Τα περιστατικά καρκίνου του τραχήλου της μήτρας αναμένεται να μειωθούν ως το 2024 λόγω του εμβολιασμού κατά του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV), ο οποίος ενοχοποιείται για τον συγκεκριμένα καρκίνο.
Οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι συνδυασμός εμβολιασμού με το HPV DNA test, το οποίο ανιχνεύει τον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων, προσφέρει διπλάσια εφ’ όρου ζωής προστασία από νόσηση ή και θάνατο από καρκίνο τραχήλου της μήτρας απ’ ότι το τεστ Παπανικολάου μόνο του.
Τα αποτελέσματα των πρώτων 2-3 χρόνων της εφαρμογής του εμβολίου κατά του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων είναι ενθαρρυντικά. Στην Αυστραλία , όπου ο εμβολιασμός κατά του HPV γίνεται από το 2006, σημειώθηκε μείωση των καλοήθων εκδηλώσεων (κονδυλωμάτων) σε ποσοστό 60% στις γυναίκες κάτω των 25 ετών που έχουν εμβολιαστεί, ενώ στο διάστημα των τελευταίων 4-5 ετών, λόγω του εμβολιασμού των γυναικών, παρατηρήθηκε ελάττωση των κονδυλωμάτων στους άνδρες (οι οποίοι δεν έχουν εμβολιαστεί).
Επίσης στην Αυστραλία , το Ηνωμένο Βασίλειο και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, μετά την εφαρμογή του εμβολίου, παρατηρήθηκε 40% μείωση των παθολογικών ευρημάτων στα τεστ Παπαπανικολάου, ενώ μειώθηκαν κατά 50% οι χειρουργικές επεμβάσεις στον τράχηλο της μήτρας γυναικών που εμβολιάστηκαν.
Τα στοιχεία αυτά παρουσίασε ο καθηγητής Μαιευτικής- Γυναικολογίας στο ΑΠΘ Θεόδωρος Αγοραστός, κατά τη διάρκεια συνέντευξης τύπου με αφορμή ημερίδα με θέμα «Πρωτογενής και δευτερογενής πρόληψη του γυναικολογικού καρκίνου-Τελευταίες εξελίξεις» που θα πραγματοποιηθεί 13-14 Μαΐου στη Θεσσαλονίκη.
Τα ποσοστά θνησιμότητας από καρκίνο του τραχήλου και του σώματος της μήτρας στην Ελλάδα δεν ελαττώνονται ουσιαστικά κατά τη διάρκεια των τελευταίων 25 ετών, σε αντιδιαστολή με τα αντίστοιχα ποσοστά στις περισσότερες Ευρωπαϊκές χώρες.
Αντίθετα, αύξηση παρουσιάζει η θνησιμότητα σχετικά ηλικιωμένων γυναικών από καρκίνο των ωοθηκών και μαστού στη χώρα μας κατά τις τρεις τελευταίες δεκαετίες. Η χρήση αντισυλληπτικών παράλληλα με τις άλλες θετικές δράσεις που προσφέρει στη γυναίκα που τα χρησιμοποιεί φαίνεται ότι περισσότερο προστατεύει από καρκίνου των ωοθηκών και του ενδομητρίου , παρά τη θέτει σε κίνδυνο καρκίνου του μαστού.
Μόνο το 5,7% των Ελληνίδων θετικό στο HPV
«Το ποσοστό των θετικών σε υψηλού κινδύνου τύπους του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV) Ελληνίδων, ηλικίας 18-60 ετών, σύμφωνα με το Πρόγραμμα «Λυσιστράτη», που μελέτησε το μεγαλύτερο μέχρι σήμερα δείγμα πληθυσμού (5.107 γυναίκες), ανήλθε σε 5,78% (295 γυναίκες). Ο τύπος 16 του ιού είναι ο πιο συχνά ανιχνευόμενος τύπος του ιού στις Ελληνίδες (24,81% μεταξύ θετικών γυναικών και 1,43% στο σύνολο των γυναικών), ακολουθούμενος σε σειρά συχνότητας από τους τύπους 31,33,53,18,51,56,58 κ.ά.», ανέφερε ο κ Αγοραστός.
Το HPV DNA test θα αντικαταστήσει το τεστ ΠΑΠ
Το HPV DNA test θα αντικαταστήσει τα επόμενα χρόνια τη χρήση του τεστ Παπαπανικολάου. Μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2011 πρόκειται να δημοσιευθούν οι νέες κατευθυντήριες οδηγίες από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σύμφωνα με τις οποίες, το τεστ Παπανικολάου, ως μέθοδος screening πρώτης γραμμής, θα αντικατασταθεί μέσα στα επόμενα χρόνια από το HPV DNA test.
«Εάν το HPV DNA test αποβεί αρνητικό, η γυναίκα θα επανεξεταστεί με τον ίδιο τρόπο μετά περίπου 5 έτη. Αν το HPV DNA test αποβεί θετικό, θα πρέπει να ακολουθήσουν επί πλέον εξετάσεις όπως τεστ Παπανικολάου, κολποσκόπηση, κλπ. Λόγω της μεγαλύτερης πιστότητας και προστασίας, που προσφέρει ένα αρνητικό HPV DNA test ,για περίπου 6 έτη, σε σύγκριση με ένα αρνητικό τεστ Παπανικολάου, για περίπου 3 έτη, ο πληθυσμιακός έλεγχος όλων των γυναικών με εφαρμογή του HPV DNA test υπολογίζεται να έχει χαμηλότερο κόστος και μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα απ’ ότι σήμερα με την εφαρμογή του τεστ Παπανικολάου», επισήμανε ο κ Αγοραστός.
Ο ιός HPV ενοχοποιείται και για άλλους καρκίνους
Ο ιός HPV προσβάλλει παιδιά, εφήβους, άνδρες και γυναίκες και προκαλεί καλοήθεις και κακοήθεις αλλοιώσεις όχι μόνο στα γεννητικά όργανα, αλλά και στην στοματική κοιλότητα, στην περιπρωκτική περιοχή, στο δέρμα, πιθανόν στα όργανα του ανώτερου αναπνευστικού και ίσως και σε άλλα όργανα.
«Τα τελευταία 8 χρόνια παρατηρήθηκε στην Σκανδιναβία ένας επταπλασιασμός του στοματοφαρυγγικού καρκίνου, σε άνδρες και γυναίκες, που οφείλεται στα ίδια ογκογόνα στελέχη του HPV, που προκαλούν ως επί το πλείστον και τον καρκίνο στα γεννητικά όργανα (δηλ. κυρίως στους τύπους 16 και 18), μάλιστα αναφέρεται ως «επιδημία» στοματοφαρυγγικού καρκίνου. Έτσι, από μια γενικευμένη πρωτογενή πρόληψη της HPV-μόλυνσης μέσω εμβολιασμού, θα έχει να επωφεληθεί όχι μόνον το γυναικείο φύλο, αλλά και το ανδρικό.