Με ιδιαίτερη ανησυχία παρακολουθεί η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες «τις εξελίξεις στις πολιτικές και πρακτικές που αφορούν τη διοικητική κράτηση υπηκόων τρίτων χωρών για τους οποίους έχει εκδοθεί απόφαση επιστροφής».
Όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή της η οργάνωση ανθρωπίνων δικαιωμάτων, πρόσφατα υιοθετήθηκε απόφαση των αρχών η οποία οδηγεί στην παράταση της κράτησης πέραν του 18μηνου, ανώτατου επιτρεπόμενου ορίου με βάση την Ευρωπαϊκή Οδηγία για τις Επιστροφές. Η εν λόγω απόφαση μπορεί να έχει άμεσο αντίκτυπο σε πρόσωπα της εντολής της Ύπατης Αρμοστείας, κυρίως αιτούντες διεθνούς προστασίας.
Η οργάνωση σημειώνει ακόμη πως εντός των προ-αναχωρησιακών Κέντρων και των άλλων αστυνομικών κρατητηρίων όπου κρατούνται υπήκοοι τρίτων χωρών προς επιστροφή, υπάρχουν αιτούντες άσυλο, κάποιοι από τους οποίους αναγνωρίζονται ως πρόσφυγες. Άλλοι είναι υπήκοοι τρίτων χωρών στις οποίες, σύμφωνα με τις αρχές, δεν πραγματοποιούνται αναγκαστικές επιστροφές, όπως Σομαλία και Ερυθραία. Η κράτηση των προσώπων αυτών προς επιστροφή, όταν η επιστροφή είναι ανέφικτη, στερείται νόμιμης βάσης.
Ειδικότερα για τους αιτούντες άσυλο, το μέτρο της κράτησης πρέπει να επιβάλλεται μόνο κατ’εξαίρεσιν, ενώ θα πρέπει να εξαντλείται η δυνατότητα χρήσης εναλλακτικών μέτρων, συνεχίζει η ανακοίνωση. Η Ύπατη Αρμοστεία θεωρεί ότι τυχόν επέκταση του μέτρου της παράτασης της κράτησης πέραν του 18μηνου σε αιτούντες άσυλο, θα ήταν αντίθετη με την ελληνική νομοθεσία για τις ειδικές προϋποθέσεις και τη διάρκεια της κράτησης που αφορά τους αιτούντες και, συνεπώς, δεν θα πρέπει να εφαρμοστεί.
Η Ύπατη Αρμοστεία ζητά από την ελληνική κυβέρνηση να επανεξετάσει την απόφαση για την παράταση της κράτησης πέραν του 18μηνου για όλους τους προς επιστροφή υπηκόους τρίτων χωρών των οποίων η επιστροφή δεν έχει υλοποιηθεί. Αντ’αυτού, προτείνει τη χρήση των προβλεπόμενων από την ελληνική νομοθεσία διαδικασιών για την περίπτωση αυτή, δηλαδή την έκδοση αποφάσεων «αναβολής απομάκρυνσης». Επιπλέον, σύμφωνα με την ευρωπαϊκή και την εθνική νομοθεσία, η κράτηση με σκοπό την απομάκρυνση θα πρέπει να αποτελεί έσχατο μέτρο.