Η Μαρία Θέμελη είναι ερευνήτρια, με σπουδαία συμβολή στην θεραπεία του αιματολογικού καρκίνου και επίκουρη καθηγήτρια Ιατρικής στην Ολλανδία. Κρατώντας στα χέρια της το βραβείο Καινοτομίας «Αργώ» – που απονέμεται σε Έλληνες που ζουν και διαπρέπουν στο εξωτερικό – είπε ότι η δουλειά της που αφορά τη θεραπεία για τον καρκίνο είναι κάτι αυτονόητο για την ίδια.
«Λαμβάνω τόση ικανοποίηση και έμπνευση από τη νοητική και πρακτική ερευνητική εργασία που για εμένα το να είμαι στο εργαστήριο το σαββατοκύριακο ή να δουλεύω γράφοντας νέες ιδέες το βράδυ δεν μοιάζει θυσία. Και ευτυχώς, ο άντρας μου είναι και αυτός ερευνητής στον ίδιο τομέα και μοιραζόμαστε την ίδια αγάπη για την επιστήμη» τονίζει σε συνέντευξη που παραχώρησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και τον Μιχάλη Κεφαλογιάννη.
Όπως επισημαίνει, τον επιστημονικό τρόπο σκέψης τής τον έμαθαν πρώτα οι γονείς της και μετά το ελληνικό πανεπιστήμιο, η ιατρική σχολή Πατρών. Όμως, όταν τη ρωτάμε αν χωρίς γνωριμίες, απλά και μόνο με το ερευνητικό της έργο, θα κέρδιζε στη χώρα μας τον τίτλο «Γυναίκα της Χρονιάς», όπως της συνέβη στην Ολλανδία, αναφέρει: «Η αλήθεια είναι ότι πριν φύγω από την Ελλάδα είχα κάνει αίτηση σε ό,τι υποτροφία υπάρχει χωρίς αποτέλεσμα. Μην νομίζετε όμως ότι δεν με εξέπληξε και η βράβευσή μου στην Ολλανδία, διότι και εδώ πολλές φορές έχω συναντήσει περιπτώσεις όπου η ανάληψη θέσεων ή χρηματοδότηση είναι καθαρά θέμα γνωριμιών και networking. Και στην Αμερική το ίδιο. Αυτό που δεν έχω συναντήσει στην Ολλανδία είναι εκπτώσεις στα προσόντα, τέτοιες ώστε να γίνεται επικίνδυνο για την κοινωνία, κάτι που δυστυχώς έχω δει στην Ελλάδα».
Η καινοτομία στην οποία αφορά το βραβείο «Αργώ» είναι μία πατέντα -που βρήκε με την ομάδα της- μεθόδου παραγωγής κυττάρων (CAR-T κυττάρων) που καταπολεμούν τον καρκίνο. Σκοπός της είναι να κάνει αυτήν την πατέντα προσβάσιμη σε όλους, γιατί, όπως πιστεύει, η θεραπεία για τον καρκίνο δεν μπορεί να είναι προνόμιο λίγων.
Η ίδια πιστεύει πως η ανοσοθεραπεία μόνη της ή σε συνδυασμό με άλλες φαρμακευτικές θεραπείες, έχει την προοπτική να βελτιώσει κατά πολύ το ποσοστό επιβίωσης των πασχόντων από συγκεκριμένους τύπους καρκίνου.
«Γίνονται αυτή τη στιγμή μελέτες σε κλινικό και προκλινικό επίπεδο για τη χρήση των CAR-T και σε περιπτώσεις συμπαγών καρκίνων, όμως εκεί τα πράγματα είναι πιο δύσκολα και τα αποτελέσματα όχι τόσο εντυπωσιακά. Η ομάδα μας μαζί με επιστήμονες σε όλο τον κόσμο προσπαθούμε να βρούμε λύσεις σε αυτά τα προβλήματα και ελπίζω να υπάρξουν σύντομα βελτιώσεις των αποτελεσμάτων της θεραπείας με CAR-T και σε άλλους τύπους καρκίνου. Δυστυχώς εκεί που νομίζουμε ότι τελειώνουμε το παζλ, ξάφνου εμφανίζονται καινούρια κομμάτια. Κι αυτό γιατί ο καρκίνος είναι μια εξαιρετικά πολυμορφική ασθένεια», επισημαίνει.
Στο εργαστήριο, όπως λέει η κ. Θέμελη, θέτει μικρούς και μεγάλους στόχους, βραχυπρόθεσμους και μακροπρόθεσμους και τους πανηγυρίζει όλους. «Είναι σημαντικό να τους πανηγυρίζουμε, διότι η έρευνα έχει στο 90% αποτυχία και απογοήτευση και μόνο 10% στιγμές επιτυχίας. Ένα πειραματικό αποτέλεσμα, η απάντηση σε ένα ερώτημα, είναι η κινητήριος δύναμη», τονίζει.
Αυτή τη στιγμή, η ομάδα της στο VUmc στο Άμστερνταμ προσπαθεί να στήσει τις ανάλογες εγκαταστάσεις, έτσι ώστε να πραγματοποιούμε κλινικές μελέτες με CAR-T σε ακαδημαϊκό επίπεδο. Επίσης, όπως μας αποκαλύπτει «η ομάδα μου συνεχίζει να ερευνά την βέλτιστη και αποτελεσματική χρήση βλαστικών κυττάρων με στόχο την ανεξάντλητη παραγωγή CAR-T που θα μπορούν πλέον να αποθηκεύονται και να χορηγούνται on demand, όπως σήμερα η χημειοθεραπεία».