Μια νέα βρετανική επιστημονική έρευνα διαπίστωσε ότι πολλοί ασθενείς που πάσχουν από σχιζοφρένεια μπορούν να κάνουν ψυχοθεραπεία και να δουν το ίδιο αποτέλεσμα που θα είχε η λήψη ψυχοφαρμάκων.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή Άντονι Μόρισον του πανεπιστημίου του Μάντσεστερ, ειδικό σε θέματα ψύχωσης, που έκαναν τη δημοσίευση στο διεθνούς κύρους ιατρικό περιοδικό «The Lancet», σύμφωνα με το BBC και το «Science», αφού επί ενάμιση χρόνο έκαναν κλινικές δοκιμές σε σχιζοφρενείς με ψυχοθεραπεία (συγκεκριμένα με γνωσιακή – συμπεριφορική θεραπεία), κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι αυτή η μέθοδος αντιμετώπισης της ψυχικής ασθένειας είναι λίγο πολύ το ίδιο (αν και εν μέρει μόνο) αποτελεσματική με τα αντιψυχωτικά φάρμακα.

Η ψυχοθεραπεία είχε θετικό αποτέλεσμα σχεδόν στους μισούς ασθενείς (46%), σχεδόν το ίδιο ποσοστό που εμφανίζουν θετική αντίδραση στα ψυχοφάρμακα.

Οι ερευνητές επεσήμαναν ότι μέχρι σήμερα μόνο ένα μικρό ποσοστό ατόμων που πάσχουν από σχιζοφρένεια (ή κάποια παρεμφερή πάθηση) αντιμετωπίζονται με ψυχοθεραπεία, καθώς οι γιατροί συνιστούν στην μεγάλη πλειονότητα των ασθενών την χρήση φαρμάκων.

Όμως τα ψυχοφάρμακα δεν έχουν αποτέλεσμα σε πολλούς ασθενείς, ενώ μακροπρόθεσμα μπορούν να επιφέρουν και παρενέργειες, όπως εμφάνιση διαβήτη τύπου 2, μυϊκούς σπασμούς, κίνδυνο εμφράγματος και αύξηση βάρους.

Τουλάχιστον οι μισοί ασθενείς με σχιζοφρένεια, σύμφωνα με την έρευνα, καταλήγουν να μην παίρνουν τα φάρμακά τους, επειδή δεν είναι αποτελεσματικά. Σύμφωνα με τους βρετανούς επιστήμονες, η γνωσιακή – συμπεριφορική θεραπεία θα μπορούσε να βοηθήσει κυρίως αυτούς τους ασθενείς που δεν αντιδρούν στα φάρμακα.

Η εν λόγω θεραπευτική τεχνική απομονώνει επιμέρους προβλήματα του ασθενούς, όπως το άκουσμα ανύπαρκτων φωνών, τις παρανοϊκές σκέψεις και την ακραία αντικοινωνικότητα, προσπαθώντας να τα εξαλείψει με το να ωθήσει τον ασθενή να υιοθετήσει νέες νοητικές στάσεις και συμπεριφορές.

«Βρήκαμε ότι η γνωσιακή – συμπεριφορική θεραπεία όντως μειώνει τα συμπτώματα και επίσης βελτιώνει την προσωπική και κοινωνική λειτουργία του ασθενούς. Δείξαμε πολύ πειστικά ότι είναι μια ασφαλής και αποτελεσματική θεραπεία», δήλωσε ο Άντονι Μόρισον. Υπογράμμισε όμως πως, παρά τα ενθαρρυντικά αποτελέσματα, «αυτό δεν σημαίνει ότι όλοι οι ασθενείς με σχιζοφρένεια μπορούν ή θα έπρεπε να σταματήσουν τα φάρμακά τους».

Ένας από τους ερευνητές, ο καθηγητής ψυχιατρικής του πανεπιστημίου Νιούκασλ Ντάγκλας Τέρκινγκτον, πρόσθεσε: «Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα ευρήματά μας ήταν ότι όταν τους δίνεται η δυνατότητα επιλογής, οι περισσότεροι ασθενείς συμφωνούν να δοκιμάσουν τη γνωσιακή θεραπεία». Όπως είπε, η καλύτερη θεραπεία για ένα σχιζοφρενή είναι τελικά ο συνδυασμός φαρμάκων και γνωσιακής-συμπεριφορικής θεραπείας. Όμως, τόνισε ότι, ενώ σχεδόν σε κάθε ασθενή προσφέρονται φάρμακα, σε ελάχιστους δίνεται η επιλογή της ψυχοθεραπείας.

«Σε πολλούς ασθενείς δεν αρέσει να παίρνουν αντιψυχωτικά φάρμακα σε βάθος χρόνου, πράγμα όχι παράξενο, καθώς αυτά έχουν σημαντικές παρενέργειες. Οπότε τι γίνεται με τους ασθενείς που συνεχίζουν να έχουν ψυχωτικά συμπτώματα, αλλά δεν θέλουν να πάρουν αντιψυχωτικά φάρμακα; Μέχρι τώρα, αυτό που συνήθως γινόταν, ήταν να τους λέμε πόσο ανόητη είναι αυτή η άρνησή τους. Όμως η νέα μελέτη δείχνει ότι μπορεί να υπάρχει μια καλύτερη επιλογή και ότι η γνωσιακή – συμπεριφορική θεραπεία είναι καλύτερη από το να αφήνει κανείς τους ασθενείς στην τύχη τους» δήλωσε ο καθηγητής Ρόμπιν Μάρεί του Ινστιτούτου Ψυχιατρικής του King’s College του Λονδίνου.

Από σχιζοφρένεια πάσχει περίπου το 1% του παγκόσμιου πληθυσμού, που εμφανίζει συμπτώματα όπως ψευδαισθήσεις, παραισθήσεις, παράνοια, συναισθηματικές διαταραχές, αδυναμία κοινωνικών σχέσεων και σοβαρή δυσκολία εκτέλεσης των αναγκαίων καθημερινών καθηκόντων. Στην αγορά κυκλοφορούν περίπου 20 αντιψυχωτικά φάρμακα (όπως ρισπεριδόνη, αλοπεριδόλη, κλοζαπίνη κ.α.), που συχνά είναι αποτελεσματικά στην πρόσκαιρη μείωση των συμπτωμάτων.

Η γνωσιακή – συμπεριφορική θεραπεία μέχρι σήμερα χρησιμοποιείται με αρκετά αποτελεσματικό τρόπο κατά της κατάθλιψης, της αγχώδους διαταραχής και άλλων ψυχικών – νοητικών προβλημάτων. Πιο πρόσφατα, ορισμένοι ψυχίατροι και ψυχολόγοι υποστηρίζουν ότι μπορεί να αξιοποιηθεί και στην περίπτωση της σχιζοφρένειας, κάτι που έρχεται να επιβεβαιώσει η νέα βρετανική έρευνα, που έγινε σε 74 ασθενείς.

Όμως, δεν δείχνουν όλοι οι ψυχίατροι έτοιμοι να αποδεχτούν ότι μια ψυχοθεραπευτική τεχνική μπορεί να έχει συγκρίσιμα αποτελέσματα με τα φάρμακα για τη σχιζοφρένεια.