Η λειτουργία της μνήμης, μιας φευγαλέας εγκεφαλικής ικανότητας, αποτελεί αντικείμενο επιστημονικής έρευνας εδώ και δεκαετίες.
Μόνο που τώρα μια νέα κλινική δοκιμή σε ασθενείς με επιληψία επέτρεψε στους ερευνητές του National Institutes of Health (NIH) να παρακολουθήσουν και να καταγράψουν την ηλεκτρική δραστηριότητα του εγκεφάλου που εμπλέκεται στη μνημονική λειτουργία σε πραγματικό χρόνο.
Όταν ο ασθενής ανακαλούσε μνήμες, ο εγκέφαλός του φανέρωνε μοναδικά νευρωνικά μοτίβα, τα οποία επιστρατεύονται για την αποθήκευση των μνημών και την κατοπινή ανάκλησή τους. Και ήταν τα ίδια κύματα ενεργοποίησης.
Ηλεκτρόδια εμφυτεύτηκαν λοιπόν στους εγκεφάλους των επιληπτικών για να καταγραφούν τα ρεύματα ενεργοποίησης των νευρώνων. Να αποστηθίζουν λέξεις έβαλαν τους ασθενείς οι ερευνητές και βρήκαν πως για κάθε νέα σύνδεση λάμβανε χώρα και μια μοναδική νευρωνική πυροδότηση.
Όταν του ζητούσαν να ανακαλέσει τη λέξη, ένα παρόμοιο μοτίβο νευρικού κύματος επαναλαμβανόταν χιλιοστά του δευτερολέπτου πριν πει ο ασθενής τη ζητούμενη απάντηση.
Με τον ίδιο τρόπο αποθηκεύουμε και τη μακροχρόνια μνήμη (επεισοδιακή μνήμη), ενεργοποιώντας αντίστοιχα μοτίβα στα νεύρα του εγκεφάλου. «Τα αποτελέσματά μας υποστηρίζουν την ιδέα πως οι μνήμες περιλαμβάνουν συντονισμένη επανάληψη των νευρωνικών προτύπων πυροδότησης μέσα στον εγκέφαλο», είπε χαρακτηριστικά ο επικεφαλής της έρευνας Kareem Zaghloul.
Η μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο έγκριτο περιοδικό «Science», υποδεικνύει πως ο εγκέφαλος επιστρατεύει διακριτές συχνότητες για να αποθηκεύει και να ανακαλεί τις μνήμες. Και τις ανακαλεί ενεργοποιώντας το ίδιο ηλεκτρικό μονοπάτι…