Η οικονομική κρίση που έχει αλλάξει τη ζωή εκατομμυρίων πολιτών στην Ελλάδα, δεν έχει αφήσει ανεπηρέαστη, όπως ήταν αναμενόμενο, τη στάση τους απέναντι στο γάμο.
Αν ήταν μία φορά δύσκολη στο παρελθόν η απόφαση για να κάνει κάποιος το βήμα και να προχωρήσει «εις γάμου κοινωνία», σήμερα, λόγω της οικονομικής στενότητας έχει γίνει δύο φορές πιο δύσκολη. Και όταν αυτό αποφασίζεται οι υπερφορτωμένες τελετές, με τους εκατοντάδες καλεσμένους και τα πλούσια τραπέζια, οι ακριβές μπομπονιέρες και οι εξεζητημένοι στολισμοί των ναών δίνουν σιγά -σιγά τη θέση τους σε πιο λιτούς γάμους που τελούνται σε εκκλησίες ή -με μία συνεχώς αυξανόμενη τάση- στο δημαρχείο.
Στο δήμο Αθηναίων παρατηρείται τα τρία τελευταία χρόνια μία πτωτική τάση στο σύνολο των τελεσθέντων γάμων. Ωστόσο, οι πολιτικοί γάμοι φαίνεται, ήδη από το 2007, να κερδίζουν έδαφος έναντι των θρησκευτικών. Για παράδειγμα, από το 2010 έως το 2011, χρονική περίοδος όπου γίνεται πιο αισθητή στις τσέπες των πολιτών η οικονομική κρίση, παρατηρείται μία μείωση των τελεσθέντων γάμων κατά 21,52%, με το ποσοστό για τους θρησκευτικούς να αγγίζει το 27,80%, ενώ για τους πολιτικούς το 6,72%.
Όπως δηλώνει στο ΑΜΠΕ η αντιδήμαρχος Οικονομικών του δήμου Αθηναίων Εύα Κοντοσταθάκου, από το 2007 έως σήμερα, μειώνονται συνεχώς οι γάμοι, όμως, στην πίτα των τελεσθέντων γάμων συνεχώς μεγαλώνει το κομμάτι εκείνων που τελούνται στο δημαρχείο, δηλαδή των πολιτικών. Σύμφωνα με τα στοιχεία του δήμου Αθηναίων το 2007, επί των τελεσθέντων γάμων το 80,27% ήταν θρησκευτικοί και το 19,73% ήταν πολιτικοί, ενώ το 2011, τα συγκεκριμένα ποσοστά άγγιξαν αντίστοιχα το 64,58 και το 35,42%.
Σύμφωνα με την κ. Κοντοσταθάκου, η οποία τελεί πολιτικούς γάμους στο δήμο Αθηναίων, ένας πολιτικός γάμος αποτελεί μία οικονομική λύση που απαλλάσσει τα νέα, αλλά και τα μεγαλύτερα ζευγάρια, από τα πολλά έξοδα και τις υπερβολικές προετοιμασίες.
Μόνο σε έναν από τους δέκα γάμους που τελούνται στο Πνευματικό Κέντρο της Αθήνας μοιράζει το νιόπαντρο ζευγάρι μπομπονιέρες, ενώ απουσιάζουν σχεδόν πάντα τα γλυκά και τα νυφικά. Επίσης, από τους δέκα πολιτικούς γάμους που τελούνται μόνο οι δύο με τρεις έχουν πολλούς καλεσμένους, ενώ οι τέσσερις στους δέκα γίνονται μόνο με την παρουσία των απαραίτητων μαρτύρων. Όπως παρατηρεί η κ. Κοντοσταθάκου αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι όσοι επιλέγουν τον πολιτικό γάμο δεν ευχαριστιούνται τη διαδικασία.
Ανάλογη είναι η εικόνα και στην Καλλιθέα. Όπως δηλώνει στο ΑΜΠΕ η ληξίαρχος του δήμου, Πέρλα Οχανιάν, φέτος λόγω της οικονομικής κρίσης παρατηρείται μία μείωση των θρησκευτικών γάμων, ενώ παραμένει σταθερός ο αριθμός των πολιτικών που τελούνται στον δήμο και αγγίζει τους δέκα την εβδομάδα.
Οι αλλαγές που έχουν επιφέρει τα άσχημα οικονομικά στη συμπεριφορά των ζευγαριών, δεν φαίνονται μόνο στο τι γάμο θα επιλέξουν, αλλά σύμφωνα με την κ. Οχανιάν και στο γεγονός ότι ιδιαίτερα τα νέα ζευγάρια καθυστερούν τον γάμο μέχρι την τελευταία στιγμή και παντρεύονται, στην κυριολεξία, μία μέρα πριν οι γυναίκες βρεθούν στο μαιευτήριο για να γεννήσουν. Υπάρχουν βέβαια και οι περιπτώσεις που ο γάμος αναβάλλεται επ’ αόριστον. Όπως περιγράφει η κ. Οχανιάν στο ΑΜΠΕ, δεν είναι λίγα τα ζευγάρια που ενώ έχουν νοικιάσει σπίτι και ετοιμάζονται να ενωθούν με τα ιερά ή τα πολιτικά, δεσμά του γάμου, μένουν άνεργοι και αναγκάζονται να ματαιώσουν τα σχέδιά τους και να γυρίσουν στο πατρικό.
Η λιγότερο ακριβή λύση πάντως για όσους θέλουν να ενώσουν τις ζωές και τις τύχες τους είναι το Σύμφωνο Ελεύθερης Συμβίωσης που συντάσσεται από έναν συμβολαιογράφο. Όπως, όμως, δείχνουν οι απαντήσεις των συμβολαιογραφικών γραφείων που μίλησαν στο ΑΜΠΕ, δεν είναι ακόμη τόσο δημοφιλές.
Όσοι τελικά παρά τις δυσκολίες φτάνουν στα σκαλιά της εκκλησίας ή του δημαρχείου επιλέγουν, οι περισσότεροι, μία χαμηλού προϋπολογισμού τελετή. Η υπεύθυνη γραφείου διοργάνωσης γάμων στην περιοχή του Κορυδαλλού, Μαργαρίτα Σέγγου, είπε στο ΑΜΠΕ ότι οι μελλόνυμφοι ζητούν το πιο φτηνό πακέτο με πρώτο «θύμα» των μειώσεων την μπομπονιέρα, που θέλουν να μην ξεπερνάει η τιμή της το 1,5 ευρώ. Χαρακτηριστικό επίσης, είναι ότι ενώ αρχίζουν με ένα μεγάλο αριθμό προσκλήσεων στην πορεία αυτός ο αριθμός μειώνεται και τελικά καλούν, ιδιαίτερα στο τραπέζι, μόνο τους πολύ δικούς τους ανθρώπους. Αλώβητοι από την οικονομική κρίση δεν έχουν μείνει και οι κουμπάροι που ενώ στο παρελθόν αγόραζαν μόνο ασημένια στέφανα, τώρα προτιμούν τα επάργυρα.
Δεν είναι πολύ διαφορετική η συμπεριφορά των ζευγαριών που επισκέπτονται εταιρεία διοργάνωσης γάμων η οποία βρίσκεται στην πιο ακριβή περιοχή του Νέου Ψυχικού. Όπως είπε στο ΑΜΠΕ η υπεύθυνη της εταιρείας κ. Φεβρωνία, έχει μειωθεί μέχρι και 50% ο προϋπολογισμός που διαθέτει ένα ζευγάρι για να «ομορφύνει» την μέρα του γάμου του.
Μάλιστα, το 90% όσων επισκέπτονται τα γραφεία της εταιρείας το πρώτο πράγμα που λένε, είναι το ποσό που είναι διατεθειμένοι να ξοδέψουν, ενώ στο παρελθόν ζητούσαν πρώτα να ακούσουν τις προτάσεις των αρμοδίων. Η τιμή της μπομπονιέρας πρέπει να μην ξεπερνάει τα δύο ευρώ και όσο για τον στολισμό της εκκλησίας διαλέγουν τα πιο φθηνά λουλούδια. Επίσης, υπάρχει πάρα πολύ μεγάλη μείωση στον αριθμό των καλεσμένων, που αγγίζει μέχρι και το 80% σε σχέση με το παρελθόν. Σπάνια πια οι καλεσμένοι σε ένα γάμο ξεπερνούν τους 200 σε μία περιοχή που στο παρελθόν τα ζευγάρια καλούσαν 300 ακόμα και 500 άτομα.