Τα υψηλά ποσοστά των ανεπιθύμητων κυήσεων και εκτρώσεων στην εφηβεία, παγκοσμίως, παρά την ευρεία διάδοση και χρήση, εδώ και πολλά χρόνια, τόσο του αντισυλληπτικού χαπιού, όσο και του ανδρικού προφυλακτικού, προβληματίζουν την επιστημονική κοινότητα, θέτοντας το θέμα της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης των εφήβων στις άμεσες προτεραιότητες της.

Τις τελευταίες δεκαετίες, είναι χαρακτηριστική η μείωση του μέσου όρου ηλικίας έναρξης των σεξουαλικών δραστηριοτήτων παγκοσμίως και μολονότι οι μελέτες είναι λίγες, φαίνεται πως περίπου οι μισές έφηβες ξεκινούν τη σεξουαλική τους ζωή πριν τα 17 έτη, ενώ υπάρχουν μελέτες που δείχνουν πως το 73% των εφήβων 14 έως 16 ετών, είχαν μιας κάποιας μορφής σεξουαλική δραστηριότητα.

«Σε αυτό το ηλικιακό φάσμα, η νεαρή γυναίκα είναι ιδιαίτερα ευάλωτη και η έλλειψη εμπειρίας και συμβουλευτικής, γιγαντώνουν τον κίνδυνο τόσο των ανεπιθύμητων κυήσεων, όσο και αυτόν των Σεξουαλικώς Μεταδιδομένων Νοσημάτων (ΣΜΝ)», ανέφεραν κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, ο καθηγητής Μαιευτικής – Γυναικολογίας/ Παιδικής και Εφηβικής Γυναικολογίας, Ευθύμιος Δεληγεώρογλου και ο πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Οικογενειακού Προγραμματισμού, Νικόλαος Σαλάκος, επισημαίνοντας την ανάγκη της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης των εφήβων.

Σύμφωνα με στοιχεία για τις ανεπιθύμητες κυήσεις και εκτρώσεις στις ΗΠΑ, περίπου 615.000 έφηβες κάθε χρόνο έχουν τουλάχιστον μια ανεπιθύμητη κύηση (συνολικά το 6% όλων των εφήβων), με το 26% αυτών να καταφεύγει στη μέθοδο της τεχνητής έκτρωσης. Στην Ελλάδα, δεν υπάρχουν συγκεκριμένα δεδομένα για τις τεχνητές εκτρώσεις, ωστόσο υπάρχουν αναφορές πως ο ετήσιος αριθμός τους κυμαίνεται μεταξύ 100.000-150.000, με το 20-25% αυτών, να αφορά νεαρά κορίτσια μικρότερα των 16 ετών.

Η διαπίστωση των επιστημόνων είναι ότι οι έφηβοι αγνοούν σε μεγάλο ποσοστό τις μεθόδους αντισύλληψης, ενώ οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί αδυνατούν να προσεγγίσουν τα παιδιά, τα οποία αντλούν ενημέρωση από τον «κολλητό» τους.

Η ενημέρωση των παιδιών πρέπει να ξεκινάει από την οικογένεια και το σχολείο επισημαίνουν οι εδικοί, υπογραμμίζοντας την ανάγκη «εκπαίδευσης» γονέων και εκπαιδευτικών, ώστε να μπορούν να πλησιάσουν τα παιδιά και να τα ενημερώσουν σωστά. Επιπλέον υπογραμμίζουν την ανάγκη εισαγωγής μαθήματος αγωγής υγείας στα σχολεία.

Μέθοδοι αντισύλληψης

Η συχνότερα χρησιμοποιούμενη αντισυλληπτική μέθοδος από τους έφηβους στην Ελλάδα, είναι η διακοπτόμενη συνουσία, μετά ακολουθεί το ανδρικό προφυλακτικό, ενώ τα ποσοστά χρήσης του αντισυλληπτικού δισκίου αγγίζουν μόλις το 4%, σε αντίθεση με τις ΗΠΑ, όπου το ποσοστό αυτό φτάνει στο 45%.

Η χρήση της διακοπτόμενης συνουσίας, κατέχει την πρώτη θέση μεταξύ των εφήβων στην Ελλάδα, με ποσοστό κοντά στο 40%. Μάλιστα, το ποσοστό μιας ανεπιθύμητης κύησης με τη χρήση αυτής της μεθόδου αγγίζει το 20% ανά έτος, ενώ δεν παρέχεται καμία προστασία από τα ΣΜΝ. Το ανδρικό προφυλακτικό, που αποτελεί τη δεύτερη χρησιμοποιούμενη μέθοδο μεταξύ των εφήβων στη χώρα μας, πλεονεκτεί στην προστασία έναντι των ΣΜΝ, ενώ αγοράζεται εύκολα από τους έφηβους χωρίς να απαιτείται ιατρική συνταγή. Το ποσοστό αποτυχίας του, όταν χρησιμοποιείται ιδανικά, είναι 2%, ενώ με την τυπική χρήση φτάνει το 18%, ποσοστό που μπορεί να είναι ακόμα υψηλότερο στους εφήβους. Όπως είπε ο κ. Δεληγεώρογλου, σημαντικό είναι το στοιχείο ότι λιγότεροι από τους μισούς εφήβους που το χρησιμοποίησαν αρχικά στις σεξουαλικές επαφές τους, συνεχίζουν να το χρησιμοποιούν μετά από ένα χρόνο.

Άλλες μέθοδοι που χρησιμοποιούνται ευρέως σε άλλες χώρες, όπως το διαδερμικό αυτοκόλλητο, η ενέσιμη αντισύλληψη (DMPA), ο κολπικός δακτύλιος, το κολπικό διάφραγμα κα