Δεν έχουμε προλάβει ακόμα να πούμε πως δαμάσαμε την πανδημία του κορονοϊού και έντονος προβληματισμός επικρατεί ήδη στην παγκόσμια ιατρική κοινότητα, ύστερα από την εμφάνιση κρουσμάτων οξείας ηπατίτιδας σε παιδιά. Οι παιδίατροι αλλά και ολόκληρη η παγκόσμια ιατρική κοινότητα περιμένει με μεγάλο ενδιαφέρον πιο σαφείς απαντήσεις σε σχέση με το τι συμβαίνει. Το πιο ανησυχητικό στοιχείο είναι φυσικά πως ένα 10% των μικρών ασθενών χρειάστηκαν μεταμόσχευση ήπατος. Μέχρι στιγμής, τα καταγεγραμμένα περιστατικά είναι 190 και εντοπίζονται σε 12 χώρες, με περισσότερα από τα 100 να βρίσκονται στην Αγγλία.
Και μπορεί μέχρι στιγμής να μην έχει εμφανιστεί κρούσμα οξείας ηπατίτιδας στη χώρα μας, παρ΄ όλα αυτά ο καθηγητής στο τμήμα Υγιεινής επιδημιολογίας Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, Γκίγκας Μαγιορκίνης ανέφερε σήμερα πως: «Ο ιός 99% βρίσκεται ήδη στην Ελλάδα» ενώ πρόσθεσε πως: «Πρόκειται για μία σπάνια επιπλοκή ενός πολύ διαδεδομένου ιού. Μιλάμε για τον αδενοϊό 41, κατά πάσα πιθανότητα, που έχει απομονωθεί στο 77% των παιδιών που έχουν εξεταστεί». Ο Γκίκας Μαγιορκίνης επεσήμανε ακόμα ότι από όσο γνωρίζει μεταμοσχεύσεις ήπατος σε παιδιά δεν γίνονται στην Ελλάδα, και τέτοιες περιπτώσεις πήγαιναν στο εξωτερικό, γιατί είναι σπάνιες και δεν υπάρχει αυτή η ειδικότητα στην Ελλάδα.
Την ίδια στιγμή, η αναπληρώτρια υπουργός Υγείας Μίνα Γκάγκα εμφανίστηκε καθησυχαστική, τονίζοντας πως ακόμη κι αν εμφανιστεί κρούσμα ηπατίτιδας σε παιδιά στη χώρα μας, θα αντιμετωπιστεί με συγκεκριμένη διατροφή, ενώ σημείωσε πως τις περισσότερες φορές τα παιδιά γίνονται καλά. Σύμφωνα με την ίδια, από τις εξετάσεις που έγιναν στα παιδιά που νόσησαν προέκυψε ότι δεν είναι κάποιος από τους γνωστούς ιούς.
«Δεν φαίνεται πως έχουμε να κάνουμε με υπέρ μετάδοση»
Δίνοντας μια πρώτη εξήγηση του τι αντιμετωπίζουμε αυτή τη φορά, ο Γιώργος Χρούσος, ομότιμος Καθηγητής Παιδιατρικής και Ενδοκρινολογίας ΕΚΠΑ, σημείωσε τα εξής: «Τα θετικά στοιχεία είναι ότι τα κρούσματα οξείας ηπατίτιδας σε παιδιά είναι ακόμα πολύ λίγα και επίσης ότι είναι μακριά το ένα από το άλλο, γεωγραφικά μιλώντας, μέσα στη Βρετανία. Για την ώρα, δεν φαίνεται να έχει την υπέρ μεταδοτικότητα του κορονοϊού αυτή η ηπατίτιδα. Το να έχει μεταλλαχθεί ο αδενοιός- να έχει συμβεί αυτό που ονομάζεται οριζόντια γενετική μετάλλαξη δηλαδή, είναι μια σημαντική πιθανότητα αυτού που συμβαίνει τώρα.
»Σε κάθε περίπτωση, η ιατρική κοινότητα είναι έντονα ανήσυχη, δεν το κρύβουμε. Πρόκειται για μια σοβαρή ηπατίτιδα που χτυπάει μικρά παιδιά. Και πρόκειται και για μια ηπατίτιδα, για την οποία αυτή τη στιγμή δεν έχουμε μέσα προστασίας και προφύλαξης μιας και τα εμβόλια που κάνουν τα παιδιά αφορούν στην ηπατίτιδα Α και Β. Τα παιδιά είναι απροστάτευτα απέναντι σε αυτή τη νέα κατάσταση.
Για την ώρα, πρόκειται για μια σπάνια κατάσταση, αλλά ο συσχετισμός μπορεί να αλλάξει. Ελπίζω να μην πολλαπλασιαστούν τα κρούσματα αλλά αυτό θα φανεί μόλις τελειώσουμε με την πλήρη ανάλυση των δειγμάτων που εξετάζονται. Στην πραγματικότητα είμαστε στο σκοτάδι. Δεν ξέρουμε με βεβαιότητα αν οφείλεται σε μεταδοτικό ιό ή όχι».
Σύμφωνα με τον κο Χρούσο πάντως, μπορεί όντως στην Ελλάδα να μην γίνονται μεταμοσχεύσεις ήπατος σε παιδιά αλλά αν χρειαστεί, σύμφωνα με τον ίδιο: «θα μπορέσουμε να ενεργοποιήσουμε μονάδες και ανθρώπους σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Υπάρχουν και οι γιατροί και η τεχνογνωσία».
Σημειώνεται ότι μέχρι το 2006 στο Ιπποκράτειο Θεσσαλονίκης πραγματοποιούνταν μεταμοσχεύσεις ήπατος σε παιδιά από πτωματικούς δότες και όχι ζώντες δότες.
Όσον αφορά τέλος, στο σοκ που έχει προκαλέσει στην ιατρική κοινότητα η οξεία ηπατίτιδα στα παιδιά, σε κοντινή απόσταση από την εμφάνιση του κορονοϊού, ο κος Χρουσός σημειώνει πως: «Είμαστε σε μια νέα εποχή όπου οι επιδημίες και οι πιο πολύπλοκες ασθένειες θα μας χτυπούν ολοένα και περισσότερο. Είμαστε πια σχεδόν 8 δισεκατομμύρια άνθρωποι στον πλανήτη, ο πληθυσμός της γης μεγαλώνει διαρκώς ενώ η επικοινωνία ανάμεσα σε όλα τα μέρη του κόσμου είναι και αυτή διαρκώς ανοιχτή. Και έτσι, και οι επιδημίες και οι πολύπλοκες ασθένειες θα είναι πια πολύ παρά ποτέ στη ζωή μας. Ευτυχώς, έχουμε πια και την επιστημονική γνώση αλλά και την εμπειρία να τις αντιμετωπίζουμε».
«Πρέπει να απαντήσουμε από τι προκαλείται»
Για μια προφανή ανησυχία των επιστημόνων και ειδικά των παιδιάτρων γύρω από την οξεία ηπατίτιδα που χτυπάει τα παιδιά έκανε λόγο και ο πρόεδρος των ελευθεροεπαγγελματιών παιδιάτρων Αττικής, Κώστας Νταλούκας. Όπως μας είπε ο ίδιος: «Η ιατρική κοινότητα είναι σίγουρα σε εγρήγορση μιας και ποτέ αυτή η ομάδα ιών, οι αδενοϊοί δηλαδή, δεν μας έδιναν βλάβη στο συκώτι, στα παιδιά. Έδιναν ενοχλήσεις στο αναπνευστικό και στο γαστρεντερικό σύστημα αλλά τα παιδιά δεν εμφάνιζαν ηπατίτιδα.
»Πρέπει να απαντηθεί τι συνέβη στο μεσοδιάστημα. Υπάρχουν δύο υποθέσεις- η μια λέει ότι τα παρατεταμένα μέτρα προστασίας και προφύλαξης στα παιδιά λόγω κορονοϊού έριξαν τον μηχανισμό της ανοσίας τους και τον έκαναν πιο ληθαργικό αφού σταμάτησαν σε μεγάλο ποσοστό τα παιδιά να έρχονται σε επαφή με τους αδενοιούς, το κοινό κρυολόγημα δηλαδή. Το άλλο σενάριο μιλάει για μετάλλαξη του αδενοϊού. Σε κάθε περίπτωση, με το πρώτο ανησυχητικό σύμπτωμα που θα δει ένας γονιός στο παιδί του, και αυτό είναι το σημάδι του ίκτερου μέσα στο ασπράδι του ματιού, πρέπει να επισκεφτεί νοσοκομείο, η ηπατίτιδα δεν αντιμετωπίζεται ποτέ στο σπίτι».
