Ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν ήταν απλά μία σύγκρουση δύο κρατών αλλά μια σύγκρουση δύο κόσμων. Το ερώτημα είναι αν στο νέο τοπίο που διαμορφώνεται, αυτή η σύγκρουση θα αποκτήσει μόνιμo χαρακτηριστικά ή τελικά θα αλλάξει πορεία η Ρωσία. Αλλά για να γίνει το δεύτερο, θα πρέπει να έρθει αλλαγή στην ηγεσία της. Το ντόμινο των εξελίξεων θα επηρεάσει το μέλλον της Ευρώπης και φυσικά τις σχέσεις Ελλάδας-Τουρκίας. «Η Ευρώπη είναι διαιρεμένη αυτή τη στιγμή», λέει ο κ. Δεσποτόπουλος.
Συναντήσαμε το γνωστό διεθνολόγο στο στούντιο του Newsbeast και είχαμε μαζί του μια εφ’ όλης της ύλης συζήτηση ξεκινώντας από το μέτωπο των μαχών. Μιλήσαμε για τα ζωτικής σημασίας προβλήματα που υπάρχουν στην Ευρώπη, το ρόλο της Κίνας και των χωρών της Ασίας. Καταλήξαμε στα σχέδια του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν μέχρι να γίνουν οι πολυαναμενόμενες εκλογές στην Τουρκία. «Η Ευρώπη δεν έχει άμυνα αυτή τη στιγμή. Και αν δεν έχεις άμυνα, στην πραγματικότητα δεν έχεις ουσιαστικό λόγο στο διεθνές στερέωμα. Η οικονομία από μόνη της δεν αρκεί», τονίζει ο κ. Δεσποτόπουλος. «Άρα η Ευρώπη έχει δύο δρόμους. Να εξακολουθεί ν’ αφήνει τους Αμερικανούς να κάνουν τη “βρώμικη” δουλειά ή να έχει τη δική της στρατιωτική φωνή και να μπορέσει να αναχαιτίσει τον ασιατικό ανταγωνισμό. Σε αυτή την περίπτωση θα είναι πιο εύκολο για την Ευρώπη να συμπράξει με τη Ρωσία».
Η τελευταία εξέλιξη, με την Τουρκία να αποδέχεται το αίτημα της Φινλανδίας και της Σουηδίας, σημαίνει πως ο Ερντογάν επέλεξε στρατόπεδο ή ήταν απλά μια κίνηση τακτικής; «Ένας από τους στόχους του Ερντογάν ήταν να μεταφέρει μια θετική είδηση στη χώρα του», μας λέει ο κ. Δεσποτόπουλος και προσθέτει: «Έσυρε σε ένα τρισέλιδο μνημόνιο συνεργασίας τις δύο χώρες, για μένα ήταν ταπεινωτικό αυτό που υπέγραψαν για να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ. Κατάφερε και συνάντησε τον κύριο Μπάιντεν. Και φαντάζομαι πως θα πήρε κάτι και κάτω από το τραπέζι. Θα ξεδιπλωθεί αυτό το επόμενο διάστημα. Τολμώ να πω πως δεν έχει ολοκληρωθεί το τούρκικο παζάρι».
Ο κύριος Δεσποτόπουλος θεωρεί πως οι σχέσεις μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας θα βρίσκονται σε ένταση μέχρι να γίνουν οι εκλογές στην Τουρκία. «Δε νομίζω πως θα έχουμε μια ολική σύρραξη. Δεν τη θέλει κανείς. Η Τουρκία έχει ανοιχτά μέτωπα. Ξέρει πως ένας πόλεμος με την Ελλάδα θα έχει αβέβαιο αποτέλεσμα. Θα έχει ένα μεγάλο πλήγμα, όπως θα έχουμε κι εμείς βέβαια». Παρόλα αυτά, δεν αποκλείει παρακινδυνευμένες κινήσεις από την απέναντι πλευρά και στέκεται στο λάθος που είχε γίνει από την την ελληνική κυβέρνηση στο περιστατικό των Ιμίων το 1996. «Εκεί πάθαμε ήττα».
Ακούστε την ενδιαφέρουσα ανάλυση του Αλέξανδρου Δεσποτόπουλου στο podcast του Newsbeast.
Timeline
0:45 Η εκρηκτική κατάσταση στην Ουκρανία και τι θα φέρει το μέλλον. Θα συμπορευθεί η Ευρώπη και η Ρωσία ή θα υπάρξει διαίρεση, δημιουργώντας έναν νέο πόλο;
2:05 Το σημαντικό ερώτημα είναι εάν η Ρωσία θα θελήσει να κλείσει όλα τα ανοιχτά ζητήματα στην ευρύτερη περιοχή. Υπάρχει το ενδεχόμενο να μη σταματήσει ο πόλεμος γιατί οι Ρώσοι δείχνουν να αντέχουν.
7:00 Η νέα στρατηγική που διαμορφώνεται στην Ευρώπη με τη ενδεχόμενη συμμετοχή της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.
9:17 Όταν η Ευρώπη πραγματικά κινδυνεύει κινητοποιείται. Ποιος θα είναι ο ρόλος του ΝΑΤΟ και τι θα γίνει στην Ασία
12:51 Οδεύουμε σε έναν διπολικό κόσμο σε επίπεδο υπερδυνάμεων. Πού βρίσκεται η Ευρώπη μέσα σε όλο αυτό; Μπορεί να έχει πάλι έναν πρωταγωνιστικό ρόλο;
17:43 Οι στόχοι του Ταγίπ Ερντογάν, το ταπεινωτικό μνημόνιο που υπέγραψαν Φινλανδία και Σουηδία, η συνάντηση με τον Τζο Μπάιντεν και τι μπορεί να πήρε ο Τούρκος πρόεδρος κάτω από το τραπέζι.
20:53 Τα οφέλη και οι ανησυχίες από τη μελλοντική ένταξη δύο χωρών στο ΝΑΤΟ.
23:04 Βρισκόμαστε σε καθεστώς έντασης μέχρι τις εκλογές στην Τουρκία. Γιατί όμως ο Ερντογάν δε θα ήθελε να το τραβήξει στα άκρα και να περάσει στην κόκκινη γραμμή
25:43 Πρέπει να προασπίζουμε την κυριαρχία μας αλλά απέναντι σε έναν πραγματικό κίνδυνο. Θα πρέπει να είμαστε έτοιμοι για απάντηση στις μεγάλες προκλήσεις.