Όλες οι αλλαγές για τα επαγγελματικά λύκεια

Ο νόμος 4186 για το Νέο Λύκειο «Αναδιάρθρωση της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και λοιπές διατάξεις» πέρα από τις αλλαγές που φέρνει στα Γενικά Λύκεια αλλάζει το «τοπίο» και στο χώρο της επαγγελματικής εκπαίδευσης καθώς το κεφάλαιο Β αφορά αποκλειστικά τα Επαγγελματικά Λύκεια. Ακολούθως παρουσιάζονται ορισμένα σημεία των άρθρων που χρήζουν της προσοχής μαθητών, γονέων και εκπαιδευτικών.

1. Οι δύο κύκλοι σπουδών

Στο άρθρο 7 του κεφαλαίου Β ορίζεται ότι το Επαγγελματικό Λύκειο προσφέρει δύο κύκλους σπουδών, οι οποίοι ανήκουν στο τυπικό εκπαιδευτικό σύστημα:

α. το «Δευτεροβάθμιο Κύκλο Σπουδών» και
β. το «Μεταδευτεροβάθμιο κύκλο σπουδών», την «Τάξη Μαθητείας».

Ο «Δευτεροβάθμιος Κύκλος Σπουδών» πραγματοποιείται στα ΕΠΑΛ και αφορά τις τρεις τάξεις του λυκείου. Στην «Τάξη Μαθητείας» (εκπαίδευση στο χώρο εργασίας) η οποία είναι προαιρετική, εγγράφονται οι κάτοχοι απολυτηρίου και πτυχίου του δευτεροβάθμιου κύκλου σπουδών του ΕΠΑ.Λ.. Η «Τάξη Μαθητείας», που εφαρμόζει το δυϊκό σύστημα εκπαίδευσης (μαθητείας) του Ο.Α.Ε.Δ. έχει διάρκεια ένα (1) έτος και περιλαμβάνει Μαθητεία με εκπαίδευση στο χώρο εργασίας, Μάθημα Ειδικότητας και προπαρασκευαστικά Μαθήματα Πιστοποίησης στη σχολική μονάδα αντίστοιχα. Την ευθύνη υλοποίησης της τάξης μαθητείας, της τοποθέτησης σε χώρους εργασίας των φοιτούντων, καθώς και όλα τα σχετικά με αυτήν έχει το ΕΠΑ.Λ. και ο Ο.Α.Ε.Δ.. Η τοποθέτηση σε χώρους εργασίας των φοιτούντων και παρακολούθησή τους θεωρείται άσκηση εκπαιδευτικού έργου.

2. Κινητικότητα ανάμεσα σε Γενικά και Επαγγελματικά Λύκεια

Στο «Δευτεροβάθμιο Κύκλο Σπουδών» στα Ημερήσια ΕΠΑ.Λ. λειτουργούν οι Α΄, Β΄ και Γ΄ τάξεις. Στην Α΄ τάξη εγγράφονται χωρίς εξετάσεις, οι κάτοχοι απολυτηρίου Γυμνασίου ή άλλου ισότιμου τίτλου. Στη Β΄ τάξη εγγράφονται οι προαγόμενοι από την Α΄ τάξη του Γενικού ή του Επαγγελματικού Λυκείου. Στη Γ΄ τάξη εγγράφονται οι προαγόμενοι από τη Β΄ τάξη του Επαγγελματικού Λυκείου. Οι προαγόμενοι από την Α΄ Τάξη του Επαγγελματικού Λυκείου δικαιούνται να εγγραφούν στη Β΄ Τάξη του Γενικού Λυκείου.

3. Ομάδες Προσανατολισμού

Στα Επαγγελματικά Λύκεια υπάρχουν ομάδες προσανατολισμού όπως συμβαίνει και με τα Γενικά Λύκεια. Κάθε ομάδα προσανατολισμού, όπως αναφέρει το άρθρο 8 κεφάλαιο Β, περιλαμβάνει μια σειρά από τομείς και ειδικότητες. Όπως φαίνεται και από τους ακόλουθους πίνακες υπάρχουν 4 ομάδες προσανατολισμού που υποδιαιρούνται σε τομείς και ειδικότητες.

4. Κριτήρια δημιουργίας τμημάτων ανά ειδικότητα

Με απόφαση του Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων, τα δημόσια Επαγγελματικά Λύκεια παρέχουν ειδικότητες, οργανώνουν τμήματα, σύμφωνα με τις εθνικές και περιφερειακές ανάγκες της εθνικής οικονομίας, τις προτάσεις των Περιφερειακών Επιτροπών Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης, της Γ.Σ.Ε.Ε. και της Γ.Σ.Ε.Β.Ε.Ε, των Επιμελητηρίων και των Επιστημονικών Ενώσεων και τις προτάσεις του Υπουργείου Εργασίας , Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας και του Ο.Α.Ε.Δ., του Υπουργείου Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, των Υπουργείων Υγείας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Τουρισμού, Πολιτισμού και Αθλητισμού και Ναυτιλίας και Αιγαίου

5. Προγράμματα Σπουδών

Στην Α΄ τάξη ΕΠΑ.Λ. εφαρμόζεται πρόγραμμα μαθημάτων τριάντα πέντε (35) συνολικά ωρών εβδομαδιαίως. Ειδικότερα, εφαρμόζεται εκπαιδευτικό πρόγραμμα είκοσι δύο (22) ωρών εβδομαδιαίως, με δέκα (10) μαθήματα Γενικής Παιδείας, που είναι κοινό για όλους τους μαθητές και εκπαιδευτικό πρόγραμμα δεκατριών (13) ωρών εβδομαδιαίως, που αποτελείται από τέσσερα (4) έως και έξι (6) μαθήματα Ειδικοτήτων ανά Ομάδα Προσανατολισμού.

6. Β και Γ τάξη

Στη Β΄ και Γ΄ τάξη ΕΠΑ.Λ. εφαρμόζεται πρόγραμμα μαθημάτων τριάντα πέντε (35) συνολικά ωρών εβδομαδιαίως. Ειδικότερα, εφαρμόζεται εκπαιδευτικό πρόγραμμα δώδεκα (12) ωρών εβδομαδιαίως, με έξι (6) μαθήματα Γενικής Παιδείας, που είναι κοινό για όλους τους μαθητές και εκπαιδευτικό πρόγραμμα είκοσι τριών (23) ωρών εβδομαδιαίως που αποτελείται από τέσσερα (4) έως και έξι (6) μαθήματα Ειδικότητας. Τα μαθήματα ειδικότητας αποτελούνται, κατά προσέγγιση, από 50% θεωρητικό μέρος και 50% εργαστηριακό. Οι δυο τάξεις έχουν τα ίδια μαθήματα γενικής παιδείας με τη διαφορά ότι στη Γ τάξη δε θα διδάσκονται οι μαθητές θρησκευτικά.

7. Ειδικότητες και τομείς σε Β και Γ τάξη

Αν και δεν αναμένεται να υπάρξουν διαφορές με την Α τάξη ωστόσο δεν έχουν καθοριστεί ακόμα οι ειδικότητες και οι τομείς σε Β και Γ τάξη των ΕΠΑΛ. Όπως αναφέρεται στο άρθρο 9 παράγραφο 2 του Β κεφαλαίου τα μαθήματα ανά Ειδικότητα Τομέα Ομάδας Προσανατολισμού στη Β΄ και Γ΄ Τάξη ΕΠΑ.Λ, καθώς και οι διδακτικές ώρες αυτών καθορίζονται με απόφαση του Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων. Με την ίδια απόφαση καθορίζεται και η αντιστοιχία των διδασκόμενων μαθημάτων και των κλάδων−ειδικοτήτων εκπαιδευτικών σε α΄ και β΄ ανάθεση και των τεσσάρων τάξεων του ΕΠΑ.Λ.

8. Δυνατότητα επιλογής για τους μαθητές της Α τάξης

Προαχθέντες μαθητές της Α΄ΕΠΑ.Λ. που εγγράφονται στη Β΄ μπορούν να ενταχθούν με αίτησή τους σε ειδικότητα που επιθυμούν, ανεξαρτήτως των μαθημάτων προσανατολισμού που παρακολούθησαν στην Α΄ Τάξη. Μπορεί για παράδειγμα ένας μαθητής στην Α τάξη να παρακολούθησε μαθήματα προσανατολισμού Γεωπονίας και τελικά να μεταπηδήσει στη Β τάξη στον τομέα Οικονομίας και Διοίκησης.

9. Πρόγραμμα «Τάξη Μαθητείας»

Όπως προαναφέρθηκε η Τάξη Μαθητείας είναι προαιρετική και σε αυτήν εγγράφονται όσοι το επιθυμούν από τους αποφοίτους των ΕΠΑΛ. Όπως αναφέρεται στο σχετικό χωρίο του νόμου στην «Τάξη Μαθητείας» εφαρμόζεται πρόγραμμα του εργαστηριακού μαθήματος «Ενισχυτική Εργαστηριακή Εκπαίδευση της Μαθητείας» επτά (7) συνολικά ωρών, επιμερισμένο σε δύο ημέρες εβδομαδιαίως, το οποίο διδάσκεται στη σχολική μονάδα του ΕΠΑ.Λ., καθώς και τις σχολικές μονάδες του Ο.Α.Ε.Δ., από εκπαιδευτικό προσωπικό του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων και του Ο.Α.Ε.Δ. για διάρκεια ενός σχολικού έτους από την 1η Σεπτεμβρίου έως και την 30ή Αυγούστου εκάστου έτους. Στην «Τάξη Μαθητείας» εφαρμόζεται «Πρόγραμμα εκπαίδευσης στο χώρο εργασίας − Μαθητεία σε εργασιακό χώρο» είκοσι οκτώ (28) ωρών εβδομαδιαίως, επιμερισμένο σε πέντε (5) ημέρες για ένα σχολικό έτος.

• Σύμβαση εργασίας και κίνητρα σε επιχειρήσεις

Το «Πρόγραμμα εκπαίδευσης στο χώρο εργασίας − Μαθητεία σε εργασιακό χώρο» διέπεται από σύμβαση, που συνάπτεται μεταξύ του Ο.Α.Ε.Δ. και του εργοδότη (φυσικό ή νομικό πρόσωπο, ιδιωτικού ή δημοσίου δικαίου), με επιπρόσθετα κίνητρα πρόσληψης του Μαθητευόμενου μετά το πέρας της μαθητείας

• Πρόγραμμα προετοιμασίας για την πιστοποίηση

Ετησίως, από την 1η Σεπτεμβρίου έως τη 15η Σεπτεμβρίου, οι απόφοιτοι της Τάξης Μαθητείας του σχολικού έτους, που ολοκληρώθηκε την 30ή Αυγούστου του ίδιου έτους, εφόσον το επιθυμούν, μπορούν να παρακολουθούν το Προπαρασκευαστικό Πρόγραμμα Πιστοποίησης, συνολικής διάρκειας 70 ωρών, για την αρτιότερη προετοιμασία τους για τη συμμετοχή τους στις διαδικασίες πιστοποίησης προσόντων, απόκτησης Πτυχίου Ειδικότητας, του Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π., οι οποίες διεξάγονται ετησίως το τελευταίο τρίμηνο του έτους.

10. Προαγωγή και απόλυση μαθητών ΕΠΑΛ

Οι γραπτές προαγωγικές και απολυτήριες εξετάσεις σε όλες τις Τάξεις του ΕΠΑ.Λ. διεξάγονται ενδοσχολικά και περιλαμβάνουν όλα τα διδασκόμενα μαθήματα, γενικής παιδείας και τα μαθήματα των Ομάδων Προσανατολισμού, εκτός των μαθημάτων της Ερευνητικής Εργασίας, της Φυσικής Αγωγής και του Σχολικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού−Περιβάλλον Εργασίας−Ασφάλεια και Υγιεινή σε θέματα που είναι κοινά για όλα τα τμήματα του ίδιου σχολείου.

• Επιλογή Θεμάτων

Στα μαθήματα Γενικής Παιδείας τα θέματα ορίζονται ως εξής: α) κατά ποσοστό 50%, με κλήρωση από τράπεζα θεμάτων διαβαθμισμένης δυσκολίας και β) κατά ποσοστό 50%, από τον διδάσκοντα ή τους διδάσκοντες. Στα υπόλοιπα γραπτώς εξεταζόμενα μαθήματα τα θέματα τίθενται από τον διδάσκοντα ή τους διδάσκοντες. Σε κάθε περίπτωση τα γραπτά διορθώνονται από τον οικείο διδάσκοντα.

• Υπολογισμός βαθμολογίας

Γενικό βαθμό προαγωγής σε όλες τις τάξεις του ΕΠΑ.Λ. αποτελεί το πηλίκον της διαιρέσεως δια του συνόλου των διδασκομένων μαθημάτων του αθροίσματος του μέσου όρου προφορικής ή και γραπτής, εφόσον αυτά εξετάζονται γραπτώς, επίδοσης του μαθητή σε κάθε μάθημα. Για παράδειγμα μαθητής που έχει στην ιστορία 14 και 16 στα δυο τετράμηνα ο μέσος όρος της προφορικής βαθμολογίας είναι 15 (14+16/2). Αν ο μαθητής στις γραπτές προαγωγικές εξετάσεις γράψει 10 τότε η τελική βαθμολογία για την ιστορία είναι 12.5 (10 + 15 προφορικά/2).

• Προϋποθέσεις προαγωγής και απόλυσης

Απαραίτητη προϋπόθεση για την προαγωγή του μαθητή αποτελεί η επίτευξη γενικού βαθμού ίσου ή ανώτερου του 10. Όταν ο μαθητής δεν επιτυγχάνει το βασικό μέσο όρο και έχει βαθμολογία μέχρι και σε δύο μαθήματα κάτω του δέκα παραπέμπεται σε εξέταση το Σεπτέμβριο οπότε και αναλόγως με τα αποτελέσματα προάγεται ή απολύεται

11. Επαγγελματικά δικαιώματα

Ένα μεγάλο πλεονέκτημα που έχουν οι μαθητές των ΕΠΑΛ είναι ότι εκτός από το απολυτήριο λυκείου αποκτούν και επαγγελματικά δικαιώματα. Συγκεκριμένα στους αποφοίτους δευτεροβάθμιου κύκλου χορηγείται:

α. Απολυτήριο Λυκείου (ισότιμο με το Απολυτήριο Γενικού Λυκείου) μετά τις ενδοσχολικές εξετάσεις, και

β. Πτυχίο Ειδικότητας επιπέδου 3, μετά από ενδοσχολικές εξετάσεις από το ΕΠΑ.Λ..

2. Οι απόφοιτοι της «Τάξης Μαθητείας» λαμβάνουν Πτυχίο Ειδικότητας επιπέδου 4 από το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων και τον Ο.Α.Ε.Δ. από κοινού, μετά την ολοκλήρωση των διαδικασιών πιστοποίησης των προσόντων τους

12. Εισαγωγή σε ΑΕΙ και ΤΕΙ

• Εισαγωγή σε ΤΕΙ

Οι απόφοιτοι του δευτεροβάθμιου κύκλου σπουδών ΕΠΑ.Λ., καθώς και όσοι έχουν ισότιμο τίτλο επαγγελματικού λυκείου έχουν δικαίωμα συμμετοχής σε ειδικές πανελλαδικές εξετάσεις για εισαγωγή σε σχολές, Τμήματα και Εισαγωγικές Κατευθύνσεις Τμημάτων των Α.Τ.Ε.Ι., σε αντίστοιχες ή συναφείς ειδικότητες του πτυχίου τους και σε ειδικό ποσοστό θέσεων, που ορίζεται με απόφαση του Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων. Οι υποψήφιοι εξετάζονται σε τέσσερα μαθήματα της Γ΄ τάξης ΕΠΑ.Λ, δύο μαθήματα γενικής παιδείας με συντελεστή βαρύτητας 1,5 και δύο μαθήματα ειδικότητας με συντελεστή βαρύτητας 3,5 τα οποία καθορίζονται με υπουργική απόφαση που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Οι εξετάσεις για την εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση διεξάγονται, μετά την απόλυση του μαθητή από το Επαγγελματικό Λύκειο, σε πανελλαδικό επίπεδο με θέματα από την εξεταστέα ύλη της τάξης αυτής που προκύπτουν: α) κατά ποσοστό 50%, με κλήρωση από τράπεζα θεμάτων διαβαθμισμένης δυσκολίας και β) κατά ποσοστό 50%, από κεντρική επιτροπή εξετάσεων. Οι ειδικές πανελλαδικές εξετάσεις μπορούν να επαναλαμβάνονται κατά το ίδιο σχολικό έτος, με απόφαση του Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων, κατόπιν ειδικά αιτιολογημένης γνώμης του Εθνικού Οργανισμού Εξετάσεων.

Παράδειγμα: Έστω μαθητής που έχει γράψει 12 και 14 στα μαθήματα γενικής παιδείας και 10 και 15 στα μαθήματα ειδικότητας
12 Χ1,5= 18
14Χ 1,5 = 21
10 Χ 3,5 = 35
15Χ 3,5 = 52,5

Το άθροισμα των βαθμών των 4 μαθημάτων μετά την αναπροσαρμογή είναι 126,5 ο εν λόγω μαθητής έχει συγκεντρώσει 1265 μόρια, αν υποθέσουμε ότι το άριστα είναι το 2000.

Σημείωση: Σε σύγκριση με τα Γενικά Λύκεια είναι πιο εύκολη η εισαγωγή καθώς δεν υπολογίζεται για τους μαθητές των ΕΠΑΛ που στοχεύουν στα ΤΕΙ ο Βαθμός Προαγωγής και Απόλυσης γνωστός ως ΒΠΑ.

• Εισαγωγή στα ΑΕΙ

Φυσικά όσοι το επιθυμούν μπορούν να διαγωνισθούν και για μια θέση στα ΑΕΙ άλλα με τους ίδιους όρους που ισχύουν για τους μαθητές των Γενικών Λυκείων. Παραθέτουμε το εν λόγω χωρίο που το ορίζει:

Οι απόφοιτοι του δευτεροβάθμιου κύκλου σπουδών, καθώς και όσοι έχουν ισότιμο τίτλο επαγγελματικού λυκείου έχουν δικαίωμα συμμετοχής σε πανελλαδικές εξετάσεις για εισαγωγή στα Πανεπιστήμια και στα Τ.Ε.Ι., με τους ίδιους όρους και προϋποθέσεις, που ισχύουν για τους αποφοίτους του Γενικού Λυκείου.