Προβληματισμένοι και διχασμένοι είναι οι ειδικοί για τη Σαντορίνη, με κάποιους να δίνουν έμφαση στους σεισμούς, άλλους στα ηφαίστεια, ενώ μερικοί φοβούνται το ενδεχόμενο να γίνει τσουνάμι.
Ο διευθυντής Ερευνών του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου Αθανάσιος Γκανάς, μιλώντας στην ΕΡΤ, δήλωσε πως «σήμερα τα στοιχεία δείχνουν ότι η σεισμική δραστηριότητα έχει εντοπιστεί κοντά στη νησίδα Άνυδρο. Έχουμε ακόμα μια πολύ ενεργή ακολουθία σεισμών. Σήμερα το πρωί έγινε σεισμός 4,8 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ και ένας 4,9 Ρίχτερ στις 4:45 τα ξημερώματα. Αυτό είναι ένα καλό νέο, γιατί έτσι ενισχύεται το σενάριο της σμηνοσειράς, δηλαδή δεν θα έχουμε σεισμό μεγαλύτερο».
Ωστόσο, πρόσθεσε πως οι επιστήμονες απεύχονται την εμφάνιση ενός μεγαλύτερου σεισμού. «Δεν μπορούμε να ξέρουμε ο σεισμός σε ποιο ρήγμα θα γίνει. Υπάρχει και ένα υποψήφιο ρήγμα αυτή τη στιγμή που είναι κοντά στην Άνυδρο και έχει μήκος 15 χλμ. και το οποίο, αν σπάσει, αυτό μπορεί να δώσει σεισμό 6 Ρίχτερ. Δεν το θέλουμε το σενάριο αυτό, διότι αν γίνει σεισμός, μπορεί να δημιουργηθεί τσουνάμι και κατολισθήσεις στην καλντέρα της Σαντορίνης και επίσης να έχουμε ενεργοποίηση του ηφαιστείου του Κολούμπο» είπε χαρακτηριστικά.
Κώστας Συνολάκης
Ο καθηγητής Φυσικών Καταστροφών Κώστας Συνολάκης είπε στον ΣΚΑΪ πως «είναι πολύ νωρίς να ξέρουμε πότε θα σταματήσει αυτό το σμήνος των σεισμών που όπως είπαν και οι τοπικοί άρχοντες είναι πάρα πολύ σπάνιο για την Ελλάδα. Θα γίνει κάποια ενεργοποίηση του ηφαιστείου, που από το καλοκαίρι έχει δείξει ορισμένα δείγματα; Αυτό που πρέπει όλοι να ξέρουμε, όσον αφορά το ηφαίστειο, η Σαντορίνη κάνει μικρές εκρήξεις, κατά μέσο όρο πιστεύουμε κάθε 50 χρόνια. Στον 20ό αιώνα γίνανε το ’22, το ’28 και το ’50. Αυτές ήταν μικρές εκρήξεις. Είμαστε στο χρονικό διάστημα. Αυτό που ξέρουμε ως Νέα Καμένη είναι από λάβες που έχουν γίνει από μικρές εκρήξεις της Σαντορίνης. Τώρα, αν γίνει το Κολούμπο; Το θέμα ειναι ότι αυτή είναι η στιγμή που πρέπει να αποφασίσουμε ότι πρέπει να παρακολουθούμε από πολύ κοντά το ηφαίστειο. Αν πάτε στα ηφαίστεια της Χαβάης, ή της Σικελίας, ή τον Βεζούβιο, ή το Στρόμπολι θα δείτε ότι υπάρχουν μετρητές κ.λπ. Εδώ δεν παρακολουθούμε τα ηφαίστεια όπως παρακολουθούμε τους σεισμούς. Θεωρώ ότι σε αυτό θα υπάρξει μια μεγάλη αλλαγή. Δεν μπορούμε να αποκλείσουμε κανένα σενάριο. Αυτό που δεν φαίνεται ότι θα γίνει, δηλαδή δεν πρέπει να φοβόμαστε, είναι μια μινωϊκή έκρηξη. Αυτές γίνονται περίπου κάθε 17.000 χρόνια, έχουμε καιρό μπροστά μας».
«Στη σύσκεψη που έγινε και στο γραφείο του πρωθυπουργού συζητήθηκαν τα πιο ακραία σενάρια, τα οποία ελπίζουμε να μη γίνουν» είπε και πρόσθεσε σε ερώτηση για την πιθανότητα να υπάρξει τσουνάμι:
«Φυσικά, και το τσουνάμι της Αμοργού έχω πάει και στην Ανάφη, στην Ανάφη μάλιστα το τσουνάμι είχε φθάσει τα 7 μέτρα, στην Αμοργό πάνω από 20 μέτρα, στο Κατάπολα τα 4 μέτρα. Από το 2000 είχα πάει προσπαθώντας να βρω αυτόπτες μάρτυρες που ζούσαν ακόμη. Έχω μιλήσει στο Αιγαίο με πάνω από 120 άτομα. Το τσουνάμι είναι πραγματικά κάτι που μπορεί να συμβεί είτε έχουμε έναν υποθαλάσσιο σεισμό στο ρήγμα αυτό είτε έχουμε μια υποθαλάσσια έκρηξη. Αυτό είναι μέσα στα σενάρια. Έχουμε κάποιες διαχρονικές ελλείψεις. Έχουμε πάνω από 200 νησιά και έχουμε μόνο 6 παλλιροιογράφους, κανονικά θα έπρεπε να έχουμε 200, μετρά τη στάθμη της θάλασσας».
Για το εάν εξετάστηκε το σενάριο να γίνει ολική εκκένωση των νησιών, ο καθηγητής απάντησε: «Είναι πολύ πολύ πολύ πολύ ακραίο, αλλά υπάρχει προετοιμασία. Δεν είναι όμως κάτι το οποίο συζητείται, προφανώς δεν είμαστε ακόμα εκεί. Η πολιτεία νομίζω είναι προετοιμασμένη ακόμα και για αυτό».
Αυτές τις ημέρες η πολιτεία κινείται πάρα πολύ καλά, δεν έχει καμία σχέση με το 2011. Αυτό που βλέπετε με το σμήνος γινόταν μέσα στην Καλντέρα, είχε ενεργοποιηθεί ένα ρήγμα, το ηφαίστειο φούσκωνε, είχε φουσκώσει η Σαντορίνη, ευτυχώς, δεν προχώρησε σε έκρηξη. Το ηφαίστειο έχει φουσκώσει από τότε. Στο άλλο κομμάτι δεν υπάρχουν πολλές μετρήσεις. Δεν έχουμε τα εργαλεία. Το είπα στον πρωθυπουργό και είπε ότι χρειάζεται να το κάνουμε».
Βασίλης Καραστάθης
Ο διευθυντής Ερευνών του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου Βασίλης Καραστάθης, μιλώντας στο Πρώτο Πρόγραμμα 91,6 και 105,8 είπε ότι «τα πράγματα εξελίσσονται με τρόπο που μας βάζει σε προβληματισμό. Δηλαδή δεν υπάρχουν για την ώρα οι συνθήκες αυτές ώστε να καθησυχάσουμε τον κόσμο».
Σχολιάζοντας τις πιθανότητες να υπάρξει κάποια ηφαιστειακή αντίδραση, είπε ότι «υπάρχει ένα ανακοινωθέν από την Πολιτική Προστασία. Μέσα στην επιτροπή υπήρχαν όλοι οι επιστήμονες, με διαφορετικές απόψεις. Όταν γίνεται μία επιτροπή, οφείλουμε όλοι να σεβόμαστε τα αποτελέσματα αυτής της επιτροπής. Σε όλα τα κράτη γίνεται αυτό. Από εκεί και πέρα μέσα στην επιτροπή πρέπει να εκφράζονται οι απόψεις, να βγαίνουν οδηγίες προς τον κόσμο, όμως η πολυφωνία μετά δεν βοηθάει. Δηλαδή, η επιστημονική συζήτηση γίνεται μεταξύ των επιστημόνων. Ο κόσμος όμως θα έλεγα ότι είναι καλό να ακούει τα πορίσματα που βγαίνουν από τη σύγκλιση όλων αυτών των επιστημονικών επιτροπών και να υπάρχει μία φωνή».
Αβραάμ Ζεληλίδης
Ο καθηγητής Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Πάτρας Αβραάμ Ζεληλίδης, μιλώντας κι αυτός στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ, είπε ότι «όπως βυθίζεται η Αφρική κάτω από την Ευρώπη σε ένα τόξο που περνάει νότια της Κρήτης, βυθιζόμενη η Αφρική σε ένα βάθος περίπου 80 χιλιομέτρων, αρχίζει και λιώνει το υλικό και έτσι δημιουργείται ένα αντίστοιχο τόξο, το ηφαιστειακό τόξο που πιάνει τα Μέθανα, τη Μήλο, τη Νίσυρο φτάνει μέχρι το Σουσάκι. Άρα λοιπόν είναι γνωστό ότι τα ηφαίστεια είναι ενεργά. Έχουν να δώσουν πολύ καιρό εκρήξεις. Μόνο της Σαντορίνη είναι που λειτουργεί ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Τα υπόλοιπα δεν έχουν δώσει δραστηριότητες, αλλά εμείς θεωρούμε ότι το ηφαιστειακό τόξο είναι ενεργό και ανά πάσα στιγμή μπορούν να ενεργοποιηθούν και τα υπόλοιπα».
«Στη θεωρία, η εξέλιξη ενός ηφαιστείου περνάει από διάφορα στάδια. Το στάδιο της ηρεμίας, το στάδιο της μικρής δραστηριότητας, της έντονης μέχρι να φθάσουμε στην έκρηξη» σημείωσε. «Επίσης, η διάρκεια του κάθε σταδίου δεν είναι σαφής».
«Καταγράφουμε αυτή τη σεισμική δραστηριότητα. Όταν δηλαδή δεν έχουμε καθόλου σεισμούς, όταν οι σεισμοί πληθαίνουν, αυξάνονται κ.λπ. Για μένα, θεωρώ ότι αυτή η σεισμική δραστηριότητα συνδέεται με την άνοδο της λάβας από κάτω προς τα πάνω. Θεωρώ ότι αυτή είναι η αιτία που έχουμε τέτοια έντονη σεισμική δραστηριότητα. Η αλήθεια είναι ότι παρακολουθώντας τη σεισμική ακολουθία φαίνεται ότι είμαστε κοντά, ή στο τελείωμα ή στην έκρηξη» επισήμανε ο ίδιος.
«Επίσης έχει να κάνει με τη χημική σύσταση της λάβας. Η Σαντορίνη έχει δώσει διαφορετικού είδους εκρήξεις και ήρεμες και εκρηκτικές. Έχει να κάνει με το ιξώδες του μάγματος. Αν είναι πιο ελαφρύ, εάν είναι πιο συμπαγές, μπορεί να δώσει κάποιες ροές ήσυχες χωρίς να καταλάβουμε εκρήξεις, αλλά μπορεί να δώσεις και εκρήξεις. Άρα λοιπόν, επειδή δεν ξέρουμε τη χημική σύσταση αυτή τη στιγμή, θεωρώ ότι δεν ξέρουμε και πώς θα συμπεριφερθεί. Αν θα εκτονωθεί και πώς θα εκτονωθεί. Το 2011 με μία μικρή έκρηξη δεν δημιούργησε προβλήματα. Πιθανά το μάγμα να ήταν βασαλτικής σύστασης, ήταν η ήρεμη ροή του και σταμάτησε. Δεν ξέρουμε τι θα έχει αυτό. (…) Δεν μπορείς να πάρεις στοιχεία από ένα υποθαλάσσιο ηφαίστειο που δεν βλέπεις τη λάβα για να πάρεις και να εκτιμήσεις τη χημική της σύσταση. Το μόνο που μπορείς να κάνεις είναι να βλέπεις τα αέρια που βγαίνουν επάνω και αν εκτονώνεται ή όχι. Γι’ αυτό έχουν στήσει έναν μηχανισμό παρακολούθησης της εξέλιξης. Αλλά είναι παρακολούθηση. Δηλαδή, είναι προληπτικά τα μέτρα. Να πάει η ΕΜΑΚ, να αδειάσουν οι πισίνες, να προστατεύσουνε τον κόσμο. Το πώς θα εξελιχθεί αυτή η κατάσταση κανένας δεν το ξέρει» πρόσθεσε στη συνέχεια.
Ευθύμης Λέκκας
Ο καθηγητής Γεωλογίας και Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών Ευθύμιος Λέκκας μίλησε το πρωί στο Mega και είπε ότι «σήμερα το πρωί στις 4.40 είχαμε έναν σεισμό της τάξης των 4,9 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ. Το βραδύ ήταν σχετικά ήρεμο, αλλά στη συνέχεια είχαμε μια ανοδική έξαρση. Εκτιμούμε ότι η έξαρση αυτή θα συνεχιστεί και τις επόμενες μέρες. Με αυτούς τους σεισμούς εκτονώνεται αργά και σταδιακά. Θα ήθελα έναν σεισμό 5,2-5,3 Ρίχτερ για να εκτονωθούν πιο γρήγορα οι δυνάμεις. Με έναν σεισμό της τάξης των 5,5 Ρίχτερ εκτιμούμε ότι δεν θα υπάρχει καμία επίπτωση στο νησί. Το σενάριο των 6 Ρίχτερ και πάνω συγκεντρώνει μικρές πιθανότητες. Οι κάτοικοι στη Σαντορίνη πρέπει να νιώθουν ασφαλείς» είπε αρχικά και πρόσθεσε: «Αυτοί οι σεισμοί γίνονται σε βάθος 15 χιλιομέτρων. Είναι σημαντικό για εμάς το βάθος που εκδηλώνεται ένας σεισμός. Έχει σημασία γιατί προσδιορίζουμε το σεισμικό ρήγμα και αυτό είναι σημαντικό γιατί εκεί έχουμε ένα σύμπλεγμα ρηγμάτων και ο ακριβής υπολογισμός του ρήγματος, μας κάνει να είναι πιο εύκολη η ερμηνεία».
Για το ηφαίστειο της Σαντορίνης σημείωσε πως «το επίκεντρο του σεισμού μετατοπίζεται, πάει προς τα Β.Α., προς Αμοργό. Αυτό σημάνει ότι απομακρύνεται από τη Σαντορίνη και αυτό είναι καλό αλλά πηγαίνει προς την Αμοργό. Η Αμοργός δεν έχει τόση μεγάλη τρωτότητα όσο έχει η Σαντορίνη. Τα αποτελέσματα ενός σεισμού θα είναι πιο μικρά στην Αμοργό από τη Σαντορίνη. Καμία σχέση με το ηφαίστειο δεν έχει όλο αυτό. Όχι ότι δεν υπάρχει ηφαιστειακή δραστηριότητα, υπάρχει εδώ και χιλιάδες χρόνια. Για να επαναληφθεί η έκρηξη του ηφαιστείου της Σαντορίνης έχουμε υπολογίσει ότι χρειάζονται περίπου 17.000 χρόνια. το ηφαίστειο εκρήγνυται τα τελευταία 200.000 χρόνια κάθε 20.000 χρόνια. Μικρότερες δραστηριοποιήσεις υπήρχαν, αλλά είναι πολύ αργές» είπε ο Ευθύμιος Λέκκας.
Άκης Τσελέντης
Ο καθηγητής Σεισμολογίας του ΕΚΠΑ Άκης Τσελέντης, σε ανάρτηση που έκανε στο Facebook, έγραψε τα εξής:
«Δυστυχώς, η σεισμική δραστηριότητα ΔΕΝ ΑΠΟΚΛΙΜΑΚΩΝΕΤΑΙ αλλά αντίθετα εντείνει τους ρυθμούς της. Μόνο μέσα σε αυτές τις λίγες μέρες του Φεβρουαρίου ξεπέρασαν τους 40 οι σεισμοί μεγαλύτεροι των 4R. Ο σεισμογόνος χώρος επεκτείνεται προς τα Β.Α. και είναι φανερό ότι το μεγάλο ρήγμα της Αμοργού που μας έδωσε τον καταστροφικό σεισμό του 1956 έχει ενεργοποιηθεί. Η όλη δραστηριότητα έχει ξεκάθαρα τα χαρακτηριστικά ΠΡΟΣΕΙΣΜΙΚΗΣ ακολουθίας και, δυστυχώς, όσο δεν γίνεται ο κύριος σεισμός, τόσο θα ΑΥΞΑΝΕΙ και το αναμενόμενο μέγεθός του. Το χειρότερο σενάριο είναι να φτάσουμε τα μεγέθη του 1956, αλλά το πλέον πιθανό είναι να έχουμε σύντομα τον κυρίως σεισμό (όχι όπως το Αρκαλοχώρι που είχαμε προσεισμική ακολουθία 4 μηνών), οπότε θα μπούμε στην καθαρά μετασεισμική φάση η οποία όμως θα διαρκέσει για αρκετούς μήνες μέχρι το καλοκαίρι, με δραματικές επιπτώσεις στον τουρισμό του νησιού, το οποίο δεν είναι ό,τι καλύτερο από συνθήκες δόμησης. Έχουν γίνει πολεοδομικά εγκλήματα στο νησί υπό την πίεση των ξενοδοχειακών συμφερόντων. Δόθηκαν οικοδομικές άδειες και κτίστηκαν στα Φηρά, στην Οία και αλλού κατασκευές μεγάλου βάρους (ξενοδοχεία με πισίνες) στα πρανή, στην πλαγιά, στην πλήρη κατηφόρα προς τη θάλασσα, κάτω του παραδοσιακού οικισμού, με ψευτοθεμελιώσεις! Σχετικά τώρα με τα ηφαίστεια, είναι και τα δύο (Σαντορίνης και Κολούμπο) ενεργά και σίγουρα υπάρχει μια αμφίδρομη σχέση με τη σεισμικότητα. Θα παρακαλούσα τους πολιτικούς (τοπικούς και μη) να μην προκαταβάλουν τους επιστήμονες και να κάνουν σεισμολογικές εκτιμήσεις. Αν θέλουν να προσφέρουν, ας πατάξουν τις πολεοδομικές παρανομίες κλείνοντας τα αυτιά τους στα ξενοδοχειακά συμφέροντα και να αφήσουν τους επιστήμονες να κάνουν τη δουλειά τους. Υπάρχει βέβαια και η μικρή πιθανότητα το φαινόμενο να εκτονωθεί με μεσαίου μεγέθους σεισμούς, αλλά εμείς πρέπει να σκεφτόμαστε το χειρότερο σενάριο. Πάντως, να γίνει αντιληπτό ότι οι ζωές των κατοίκων είναι πολύ πάνω από τα όποια οικονομικά και πολιτικά συμφέροντα. Και το νησί μου η Κεφαλονιά έχει σεισμικότητα ΠΟΛΥ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ από τη Σαντορίνη και αντίστοιχα απότομα πρανή, αλλά έχει τέλειες συνθήκες δόμησης. Είμαστε σχεδόν άτρωτοι και σε πολύ μεγάλα σεισμικά μεγέθη. Για αυτό λέμε “come to Cephallonia to enjoy earthquakes!”. Μακάρι κάποια στιγμή να μπορούσαμε να πούμε το ίδιο και για όλη την Ελλάδα.==> ΠΡΟΣΟΧΗ ΕΜΦΑΝΙΣΤΗΚΑΝ ΣΚΟΠΙΜΑ ΠΑΡΑΠΟΙΗΜΕΝΕΣ ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΜΟΥ ΓΙΑ ΝΑ ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΗΘΕΙ Ο ΚΟΣΜΟΣ. ΑΥΤΑ ΕΚΑΝΑΝ ΚΑΙ ΜΕ ΤΟ ΚΑΘΗΓ ΒΑΡΩΤΣΟ ΓΙΑ ΝΑ ΘΙΞΟΥΝ ΤΟ ΚΥΡΟΣ ΤΟΥ. ΔΙΑΒΑΖΕΤΕ ΜΟΝΟ ΤΟ ΤΙ ΓΡΑΦΩ ΚΑΙ ΟΧΙ ΑΥΤΑ ΤΑ ΑΘΛΙΑ ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ. ΓΝΩΡΙΖΩ ΑΠΟ ΠΟΙΟΥΣ ΠΗΓΑΖΟΥΝ. Η δήλωση ότι ο Τσελέντης περιμένει τις επόμενες ώρες (!!!) τεράστιο σεισμό είναι φαιδρή και επικίνδυνη.(**) Την προηγούμενη ανάρτησή μου την είδαν πάνω από 500,000! άτομα (Από μετρήσεις του FB, δεν εννοώ τα like). Σας ευχαριστώ για τη μεγάλη τιμή που μου κάνετε να με διαβάζετε. Δεν θα σας διαψεύσω και πάντα όπως όλα τα χρόνια της καριέρας μου θα σας λέω αλήθειες μακριά από οποιεσδήποτε πολιτικές ποδηγετήσεις και συμφέροντα».
