Οι ομάδες των ΓΧΣ στο Νίγηρα βρίσκονται σε συναγερμό από τον Ιούλιο ως τον Νοέμβριο. Τα υποσιτισμένα παιδιά κινδυνεύουν να προσβληθούν από ελονοσία, ενώ πολλά που ήδη πάσχουν απ’ αυτήν, γίνονται εξαιρετικά ευάλωτα, ως αποτέλεσμα αυτού του συνδυασμού. Η ελονοσία ελαττώνει ακόμα περισσότερο την όρεξη σ’ αυτά τα παιδιά, αδυνατίζοντάς τα περισσότερο, και δημιουργώντας έναν θανατηφόρο συνδυασμό που αυξάνεται επικίνδυνα, και από τον οποίο είναι δύσκολο να ξεφύγουν. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, οι ΓΧΣ περιέθαλψαν περίπου 130.000 παιδιά που υπέφεραν από ελονοσία στις περιοχές Μαραντί, Ζαντέρ, Τάχουα και Άγκαντεζ.

Όπως πολλές άλλες μητέρες, έτσι και η Ζαϊνάμπ διέσχισε τα σύνορα της βόρειας Νιγηρίας προς τον Νίγηρα, μαζί με την ηλικίας 16 μηνών κόρη της. Ταξίδεψαν σχεδόν 200 χιλιόμετρα μέχρι να φτάσουν στο CRENAS, ένα κέντρο διατροφικής αποκατάστασης, που δέχεται εξωτερικούς ασθενείς, στο Νταν Ίσα. «Η κόρη μου είχε σπασμούς, οπότε χθες φύγαμε. Πρώτα πήραμε ένα καμπού-καμπού (ταξί-μοτοσικλέτα), και ύστερα τρία ταξί», εξηγεί η Ζαϊνάμπ. Όταν έφτασαν, μια νοσοκόμα πραγματοποίησε ένα τεστ paracheck στο κοριτσάκι, το οποίο επιβεβαιώθηκε ότι είχε ελονοσία. Η αρρώστια επιδείνωνε την οξεία αναιμία του παιδιού.

Στο Νίγηρα η εποχή των βροχών διαρκεί από τον Ιούλιο μέχρι τον Νοέμβριο, και τα περιστατικά της ελονοσίας φουντώνουν κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Στις πολλές λιμνούλες στάσιμου νερού που σχηματίζονται, ευδοκιμούν τα κουνούπια, το τσίμπημα των οποίων μεταδίδει το Plasmodium falciparum, τον παθογενή παράγοντα της ελονοσίας, στον άνθρωπο. Τον Ιούλιο του 2010, 8.676 κρούσματα παιδικής ελονοσίας είχαν κιόλας καταγραφεί στην περιφέρεια Μανταρούνφα. Ο αριθμός αντιπροσωπεύει σχεδόν το 50% όλων των ασθενών – ενηλίκων και παιδιών μαζί – σ’ αυτή την περιφέρεια.

Τα υποσιτισμένα παιδιά που έχουν αναπτύξει μια επικίνδυνη μορφή ελονοσίας, οπότε είναι διπλά αδύναμα, περιθάλπονται σ’ ένα κέντρο εντατικής διατροφικής αποκατάστασης CRENI. © Halimatou Amadou

Όταν φτάνουν στο CRENAS, τα παιδιά εξετάζονται εξονυχιστικά και λαμβάνουν δωρεάν περίθαλψη. Αν επιβεβαιωθεί ένα απλό κρούσμα ελονοσίας, το παιδί στέλνεται σπίτι του με μια συνδυαστική θεραπεία. Εν τούτοις, αν ένα παιδί υποφέρει από ελονοσία με γενικότερες επιπλοκές, όπως οι νευρολογικές εκδηλώσεις, ή έχει αναπτύξει ελονοσία με επιπλοκές που συνδέονται μ’ αυτήν, όπως αναιμία, υπογλυκαιμία ή αναπνευστικές δυσκολίες, παραπέμπεται στη μονάδα θεραπείας της ελονοσίας στο Νταν Ίσα.

Τα υποσιτισμένα παιδιά που έχουν αναπτύξει μια επικίνδυνη μορφή ελονοσίας, οπότε είναι διπλά αδύναμα, περιθάλπονται σ’ ένα κέντρο εντατικής διατροφικής αποκατάστασης CRENI. Εκτός από την λήψη έτοιμων προς χρήση θεραπευτικών τροφών, λαμβάνουν και θεραπεία κατά της ελονοσίας. «Η ελονοσία αποτελεί μια επιπρόσθετη απειλή για τα υποσιτισμένα παιδιά, καθώς τα αφήνει περισσότερο ευάλωτα», λέει ο δρ. Σιμπιμπέ, ιατρικός διευθυντής στα CRENAS του Νταν Ίσα. Ο υποσιτισμός δημιουργεί μεγάλη εξασθένιση του ανοσοποιητικού συστήματος. Τα παιδιά διατρέχουν μεγάλο κίνδυνο ν’ αναπτύξουν ελονοσία με επιπλοκές και να απολέσουν την ενέργεια που έχουν για να καταπολεμήσουν την ασθένεια. Έτσι, ένα παιδί που είναι ελλιποβαρές για την ηλικία του, κινδυνεύει δύο φορές περισσότερο να πεθάνει απ’ ό,τι ένα παιδί του οποίου η διατροφική κατάσταση είναι φυσιολογική. «Ένας απ’ τους λόγους για τους οποίους η ελονοσία είναι τόσο θανατηφόρα, είναι το ότι προκαλεί αναιμία, όπως ο υποσιτισμός», σημειώνει η δρ. Σούζαν Σέφερντ, συντονίστρια της ομάδας εργασίας των ΓΧΣ στον τομέα της διατροφής.

Κατά συνέπεια η ελονοσία πλήττει το Νίγηρα. Με περισσότερα από 2 εκατομμύρια κρούσματα να έχουν καταγραφεί από την αρχή του χρόνου – πάνω από τα διπλάσια σε σχέση με το 2009 – η επιδημία εξακολουθεί να επεκτείνεται. «Τα παιδιατρικά τμήματα των νοσοκομείων ξεχειλίζουν», εξηγεί ο Δρ. Λαουάλι, που εργάζεται με την Φορσάνι, μια τοπική ΜΚΟ, στο Μαράντι. «Σε ορισμένα επισιτιστικά κέντρα, πάνω από το 70% των παιδιών έχουν ελονοσία». Οι ομάδες του, οι οποίες παρέχουν υποστήριξη στο CRENI του γενικού νοσοκομείου από τον Ιούνιο, τώρα στηρίζουν το προσωπικό της παιδιατρικής μονάδας, το οποίο έχει καταβληθεί από τα αλλεπάλληλα κύματα των ασθενών. Τουλάχιστον 150 παιδιά έχουν πεθάνει από ελονοσία τους δύο τελευταίους μήνες.

Προκειμένου να ελαττώσουν τον τρομακτικό αντίκτυπο της ελονοσίας πάνω στον παιδικό πληθυσμό – σε παιδιά υποσιτισμένα και μη – οι ΓΧΣ εργάζονται σε ένα πιλοτικό πρόγραμμα στην Μαγκάρια, μαζί με τα Κέντρα Ολοκληρωμένης Υγείας, με σκοπό να βελτιώσουν την πρόσβαση στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Οι εργαζόμενοι της οργάνωσης στην κοινότητα, εκπαιδεύουν τους πληθυσμούς που βρίσκονται σε κίνδυνο, και περιτρέχουν τα χωριά για να διεξαγάγουν ταχεία διαγνωστικά τεστ για ελονοσία, έτσι ώστε να μπορεί να παρασχεθεί στους ασθενείς θεραπεία από τα πρώτα στάδια της αρρώστιας – προτού είναι πολύ αργά, και προτού τα άρρωστα παιδιά χάσουν τη δύναμη, το πείσμα και την θέλησή τους να κρατηθούν στη ζωή.

Στο Νίγηρα, οι ΓΧΣ διευθύνουν ιατρικά και επισιτιστικά προγράμματα στις περιοχές Τάχουα, Μαραντί, Ζαντέρ και Άγκαντεζ.
πηγή: ΓΧΣ