Όταν ο SARS-CoV-2, ο ιός πίσω από την COVID-19, εμφανίστηκε στην Κίνα και γρήγορα έφερε ολόκληρο τον κόσμο σε αδιέξοδο, ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, τον αποκαλούσε «κινεζικό ιό». Δυόμιση χρόνια αργότερα, οι αμερικανοί επιστήμονες προειδοποιούν ότι ένας ιός που ανακαλύφθηκε πρόσφατα και αναπτύχθηκε σε ρωσικές νυχτερίδες είναι επίσης ικανός να μολύνει ανθρώπους και να διαφύγει των αντισωμάτων και των εμβολίων για την COVID-19.
Επιστήμονες στη σχολή Παγκόσμιας Υγείας Paul G. Allen στο πανεπιστήμιο Washington State βρήκαν ότι ο ιός, στον οποίο δόθηκε η ονομασία Khosta-2, μπορεί να χρησιμοποιήσει την πρωτεΐνη ακίδα του για να μολύνει τα ανθρώπινα κύτταρα όπως κάνει και ο SARS-CoV-2, σύμφωνα με δημοσίευμα του Euronews.
«Η μελέτη μας απέδειξε ότι οι sarbecoviruses που κυκλοφορούν στην άγρια φύση της Ασίας – ακόμα και σε περιοχές της δυτικής Ρωσίας όπου εντοπίστηκε ο Khosta-2 – αποτελούν απειλή για την παγκόσμια υγεία και τις εν εξελίξει προσπάθειες εμβολιασμούς κατά του SARS-CoV-2» δήλωσε ο ιολόγος και επικεφαλής της μελέτης, Michael Letko.
Ο ίδιος πρόσθεσε ότι η ανακάλυψη αυτή τονίζει την ανάγκη να αναπτυχθούν νέα εμβόλια που δεν στοχεύουν μόνο στις γνωστές μεταλλάξεις του SARS-CoV-2, όπως η μετάλλαξη Όμικρον, αλλά θα προστατεύουν γενικά κατά του υπογένους των sarbecoviruses.
Οι «παράξενοι ρωσικοί ιοί»
Μεταξύ των εκατοντάδων ιών της υποομάδας αυτής που ανακαλύφθηκαν τα τελευταία χρόνια, οι περισσότεροι εντοπίστηκαν σε ασιατικές νυχτερίδες και δεν έχουν τη δυνατότητα να μολύνουν τα ανθρώπινα κύτταρα.
Οι ιοί Khosta-1 και Khosta-2 εντοπίστηκαν σε νυχτερίδες κοντά στο εθνικό πάρκο του Σότσι στη Ρωσία το 2020 και αρχικά εκτιμήθηκε ότι δεν αποτελούν κίνδυνο για τους ανθρώπους, σύμφωνα με τους συντάκτες της μελέτης.
«Γενετικά αυτοί οι παράξενοι ρωσικοί ιοί έμοιαζαν με ορισμένους από αυτούς που είχαν ήδη εντοπιστεί σε άλλα σημεία του πλανήτη αλλά επειδή δεν έμοιαζαν ακριβώς με τον SARS-CoV-2 κανείς δεν πίστεψε ότι αποτελούσαν ευρήματα άξια να προκαλέσουν την προσοχή μας» είπε ο Letko.
«Όταν, όμως, τους εξετάσαμε περισσότερο, τότε διαπιστώσαμε έκπληκτοι ότι μπορούν να μολύνουν τα ανθρώπινα κύτταρα. Αυτό αλλάζει κάπως την κατανόηση του μηχανισμού λειτουργίας αυτών των ιών, από πού προέρχονται και ποιες περιοχές αφορούν».
Τα προβληματικά χαρακτηριστικά
Ο Letko και οι συνάδελφοί του κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι ο Khosta-1 αποτελεί μικρό κίνδυνο για τους ανθρώπους. Αντίθετα για τον Khosta-2 τα ευρήματά τους προκαλούν μεγαλύτερη ανησυχία.
Ειδικότερα, όπως και ο SARS-CoV-2, ο ιός Khosta-2 μπορεί να χρησιμοποιήσει την πρωτεΐνη-ακίδα για να μολύνει κύτταρα με την προσκόλλησή του στην πρωτεΐνη-υποδοχέα με την επιστημονική ονομασία ACE2, η οποία είναι παντού στα ανθρώπινα κύτταρα.
Το επόμενο βήμα για την επιστημονική ομάδα του WSU ήταν να διαπιστώσουν αν ο ιός αυτός θα μπορούσε να διαφύγει της ανοσίας που προσφέρουν είτε η προηγούμενη νόσηση από κορονοϊό είτε ο εμβολιασμός κατά της Covid-19. Για να το πετύχουν αυτό χρησιμοποίησαν ορό από ανθρώπους που είχαν εμβολιαστεί κατά του κορονοϊού και διαπίστωσαν ότι ο ιός Khosta-2 δεν εξουδετερώνεται από τα υπάρχοντα εμβόλια.
Το ίδιο συνέβη με τη χρήση ιού από ανθρώπους που είχαν νοσήσει με τη μετάλλαξη Όμικρον αλλά και σε αυτή την περίπτωση τα αντισώματα αποδείχθηκαν αναποτελεσματικά.
Το ευχάριστο, σύμφωνα με τους συντάκτες της μελέτης, είναι ότι ο νέος ιός δεν διαθέτει ορισμένα από τα γενετικά στοιχεία που πιστεύεται ότι «ανταγωνίζονται» το ανοσοποιητικό σύστημα και έτσι διασπείρεται σε ανθρώπους. Αυτό, όμως, δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει τελείως ο κίνδυνος ο ιός Khosta-2 να προκαλέσει χάος με το να συνδυαστεί με έναν δεύτερο ιό όπως ο SARS-CoV-2.