Ο καρκίνος του μαστού αποτελεί τη πιο συχνή μορφή καρκίνου και τη συχνότερη αιτία θανάτου από καρκίνο στις γυναίκες σε όλο τον κόσμο. Υπολογίζεται ότι περισσότερες από 460.000 γυναίκες κάθε χρόνο θα διαγνωστούν με τη νόσο στην Ευρώπη. Ενώ κάθε χρόνο διαγιγνώσκονται σε όλο τον κόσμο 1,67 εκατομμύρια νέες περιπτώσεις καρκίνου του μαστού. Η πλειονότητα αυτών των περιπτώσεων διαγιγνώσκεται στα πρώιμα στάδια της νόσου.
Ο πρώιμος καρκίνος του μαστού αναφέρεται στον καρκίνο που είναι περιορισμένος στον μαστό ή/και στους τοπικούς λεμφαδένες και δεν έχει εξαπλωθεί σε άλλα σημεία του σώματος.
Η αφαίρεση του όγκου με χειρουργική επέμβαση αποτελεί τη βάση τη βάση της θεραπείας, με τη βοήθεια άλλων θεραπευτικών επιλογών. Οι ασθενείς με πρώιμο καρκίνο του μαστού μπορούν να επωφεληθούν της προεγχειρητικής θεραπείας.
Πρόκειται για μια θεραπεία που χορηγείται πριν από την χειρουργική επέμβαση και στοχεύει στη μείωση του μεγέθους του όγκου ώστε να γίνει κατά το δυνατόν πιο συντηρητικό χειρουργείο με μικρότερο κίνδυνο επιπλοκών.
Τη σημασία της προεγχειρητικής θεραπείας στον καρκίνο του μαστού καθώς και τα κριτήρια επιλογής του κατάλληλου πληθυσμού γυναικών που μπορούν να ωφεληθούν ανέδειξαν η Ελληνική Χειρουργική Εταιρεία Μαστού (Ε.Χ.Ε.Μ.) σε συνεργασία με την Εταιρεία Ογκολόγων Παθολόγων Ελλάδος (Ε.Ο.Π.Ε), κατά τη διάρκεια της Συνάντησης για τις Κατευθυντήριες Οδηγίες για την Προεγχειρητική Θεραπεία στον καρκίνο του μαστού που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα το Σάββατο 22 Φεβρουαρίου 2020.
Ο καρκίνος του μαστού, εφόσον διαγνωσθεί σε πρώιμο στάδιο και αντιμετωπιστεί με την κατάλληλη τοπική (χειρουργική επέμβαση και ακτινοθεραπεία) και συστηματική θεραπεία (χημειοθεραπεία, ορμονοθεραπεία και στοχεύουσα θεραπεία), έχει εξαιρετικά θετική πρόγνωση για τις περισσότερες ασθενείς. Συνήθως η συστηματική θεραπεία (επικουρική) ακολουθεί την χειρουργική επέμβαση.
Σε αρκετές όμως περιπτώσεις ασθενών, η θεραπεία μπορεί να χορηγηθεί πριν από τη χειρουργική επέμβαση (προεγχειρητική ή νεοεπικουρική θεραπεία). Η στρατηγική αυτή, μπορεί να έχει πολλαπλά οφέλη για τις ασθενείς τόσο όσον αφορά στο τελικό αισθητικό αποτέλεσμα και την ανάγκη για ριζικές χειρουργικές επεμβάσεις όσο και γιατί δίνει τη δυνατότητα για εξατομίκευση της θεραπείας μετά την χειρουργική επέμβαση και κατ’ επέκταση καλύτερη έκβαση της πορείας της ασθενούς.
Σε συνέχεια της συνάντησης ακολούθησε συζήτηση με δημοσιογράφους όπου δόθηκαν ορισμένες διευκρινήσεις όσον αφορά την προεγχειρητική θεραπεία.
Σύμφωνα με τον κ. Βασίλη Βενιζέλο, Χειρουργό, Διευθυντή Μονάδας Μαστού Θεραπευτηρίου «Metropolitan» και Πρόεδρο της Ελληνικής Χειρουργικής Εταιρείας Μαστού (Ε.Χ.Ε.Μ.), «Οι ασθενείς με πρώιμο καρκίνο του μαστού θα πρέπει να αντιμετωπίζονται με ιδιαίτερη προσοχή, καθώς στο στάδιο αυτό έχουν δυνητικά την πιθανότητα ίασης».
Διευκρινίζοντας περαιτέρω τις κατηγορίες των καρκίνων και των ασθενών που μπορούν να επωφεληθούν της προεγχειρητικής θεραπείας ανέφερε ότι «η προεγχειρητική θεραπεία είναι χορήγηση φαρμάκων χημικοθεραπευτικών και άλλων με στόχο να μικρύνει και μερικές φορές να εξαφανιστεί η κακοήθεια και από το μαστό και από τη μασχάλη. Είναι συγκεκριμένες οι ομάδες και οι τύποι που ανταποκρίνονται σε αυτή τη θεραπεία. Ουσιαστικά είναι δυο αυτές οι ομάδες: η τριπλά αρνητική κακοήθεια και οι κακοήθειες που υπερεκφράζουν το HER2 που είναι μία όγκοπρωτεΐνη. Αυτές οι δύο κατηγορίες όταν ο όγκος είναι μεγαλύτερος από 2 εκατοστά έχει συμφωνηθεί διεθνώς ότι θα πρέπει να προηγείται χημειοθεραπεία».
Συνεχίζοντάς τόνισε ότι «Οι γυναίκες με HER2 θετικό και τριπλά αρνητικό πρώιμο καρκίνο του μαστού ανήκουν στην κατηγορία υψηλού κινδύνου υποτροπής και θα πρέπει η θεραπεία, που θα τους δοθεί, να τους προσφέρει μια πραγματική ευκαιρία και ελπίδα. Η προεγχειρητική θεραπεία, σε συγκεκριμένο και αυστηρά επιλεγμένο πληθυσμό γυναικών, φαίνεται να παρέχει μια πιο ολοκληρωμένη θεραπευτική αντιμετώπιση, δίνοντας την ευκαιρία για εξατομίκευση της θεραπείας μετά το χειρουργείο. Ο Χειρουργός Μαστού έχει βασικό ρόλο στο σχεδιασμό και την παρακολούθηση της πορείας κάθε ασθενούς που υποβάλλεται σε προεγχειρητική θεραπεία και σε στενή συνεργασία με τον Παθολόγο-Ογκολόγο, στοχεύουν πάντα στο μέγιστο όφελος των ασθενών».
Από τη μεριά του ο κ. Εμμανουήλ Σαλούστρος, Επίκουρος Καθηγητής Ογκολογίας στο τμήμα Ιατρικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας ανέφερε ότι: «Η βελτίωση της χειρουργικής θεραπείας χαρακτηρίστηκε από την Αμερικανική Εταιρεία Κλινικής Ογκολογίας, ως η πρόοδος της χρονιάς για το 2020. Στην περίπτωση του καρκίνου του μαστού, η χορήγηση συστηματικής θεραπείας πριν την χειρουργική επέμβαση, συμβάλλει στον περιορισμό της έκτασης της επέμβασης στον μαστό και τη μασχάλη. Παράλληλα, συμβάλλει στην επιλογή της βέλτιστης μετεγχειρητικής θεραπείας, που εξασφαλίζει τη μείωση της πιθανότητας υποτροπής και αύξηση της επιβίωσης».
Πρόκειται για δύο συχνές κατηγορίες καρκίνου αφού ένας στους τρείς καρκίνους του μαστού αφορά μία από τις δύο αυτές κατηγορίες. «Η προ εγχειρητική θεραπεία είναι πολύ σημαντικός παράγοντας, εάν εξαφανίσουμε τον καρκίνο πριν την εγχείρηση αυτό είναι προς όφελος του ασθενούς» τόνισε ο κ. Βενιζέλος. Η προ εγχειρητική θεραπεία διευκολύνει το χειρουργείο και καθορίζει τη συνέχεια της συστηματικής θεραπείας, ενώ παίζει τεράστιο ρόλο και στην ψυχολογία του ασθενούς. Όπως αναφέρει ο κ. Σαλούστρος «Οι περισσότερες γυναίκες έχουν στο μυαλό τους ότι η χειρουργική επέμβαση αποτελεί την καθοριστική αντιμετώπιση. χρειάζεται περισσότερη συζήτηση για να τους εξηγήσεις γιατί απαιτείται συστηματική θεραπεία (χημειοθεραπεία) και είναι καλύτερο να γίνεται νωρίς. Όταν όμως μετά την προ εγχειρητική θεραπεία βλέπουν και οι ίδιες τον όγκο να μικραίνει τους φεύγει οποιαδήποτε δυσπιστία και το αντιλαμβάνονται ως κάτι πολύ σημαντικό».
Η προ εγχειρητική θεραπεία αποτελεί ακόμη ένα όπλο κατά του καρκίνου καθώς βοηθάει στη μείωση του αριθμού των μαστεκτομών, αποτελεί έναν προγνωστικό δείκτη της πορείας της νόσου και βοηθάει στην επιλογή της καταλληλότερης θεραπείας με την οποία θα συνεχίσει ο ασθενής μετά το χειρουργείο.
