Επιστήμονες στις ΗΠΑ ανέπτυξαν μια νέα μέθοδο κρυοσυντήρησης, η οποία επιτρέπει τη διατήρηση του ήπατος από ανθρώπινο δότη σε θερμοκρασία υπό το μηδέν, χωρίς το μόσχευμα να παγώνει. Η τεχνική μπορεί να τριπλασιάσει από 9 σε 27 ώρες το χρονικό περιθώριο που το όργανο προς μεταμόσχευση παραμένει εκτός σώματος ασφαλές και βιώσιμο κατά τη μεταφορά του μέχρι τον ασθενή λήπτη.

Η έλλειψη τεχνολογίας που να επιτρέπει τη διατήρηση οργάνων για πάνω από λίγες ώρες, είναι μια από τις βασικές αιτίες για την έλλειψη οργάνων για μεταμοσχεύσεις. Χάρη στη νέα μέθοδο, διευρύνεται σημαντικά το χρονικό «παράθυρο» για τη μεταφορά μοσχευμάτων και μειώνεται η πίεση χρόνου για την όλη διαδικασία της εύρεσης κατάλληλου οργάνου προς μεταμόσχευση. Σήμερα, λόγω της έλλειψης οργάνων, μόνο ένα μικρό ποσοστό των ασθενών τελικού σταδίου μπορούν να κάνουν μεταμόσχευση ήπατος.

Μέχρι σήμερα, το ήπαρ ενός δότη μπορεί να διατηρηθεί κατά μέσο όρο περίπου εννέα ώρες έξω από το σώμα, αποθηκευμένο σε πάγο σε ένα ειδικό διάλυμα συντήρησης και σε θερμοκρασίες τεσσάρων έως οκτώ βαθμών Κελσίου, προτού οι ιστοί του οργάνου σχηματίσουν κρυστάλλους και αρχίσουν να καταστρέφονται ανεπιστρεπτί, οπότε το όργανο θα καταστεί άχρηστο για μεταμόσχευση. Σε χαμηλότερες θερμοκρασίες, το ήπαρ θα ήταν δυνατό να διατηρηθεί περισσότερο, αλλά έως τώρα η κατάψυξη του προκαλεί σοβαρή βλάβη, όπως συμβαίνει με τα κρυοπαγήματα στους ανθρώπους.

Οι επιστήμονες βρήκαν ένα τρόπο να αποφύγουν αυτό το πρόβλημα, καταφέρνοντας να καταψύχουν το προς μεταμόσχευση ήπαρ σε θερμοκρασία μείον τεσσάρων βαθμών, χωρίς να υφίστανται βλάβη οι ιστοί του, πράγμα που επεκτείνει το χρόνο διατήρησης από μερικές ώρες σε πάνω από μία μέρα (27 ώρες), χρονικό διάστημα αρκετό για να γίνει μια μεταφορά συμβατού μοσχεύματος, ακόμη και από μεγάλη απόσταση.

Πριν τη βαθιά ψύξη του οργάνου, αυτό εμβαπτίζεται σε ένα προστατευτικό «κοκτέιλ» που το προστατεύει από το κρύο. Όταν φθάσει στο σημείο όπου θα γίνει η μεταμόσχευση, το ήπαρ θερμαίνεται και αναζωογονείται με ένα ειδικό μηχάνημα, που διοχετεύει οξυγόνο και θρεπτικά συστατικά σε θερμοκρασία 20 βαθμών Κελσίου, οπότε επανέρχεται στη φυσιολογική κατάσταση του.

Για «καταπληκτική τεχνολογία» έκανε λόγο ο δρ Φράνσις Κόλινς, διευθυντής των Εθνικών Ινστιτούτων Υγείας των ΗΠΑ, που χρηματοδότησαν την έρευνα. Η νέα μέθοδος, μεταξύ άλλων, χρησιμοποιεί ουσίες που έως τώρα είχαν χρησιμοποιηθεί για την κρυογονική διατήρηση κυττάρων στο εργαστήριο, αλλά όχι οργάνων για μεταμόσχευση.

Οι ερευνητές της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ και του Γενικού Νοσοκομείου της Μασαχουσέτης, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό βιοτεχνολογίας “Nature Biotechnology”, ανέφεραν πάντως ότι θα χρειασθούν περισσότερα πειράματα προτού η τεχνική, η οποία αρχικά είχε δοκιμασθεί σε τρωκτικά, εφαρμοστεί κλινικά σε ανθρώπους.