Αποτελεί την επίλεκτη Ειδική Μονάδα της Ελληνικής Αστυνομίας. Η Ειδική Κατασταλτική Αντιτρομοκρατική Μονάδα (ΕΚΑΜ) ανήκει στη Διεύθυνση Ειδικών Αστυνομικών Δυνάμεων (Δ.Ε.Α.Δ.) και εποπτεύεται από τον Υπαρχηγό της Ελληνικής Αστυνομίας.
Στην ίδια Διεύθυνση υπάγονται η Υπηρεσία Εναερίων Μέσων Ελληνικής Αστυνομίας και η Υπηρεσία Εξουδετέρωσης Εκρηκτικών Μηχανισμών και Συνοδών Αστυνομικών Σκύλων.
Η ΕΚΑΜ έχει ως αποστολή την αποτελεσματική αντιμετώπιση σοβαρών και εξαιρετικά επικίνδυνων καταστάσεων (όπως τρομοκρατικές ενέργειες, πειρατείες σε μέσα μεταφοράς, απαγωγές ομήρων, συλλήψεις επικίνδυνων κακοποιών, αντιμετώπιση οχυρωμένων προσώπων, προστασία σε πρόσωπα υψηλής επικινδυνότητας κ.λπ.), καθώς και την επέμβαση σε επικίνδυνες περιοχές που έχουν σκόπιμα μολυνθεί από χημικούς ή βιολογικούς παράγοντες ή έχουν ρυπανθεί από ραδιολογικές ή πυρηνικές ουσίες. Στο ευρύτερο πλαίσιο της αποστολής της η ΕΚΑΜ υποστηρίζει και συμμετέχει όταν κληθεί στις επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης σε δύσβατες ή επικίνδυνες περιοχές, καθώς και στον απεγκλωβισμό θυμάτων σε μεγάλες φυσικές ή τεχνολογικές καταστροφές ή μεγάλα ατυχήματα.
Η Μονάδα πραγματοποιεί επιχειρήσεις σε όλη την ελληνική επικράτεια, ενώ, σύμφωνα με το σχετικό θεσμικό πλαίσιο, είναι δυνατή η μετάβασή της στο εξωτερικό για την υποστήριξη αστυνομικών επιχειρήσεων επέμβασης ή την παροχή βοήθειας σε μεγάλες καταστροφές.
Η ενεργοποίηση της ΕΚΑΜ και η διαταγή επέμβασης ανήκει αποκλειστικά στον Αρχηγό της Ελληνικής Αστυνομίας.
Σύντομο ιστορικό
Σύμφωνα με την ιστοσελίδα της ΕΛ.ΑΣ., η ιστορία των Ειδικών Μονάδων στο Αστυνομικό Σώμα ξεκινά από το 1978 με τη δημιουργία των πρώτων Αντιτρομοκρατικών Μονάδων στα τότε δύο Αστυνομικά Σώματα (Ελληνική Χωροφυλακή και Αστυνομία Πόλεων), τα οποία το 1984 ενώθηκαν στην Ελληνική Αστυνομία.
Οι πρώτες Μονάδες ήταν η Μονάδα Ειδικών Αποστολών (ΜΕΑ) της Αστυνομίας Πόλεων, καθώς και το Τμήμα Ειδικών Αποστολών (ΤΕΙΔΑ) της Ελληνικής Χωροφυλακής. Με τη συγχώνευση των δύο Σωμάτων συγχωνεύτηκαν οι δύο Ειδικές Μονάδες σε μία, η οποία πήρε την σημερινή της ονομασία.
Σε όλα αυτά χρόνια, η ΕΚΑΜ έχει αντιμετωπίσει εξαιρετικά δύσκολες καταστάσεις ομηριών και έχει πραγματοποιήσει πολλές συλλήψεις επικίνδυνων κακοποιών. Συμμετείχε δε αποφασιστικά στη σύλληψη και στις μεταγωγές μελών της 17ης Νοέμβρη, του Ε.Λ.Α, καθώς και άλλων τρομοκρατικών οργανώσεων που εξαρθρώθηκαν στην χώρα. Το Μάρτιο του 2003 αντιμετώπισε αποτελεσματικά αεροπειρατεία που εκδηλώθηκε σε αεροσκάφος τύπου Airbus Α-130, που εκτελούσε την πτήση ΤΚ 160 από Κωνσταντινούπολη για Άγκυρα και προσγειώθηκε στον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών «Ελευθέριος Βενιζέλος».
Τον Αύγουστο του 2005 συμμετείχε ενεργά στον απεγκλωβισμό των θυμάτων του αεροπορικού ατυχήματος HELIOS στο Γραμματικό Αττικής. Τέλος, η παρουσία της για την προστασία αξιωματούχων υψηλής επικινδυνότητας είναι μόνιμη και διαχρονική σε όλα τα μεγάλα γεγονότα της χώρας, όπως, η Προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι σύνοδοι Κορυφής, οι παγκόσμιες ή διεθνείς αθλητικές διοργανώσεις, οι επισκέψεις Αρχηγών Κρατών και άλλων διεθνών Οργανισμών.
Στελέχωση
Το προσωπικό απαρτίζεται από εθελοντές αστυνομικούς που επιλέγεται με ιδιαίτερα αυστηρά κριτήρια και τρίμηνη δοκιμασία. Στα επίλεκτα στελέχη της ΕΚΑΜ περιλαμβάνεται εκπαιδευμένο προσωπικό από όλες τις απαραίτητες ειδικότητες προκειμένου να αντιμετωπίσει εξαιρετικά δύσκολες καταστάσεις ή ένοπλους κακοποιούς.
Στις κυριότερες ειδικότητες περιλαμβάνονται άνδρες ομάδων εφόδου, ελεύθεροι σκοπευτές, ειδικοί παραβιάσεων (θυρών, τοίχων, κ.λπ.) με μηχανικά, υδραυλικά και εκρηκτικά μέσα, αλεξιπτωτιστές, βατραχάνθρωποι, αναρριχητές – καταρριχητές, χιονοδρόμοι, νοσοκόμοι πεδίου μάχης.
Η εκπαίδευση αποτελεί το σύνηθες καθήκον του προσωπικού καθ’ όλη τη διάρκεια της παραμονής του στην ΕΚΑΜ. Τα στελέχη της Μονάδας τυγχάνουν ειδικής εκπαίδευσης, τόσο στις διαδικασίες δυναμικών επεμβάσεων όσο και στον ειδικό προστατευτικό ή τον εξοπλισμό επεμβάσεων που χρησιμοποιούν, για να μπορεί να ανταπεξέρχεται με επιτυχία στο απαιτητικό δύσκολο και ιδιόμορφο έργο της.
Εκτός από το βασικό πρόγραμμα εκπαίδευσης με την ένταξη στη Μονάδα, το προσωπικό παρακολουθεί σε ετήσια βάση τριμηνιαίο Πρόγραμμα Συντηρητικής Εκπαίδευσης. Τα προγράμματα αυτά εφαρμόζονται καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους κάτω από οποιεσδήποτε κλιματολογικές συνθήκες.
