Αν καταφέρατε να φτάσετε στην ώρα σας στη δουλειά σήμερα το πρωί, αφού ευχαριστήσετε την «τύχη σας» για το γεγονός ότι δεν πετύχατε καθόλου κίνηση στους δρόμους… δώστε και τα συγχαρητήρια στον εγκέφαλό σας!
Κι αυτό γιατί, όπως γράφει η Emilie Reas στο scientificamerican.com, το εντυπωσιακά ακριβές εσωτερικό ρολόι του εγκεφάλου μας, είναι αυτό που μας επιτρέπει να ανιχνεύουμε το πέρασμα του χρόνου, ένα ουσιαστικό προσόν για πολλές κρίσιμες, καθημερινές μας λειτουργίες.
Χωρίς αυτή τη δυνατότητα, το πρωινό μας ντους θα μπορούσε να… διαρκεί ακόμη!
Χωρίς την αίσθηση ότι έχουμε κάνει ήδη αρκετά χιλιόμετρα, ίσως να χάναμε τη σωστή έξοδο στον αυτοκινητόδρομο.
Πώς όμως λειτουργεί αυτό το καλά συντονισμένο εσωτερικό μας ρολόι;
Οι νευροεπιστήμονες πιστεύουν ότι ο ανθρώπινος οργανισμός διαθέτει διακριτά νευρωνικά συστήματα για την επεξεργασία διαφόρων ειδών χρόνου, προκειμένου, για παράδειγμα, να διατηρεί τον κιρκάδιο ρυθμό, να ελέγχει το χρονισμό των λεπτών κινήσεων του σώματος, καθώς και να έχει συνειδητή επίγνωση για το πέρασμα του χρόνου.
Μέχρι πρόσφατα, πολλοί νευροεπιστήμονες πίστευαν ότι ο τελευταίος τύπος χρονικής επεξεργασίας –αυτός που μας ειδοποιεί ότι περάσαμε πολύ ώρα τρώγοντας πρωινό- υποστηρίζεται από ένα ενιαίο σύστημα του εγκεφάλου.
Νέα μελέτη επιστημόνων από το πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο Journal of Neuroscience, υποστηρίζει ότι ο εγκέφαλος μπορεί να διαθέτει μια ακόμη μέθοδο για να αντιλαμβάνεται το πέρασμα του χρόνου.
Επιπλέον, οι συγγραφείς της μελέτης προτείνουν ότι αυτό το «δεύτερο, εσωτερικό ρολόι» δε λειτουργεί μόνο παράλληλα με το πρωτεύον «εσωτερικό, νευρικό ρολόι» αλλά μπορεί και να το ανταγωνιστεί.
Η συνειδητή επίγνωση για το πέρασμα του χρόνου απαιτεί ο εγκέφαλος, όχι μόνο να μετρά το χρόνο, αλλά και να διατηρεί μια «τρέχουσα μνήμη» για το πόσος χρόνος έχει περάσει.
Οι επιστήμονες γνωρίζουν εδώ και καιρό ότι το τμήμα του εγκεφάλου που καλείται «ιππόκαμπος» παίζει πολύ κρίσιμο ρόλο στο να θυμόμαστε τις εμπειρίες του παρελθόντος. Τώρα, πιστεύουν ότι ίσως παίζει ρόλο και στο πώς θυμόμαστε το πέρασμα του χρόνου.
Ωστόσο, σύμφωνα με μελέτες που έγιναν σε ζώα, οι επιστήμονες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι ο ιππόκαμπος παίζει σημαντικό ρόλο στη σηματοδότηση ορισμένων χρονικών στιγμών και πληροφοριών, αλλά όχι όλων.
Οι επιστήμονες κατέληξαν στο συμπέρασμα, σύμφωνα με την πιο πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύτηκε, ότι ο ιππόκαμπος κάνει διακρίσεις ανάμεσα σε παρόμοιες χρονικές περιόδους στη βάση μεγάλων χρονικών κλιμάκων, της τάξεως των αρκετών λεπτών.
Για παράδειγμα, το γεγονός ότι συνειδητοποιείτε ότι είστε στο ντους επί 10 λεπτά και όχι 15, οφείλεται στον ιππόκαμπό σας!
Όταν όμως αντιλαμβάνεστε το πέρασμα του χρόνο από 1 λεπτό σε 1,5 ή 20 λεπτά και στη μία ώρα, τότε είναι άλλες περιοχές του εγκεφάλου που έχουν «αναλάβει» τη διαδικασία της «χρονομέτρησης».
