Πόσα γνωρίζετε για τις αυτοκτονίες; Παρακάτω διαβάστε ορισμένους από τους συνηθισμένους μύθους και αλήθειες, καθώς και τα προειδοποιητικά σημάδια στη συμπεριφορά ενός ανθρώπου που σκέφτεται να αυτοκτονήσει.

Γράφει στο newsbeast.gr ο ψυχίατρος Δημήτρης Στογιόγλου

1. Οι αυτοκτονίες στην Ελλάδα της οικονομικής κρίσης έχουν αυξηθεί

Αλήθεια: Η Ελληνική Στατιστική υπηρεσία αναφέρει 19% αύξηση στις καταγεγραμμένες ολοκληρωμένες αυτοκτονίες μεταξύ των ετών 2007 και 2009, ενώ πρόσφατη έρευνα σημειώνει αύξηση 36% στις απόπειρες αυτοκτονίας μεταξύ 2009 και 2011. Τα νούμερα αυτά μπορούν να συσχετιστούν με παράγοντες υψηλού ρίσκου αυτοκτονικότητας όπως η ανεργία, η αύξηση της συνολικής ψυχοπαθολογίας, της χρήσης αλκοόλ, του αισθήματος προσωπικής αποτυχίας, των διαζυγίων, η μείωση της ποιότητας των ιατρικών υπηρεσιών, οι συγκρούσεις και η απομόνωση κοινωνικών ομάδων, η ασαφής προοπτική του μέλλοντος.

2. Αυτοί που αυτοκτονούν ή το επιχειρούν είναι εγωιστές, δειλοί , αδύναμοι ή θέλουν να τραβήξουν την προσοχή

Μύθος: Το 95% των ανθρώπων που αυτοκτονούν πάσχουν από σοβαρή ψυχοπαθολογία, η οποία τις περισσότερες φορές είναι μία ιάσιμη κατάσταση με την κατάλληλη ψυχιατρική θεραπεία. Κυρίως οι αυτοκτονίες συνδέονται με την Κατάθλιψη, ιδίως νωρίς στην πορεία της νόσου. Η κατάθλιψη επιβάλει απομόνωση, αίσθημα απελπισίας, αβοήθητου, μια κατάσταση αβάσταχτη που μπορεί να διαφύγει κανείς δραπετεύοντας ο ίδιος από τη ζωή. Πολλοί άνθρωποι προβαίνουν σε απόπειρες αυτοκτονίας υπό την επίδραση του αλκοόλ , ενώ το 15% των εθισμένων στο αλκοόλ ή σε άλλες ναρκωτικές ουσίες αυτοκτονούν . Το αλκοόλ μειώνει τις αναστολές και το φόβο τις κρίσιμες στιγμές, σαν να επιθυμεί κανείς «να ρουφήξει κουράγιο»

3. Όποιος θέλει πραγματικά να αυτοκτονήσει το κάνει και δεν το λέει «σκύλος που γαβγίζει δε δαγκώνει»

Μύθος: Στην πραγματικότητα η αυτοκτονικότητα είναι μια εξελισσόμενη διαδικασία μέσα στο άτομο και σε σχέση με τους γύρω του. Το άτομο έχει σοβαρές αμφιβολίες για τις αυτοκτονικές του προθέσεις, τις περισσότερες φορές τις φοβάται και νιώθει ενοχές . Η αναφορά στις προθέσεις αυτοκαταστροφής είναι μια έμμεση έκκληση για βοήθεια και προστασία για τις τρομακτικές και ένοχες αυτές σκέψεις. Σχεδόν πάντα κάθε αυτοκτονία έχει προειδοποιήσεις , οι οποίες θα πρέπει να λαμβάνονται σοβαρά υποψιν από το περιβάλλον. Η πλειοψηφία αυτών που επιχειρούν να θέσουν τέρμα στη ζωή τους ουσιαστικά δε θέλουν να αυτοκτονήσουν , είναι σε πόνο και επιθυμούν να σταματήσει ο πόνος. Η αδυναμία του περιβάλλοντος να αντιληφθεί τον πόνο , πίσω από τις προειδοποιήσεις επιβεβαιώνει την «Απουσία του Άλλου».

4. Αν κάποιος θέλει να αυτοκτονήσει, έχει ελεύθερη βούληση και κανείς δεν έχει το δικαίωμα να το σταματήσει

Μύθος: Είναι αμφίβολο κατά πόσο η αυτοκτονική πράξη καθορίζεται από την ορθολογική σκέψη και την ελεύθερη βούληση. Οι αυτοκτονικοί υποφέρουν από από δυσκολίες στις λειτουργίες της προσοχής, της μνήμης και της κρίσης. Η προσοχή είναι μεροληπτική, εστιασμένη σε ερεθίσματα από σήματα ήττας και απόρριψης. Η μνήμη υπεργενικεύει αναμνήσεις αδιέξοδου και παγίδευσης στα προβλήματα επιβάλλοντας το αίσθημα του αναπόδραστου. Η κρίση οδηγεί στην απελπισία, αφού υπάρχει αδυναμία αντίληψης θετικών μελλοντικών προοπτικών. Ανεξάρτητα του πόσο αρνητική είναι μια συγκυρία ζωής όπως απώλεια προσώπου, δεινή οικονομική θέση, δεν υπάρχει κακό που να μην μπορεί να γίνει χειρότερο όταν μεσολαβεί αυτή η μεροληπτική διαδικασία σκέψης με ολέθριες συνέπειες. Άλλωστε η συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων που επιβιώνουν από μια σοβαρή απόπειρα , ζουν ακόμα για πολλά χρόνια.

5. Όποιος θέλει να αυτοκτονήσει κάποια στιγμή θα το κάνει

Μύθος: Υπάρχουν πολλοί τρόποι πρόληψης της αυτοκτονίας. Η επιτυχής θεραπεία της ψυχιατρικής πάθησης από την οποία υποφέρει το άτομο που επιθυμεί να αυτοκτονήσει μπορεί να μειώσει την πρόθεση και τις σκέψεις για αυτοκαταστροφή, ιδίως για τους μεγαλύτερους σε ηλικία ασθενείς. Μία δημοφιλής πεποίθηση ότι τα αντικαταθλιππτικά φάρμακα αυξάνουν το ρίσκο της αυτοκτονίας δεν ισχύει. Αυτό ενδέχεται να συμβεί μονάχα στις πρώτες εβδομάδες της θεραπείας ασθενών κάτω των 20 χρονών. Αυτοί που κινδυνεύουν περισσότερο για ολοκληρωμένες αυτοκτονίες είναι άντρες μεγαλύτερες ηλικίας με μία σοβαρή σωματική πάθηση, ενώ συχνότερα επιχειρούν χωρίς επιτυχία τα νεαρά κορίτσια. Η δημιουργία μιας αξιόπιστης θεραπευτικής σχέσης αποτελεί τον πιο αποφασιστικό παράγοντα για τη θεραπεία των αυτοκτονικών ασθενών. Η ψυχοθεραπεία είναι σε κάθε περίπτωση αναγκαία.

6. Υπάρχουν προειδοποιητικά σημείο κίνδυνου αυτοκτονίας

Αλήθεια: Δεν υπάρχει κάποια σαφής λίστα καταστάσεων που να οδηγεί σε απόλυτες και ακριβείς προβλέψεις του κινδύνου. Οι καταστάσεις ενδοψυχικής σύγκρουσης , όσο και οι σπασμωδικές αντιδράσεις είναι συνήθεις και απρόβλεπτες. Σημεία όμως στα οποία θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή είναι τα εξής:

α) Διάγνωση Κατάθλιψης ή Διπολικής Διαταραχής

β) Σημεία Ανησυχίας ή Άγχους. Συνήθως άνθρωποι με βαριά κατάθλιψη δεν έχουν την ενέργεια να σκεφτούν ή να πράξουν αυτοκαταστροφικά. Το άγχος τους δίνει την ενέργεια να ξεφορτωθούν τη δυσκολία προκαλώντας το κακό.

γ) Κατακλυσμός ενοχών

δ) Χρήση ουσιών ή υπερβολικό αλκοόλ

ε) Αναζήτηση πληροφοριών στο διαδίκτυο για αυτοκτονία

στ) Επιστολές ή SMS Αποχαιρετισμού, Σύνταξη Διαθήκης, Συγκέντρωση φαρμάκων, Ενδιαφέρον για απόκτηση όπλου.

Info:

Στογιόγλου Δημήτριος

Ψυχίατρος

itherapy.gr