Λιγότερα από 200 είναι τα κρούσματα της ευλογιάς σε όλο τον κόσμο, παρόλα αυτά πολλοί ανησυχούν για την ύπαρξη και την διαθεσιμότητα φαρμάκων και εμβολίων γι’ αυτή τη νόσο. Όμως υπάρχουν διαθέσιμα φάρμακα και εμβόλια, αναφέρει καθησυχαστικά ο καθηγητής Πολιτικής της Υγείας Ηλίας Μόσιαλος, της Σχολής Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών (LSE) και του Κολεγίου Imperial του Λονδίνου.
Τονίζει ότι «στην Ελλάδα, μέχρι στιγμής, δεν υπάρχει κρούσμα. Ας θυμόμαστε πως δεν βοηθά ούτε ο στιγματισμός, ούτε ο πανικός, ούτε η τρομολαγνεία. Ας μείνουμε ενημερωμένοι και ας προσέχουμε».
Υπογραμμίζει πως υπάρχουν θεραπευτικές επιλογές, όπως το αντιιικό tecovirimat (που είναι εγκεκριμένο για τη θεραπεία της ευλογιάς σε ενήλικες και παιδιά) και τα brincidofovir και cidofovir (που θα μπορούσαν επίσης να είναι αποτελεσματικά καθότι έχουν αποδεδειγμένη δράση έναντι των ιών ευλογιάς σε εργαστηριακές μελέτες και σε μελέτες σε ζώα).
Στις ΗΠΑ, 2 εκατομμύρια δόσεις tecovirimat αποθηκεύονται (στο στρατηγικό Εθνικό Απόθεμα των ΗΠΑ), για την περίπτωση που συμβεί βιοτρομοκρατική επίθεση που μπορεί να προκαλέσει ασθένειες που σχετίζονται με ιό της ορθοποξιάς. Επίσης ο Καναδάς έχει εξασφαλίσει δόσεις και πολλές ευρωπαϊκές χώρες έχουν προσεγγίσει την εταιρεία που το παράγει.
Υπάρχει επίσης, προσθέτει, και η δυνατότητα ενδοφλέβιας χρήσης ανοσοσφαιρινής της δαμαλίτιδας (VIG), δηλαδή αντισώματα που ανέπτυξαν άτομα ως απόκριση στο εμβόλιο της ευλογιάς απομονώνονται από το αίμα αυτών και δίνονται σε ασθενείς αναφέρει το ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Τα εμβόλια
Όσον αφορά τον εμβολιασμό, υπογραμμίζει ότι υπάρχει εμβόλιο για προστασία έναντι της ευλογιάς των πιθήκων σε ενήλικες, του οποίου η αποτελεσματικότητα εκτιμάται στο 85%. Ο εμβολιασμός είναι αποτελεσματικός ακόμα και μετά την έκθεση στον ιό της ευλογιάς των πιθήκων. Ωστόσο, όσο πιο γρήγορα ένα εκτεθειμένο άτομο κάνει το εμβόλιο, τόσο καλύτερα. Αμερικανικοί και βρετανικοί υγειονομικοί φορείς (CDC και UKHSA) συνιστούν να χορηγείται το εμβόλιο εντός τεσσάρων ημερών από την έκθεση προκειμένου να αποφευχθεί η εμφάνιση της νόσου. Εάν χορηγηθεί μεταξύ 4-14 ημερών μετά την έκθεση, ο εμβολιασμός μειώνει τα συμπτώματα, αλλά συνήθως δεν μπορεί να αποτρέψει τη νόσο.
Επίσης το εμβόλιο (MVA-BN) εγκρίθηκε για χρήση στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2013 με το όνομα Imvanex, για ενεργό ανοσοποίηση κατά της ευλογιάς στους ενήλικες. Διατίθεται στις ΗΠΑ ως JYNNEOS και έλαβε από τον Σεπτέμβριο του 2019 έγκριση από τον FDA και για την πρόληψη και της ευλογιάς των πιθήκων. To εμβόλιο όμως αυτό θα είναι διαθέσιμο το 2023 και ήδη η Αρχή Προηγμένης Βιοϊατρικής Έρευνας και Ανάπτυξης (Biomedical Advanced Research and Development Authority) των ΗΠΑ έχει εξασφαλίσει 13 εκατομμύρια δόσεις. Κάτι αντίστοιχο, όπως αναφέρει, θα πρέπει να κάνει άμεσα και η Ευρωπαϊκή Ένωση μέσω της Ευρωπαϊκής Αρχής Ετοιμότητας και Ανταπόκρισης σε Καταστάσεις Έκτακτης Ανάγκης για την Υγεία.
Ο κ. Μόσιαλος καταλήγει πως, όπως και με τον κορονοϊό, παραμένει εντυπωσιακός ο ρυθμός της επικαιροποίησης των διαθέσιμων δεδομένων από τις χώρες που έχουν καταγραφεί κρούσματα. Για παράδειγμα, ήδη κάποιες χώρες έχουν αναλύσει το γονιδιακό υλικό από δείγματα ασθενών και έχουν καταθέσει τα αποτελέσματα σε ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων συνεισφέροντας έτσι στην προσπάθεια να βρεθεί η αλυσίδα της μετάδοσης.