθηκε πως η ταυρίνη επιβραδύνει τη διαδικασία της γήρανσης και παρατείνει τη διάρκεια ζωής των ποντικιών. Αντίστοιχα ήταν και τα αποτελέσματα των ερευνών που πραγματοποιήθηκαν σε πρωτεύοντα θηλαστικά και όπως υπογραμμίζουν οι ειδικοί τα ευρήματα δικαιολογούν περαιτέρω δοκιμές σε ανθρώπους.
Τι είναι η ταυρίνη;
Η ταυρίνη είναι μια οργανική ένωση που ανήκει στην ομάδα των αμινοξέων. Εμφανίζεται φυσικά σε τρόφιμα με πρωτεΐνη, όπως ζωικά προϊόντα, και υποστηρίζει τη λειτουργία των κυττάρων, βοηθώντας κυρίως στην παραγωγή ενέργειας. Η ανεπάρκεια ταυρίνης έχει συνδεθεί με λειτουργικές βλάβες στους σκελετικούς μυς, στα μάτια και στο νευρικό σύστημα. Ονομάστηκε έτσι επειδή απομονώθηκε για πρώτη φορά από χολή βοδιού το 1827 από τους Γερμανούς επιστήμονες Φρίντριχ Τίντεμαν και Λεοπόλδο Γκμέλιν.
Πώς επηρεάζει τη γήρανση;
Επιστήμονες του Πανεπιστημίου Κολούμπια στη Νέα Υόρκη, στο πλαίσιο της έρευνας που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Journal of Science, παρείχαν μια ημερήσια δόση ταυρίνης σε ποντίκια. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η διάρκεια ζωής των αρσενικών ποντικών αυξήθηκε κατά 10% όταν λάμβαναν το συμπλήρωμα, ενώ των θηλυκών κατά περίπου 12%. Σύμφωνα με τους ερευνητές, εάν η λήψη επιπλέον έχει τα ίδια οφέλη στους ανθρώπους, αυτό θα μπορούσε να ισοδυναμεί με 7 ή 8 επιπλέον χρόνια ζωής.
Ακόμα, η ανάλυση έδειξε ότι τα ποντίκια που λάμβαναν ταυρίνη για έναν χρόνο μέχρι την ηλικία των 2 ετών, η οποία αντιστοιχεί σε ανθρώπους 60 ετών, ήταν υγιέστερα σε όλους τους δείκτες που εξετάστηκαν. Συγκεκριμένα, η ταυρίνη διαπιστώθηκε ότι μειώνει την αύξηση του βάρους που σχετίζεται με την ηλικία, ενισχύει την κατανάλωση ενέργειας, αυξάνει την οστική πυκνότητα, βελτιώνει τη δύναμη και την αερόβια αντοχή, περιορίζει συμπεριφορές που συνδέονται με το άγχος και την κατάθλιψη, μειώνει την αντίσταση στην ινσουλίνη και ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα.
Θετικά αποτελέσματα καταγράφηκαν και σε έρευνα που πραγματοποιήθηκε σε μεσήλικους πίθηκους. Συγκεκριμένα η λήψη συμπληρωμάτων ταυρίνης απέτρεψε την αύξηση βάρους, βελτίωσε τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα, αύξησε την οστική πυκνότητα και οδήγησε σε υγιέστερο συκώτι και βελτιωμένη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος.
Τι διαπιστώθηκε από την έρευνα σε ανθρώπους
Στους ανθρώπους οι ερευνητές δεν εξέτασαν τα αποτελέσματα από τη λήψη ταυρίνης, αλλά εντόπισαν τη σχέση των επιπέδων της με μια σειρά δεικτών υγείας σε 12.000 εθελοντές 60 ετών και άνω. Αυτό που διαπίστωσαν ήταν πως όσοι είχαν περισσότερη ταυρίνη στο αίμα τους ήταν, γενικά, πιο υγιείς.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, αυτό που κάνει τους επιστήμονες να πιστεύουν πως η ταυρίνη ενδεχομένως να είναι ένα «ελιξήριο ζωής» είναι ότι αυτή αν και υπάρχει φυσικά στο ανθρώπινο σώμα, όσο μεγαλώνουμε, τα επίπεδά της μειώνονται. Η ανάλυση έδειξε ότι τα άτομα με σχετικά υψηλά επίπεδα ταυρίνης στο αίμα είναι γενικά πιο υγιή και αντιμετωπίζουν μικρότερο κίνδυνο διαβήτη τύπου ΙΙ, παχυσαρκίας και υπέρτασης.
Ο Βιγιάι Γιάνταβ, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας στο Ιατρικό Κέντρο Ίρβινγκ της Κολούμπια, δήλωσε πως «η ποσότητα της ταυρίνης μειώνεται με την ηλικία και η αντιστροφή αυτή της μείωσης κάνει τα ζώα (σ.σ. ποντίκια και πίθηκους) να είναι πιο υγιή και να ζουν περισσότερο».
Χρειάζονται και άλλες έρευνες
Οι ερευνητές δεν γνωρίζουν ακόμη εάν τα συμπληρώματα ταυρίνης θα βελτιώσουν την υγεία ή θα αυξήσουν τη μακροζωία στους ανθρώπους. Τα ευρήματα αυτά ενδεχομένως να σχετίζονται και με τον άνθρωπο, όμως, όπως υπογραμμίζουν, «πρόκειται απλώς για συσχετισμούς οι οποίοι δεν τεκμηριώνουν μια αιτιακή σχέση» και πρέπει να γίνει ακόμη πολλή δουλειά για να κατανοήσουμε πλήρως τον τρόπο με τον οποίο η ταυρίνη μπορεί να επηρεάσει τη γήρανση.
Μάλιστα οι ερευνητές του πανεπιστημίου Κολούμπια συμβουλεύουν τους πολίτες να μην αρχίσουν την κατανάλωση ενεργειακών ποτών ή συμπληρωμάτων για τη λήψη περισσότερης ταυρίνης, καθώς σε αυτή τη φάση οι μελέτες δεν έχουν δώσει επαρκή στοιχεία. Απαιτείται μια ευρύτερη δοκιμή για να προσδιοριστούν πραγματικά τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα μιας υψηλής πρόσληψης ταυρίνης.
Σε συνέντευξή του στο BBC, ο Γιάνταβ αρνήθηκε να αποκαλύψει εάν ο ίδιος παίρνει ή όχι συμπληρώματα με ταυρίνη, υπογραμμίζοντας χαρακτηριστικά: «Ας περιμένουμε να ολοκληρωθούν οι κλινικές δοκιμές πριν συστήσουμε στον ευρύτερο πληθυσμό να πάνε να αγοράσουν ταυρίνη».
Μπορούν να βοηθήσουν τα ενεργειακά ποτά;
Το BBC παρουσιάζει κάποια νούμερα ενισχύοντας την επισήμανση του Βιγιάι Γιάνταβ. Στις έρευνες που διεξήχθησαν, τα οφέλη για την υγεία και τη μακροζωία προέκυψαν σε ζώα που έλαβαν 1.000 mg ταυρίνης την ημέρα ανά κιλό σωματικού βάρους. Υποθέτοντας πως το μέσο βάρος ενός ενήλικου ανθρώπου είναι τα 63 κιλά αυτό σημαίνει πως χρειάζονται 63.000 mg ταυρίνης την ημέρα. Η ποσότητα αυτή ισοδυναμεί με την ποσότητα που βρίσκεται σε 63 κουτάκια ενεργειακού ποτού ημερησίως.
Η κατανάλωση τέτοιας ποσότητας ενεργειακών ποτών είναι δυνητικά απειλητική ακόμα και για τη ζωή ενός ανθρώπου. Τα 63 κουτάκια ενεργειακού ποτού αντιστοιχούν σε περίπου 16 λίτρα. Πέρα ότι αυτό σημαίνει υπερβολική κατανάλωση νερού που μπορεί να οδηγήσει ακόμη και υπονατριαιμία, υπάρχουν πολλοί και μεγάλοι κίνδυνοι από την υψηλή ποσότητα καφεΐνης.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, η ταχεία κατανάλωση περισσότερων από 1.200 mg καφεΐνης μπορεί να έχει τοξικές επιδράσεις, όπως για παράδειγμα επιληπτικές κρίσεις. Εάν κάποιος καταναλώσει 63 κουτιά ενός τυπικού ενεργειακού ποτού αυτό σημαίνει πως θα λάβει σχεδόν 2.000 mg καφεΐνης. Επομένως μάλλον δεν είναι καλή ιδέα να τρέξετε να γεμίσετε τα ντουλάπια σας με ενεργειακά ποτά.
