Η Σαντορίνη μπαίνει και πάλι «στο μικροσκόπιο» του υπουργείου Περιβάλλοντος, έπειτα από 21 έτη. Αφορμή, η πραγματοποίηση εργασιών στήριξης των πρανών της Καλντέρας σε τρία σημεία, για την ανεμπόδιστη εξέλιξη των οποίων ανεστάλη η έκδοση νέων οικοδομικών αδειών για ένα έτος.
Ταυτόχρονα, πρόκειται να αντιμετωπιστούν ορισμένα από τα χρονίζοντα πολεοδομικά προβλήματα του νησιού, όπως η χωροθέτηση ΧΥΤΑ, νέας αφαλάτωσης, βιολογικού καθαρισμού, ενδεχομένως και ενός δεύτερου τελεφερίκ στην Οία.
Το ζητούμενο είναι αν η αναθεώρηση του πολεοδομικού καθεστώτος του νησιού, που είναι απαραίτητη για τις εν λόγω χωροθετήσεις, δώσει την αφορμή να θεσπιστούν αυστηρότεροι όροι δόμησης, προκειμένου να προστατευτεί το μοναδικό ελληνικό νησί που αναδεικνύεται συνεχώς ανάμεσα στους τρεις κορυφαίους τουριστικούς προορισμούς του πλανήτη.
Οι εργασίες για τη στήριξη των πρανών της εντυπωσιακής Καλντέρας της Σαντορίνης θα πρέπει, λοιπόν, να ξεκινήσουν μέχρι το τέλος του έτους. Για να τις διευκολύνει, ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος κ. Νίκος Σηφουνάκης υπέγραψε τον Ιούνιο απόφαση αναστολής έκδοσης νέων οικοδομικών αδειών για ένα έτος σε τρία σημεία της Καλντέρας. Ταυτόχρονα, όμως, βρίσκεται σε εξέλιξη η αναθεώρηση της Ζώνης Οικιστικού Ελέγχου (ΖΟΕ) Θήρας, του ειδικού πολεοδομικού καθεστώτος που καθορίζει τις επιτρεπόμενες χρήσεις και τους όρους δόμησης σε όλο το νησί.
Την αναθεώρηση της ΖΟΕ έχει αναλάβει η αρχιτέκτων (και πρόεδρος του τοπικού Συμβουλίου Χωροταξίας, Οικισμού και Περιβάλλοντος) Ελσα Βαγιάνου, η ίδια που εκπόνησε την αρχική μελέτη του 1990 (ΦΕΚ 139/Δ/90). «Παλαιότερα είχε εκπονηθεί μια μελέτη για τη στήριξη των πρανών της Οίας και μάλιστα είχαν εγκριθεί 700.000 ευρώ από το Πράσινο Ταμείο. Oμως το έργο δεν προχώρησε. Σήμερα ανατέθηκε στην Εγνατία Οδό Α.Ε. (σ.σ. η εταιρεία πραγματοποιεί πολλά έργα και μελέτες στις Κυκλάδες) να αναθεωρήσει την παλαιά μελέτη και να την επεκτείνει, περιλαμβάνοντας το Αθηνιό (το λιμάνι της Οίας) και τα Φηρά, τα τρία σημεία της Καλντέρας όπου υπάρχει έντονη οικιστική φόρτιση», εξηγεί στην εφημερίδα «Καθημερινή».
Στόχος είναι η μελέτη και τα έργα να ολοκληρωθούν μέχρι την άνοιξη, ώστε να «προλάβουν» την έναρξη της επόμενης τουριστικής περιόδου. Πώς θα γίνει η στήριξη; «Τα πιο σαθρά τμήματα του βράχου θα κατεδαφιστούν, ενώ τα υπόλοιπα θα στηριχθούν με ένα ειδικό πλέγμα στο χρώμα του βράχου, ώστε να μην διακρίνεται. Ήδη σε ένα σημείο της Οίας, στον δρόμο προς Αμμούδι, υπάρχει ένα τέτοιο πλέγμα».
Ταυτόχρονα προχωρεί η αναθεώρηση της ΖΟΕ, για τη χωροθέτηση ορισμένων απαραίτητων υποδομών στο νησί. «Πρέπει να δημιουργήσουμε ΧΥΤΑ, ώστε να κλείσει και να αποκατασταθεί η χωματερή, να χωροθετήσουμε νέα αφαλάτωση, να αυξήσουμε την ισχύ του υποσταθμού της ΔΕΗ», προσθέτει ο δήμαρχος Θήρας, κ. Νίκος Ζώρζος. «Είναι υποδομές απαραίτητες για το νησί, που όμως δεν είχαν προβλεφθεί και προκειμένου να κατασκευαστούν πρέπει πρώτα να χωροθετηθούν».
Αυτό που λείπει για να «κλείσει» ο κύκλος των απαραίτητων παρεμβάσεων στο νησί είναι να αναθεωρηθεί η ΖΟΕ και ως προς τους όρους δόμησης, κάτι που δεν φαίνεται να είναι άμεσα στις προθέσεις του υπουργείου Περιβάλλοντος.
Ωστόσο όλοι, συμπεριλαμβανομένων των κατοίκων και επιχειρηματιών του νησιού, γνωρίζουν ότι πρέπει να υπάρξουν αυστηρότερα μέτρα προστασίας. «Είναι ανάγκη το νησί μας να προστατευθεί, να οριστούν ζώνες τουριστικής ανάπτυξης, να οριοθετηθούν οι αμπελώνες μας, να χωροθετηθούν οι οχλούσες χρήσεις, να διατηρηθούν ορισμένες περιοχές αδόμητες», λέει ο δήμαρχος του νησιού. «Η Σαντορίνη είναι ο τρίτος δημοφιλέστερος τουριστικός προορισμός παγκοσμίως.
Θα έπρεπε να την διατηρούμε σαν διαμάντι· αντ’ αυτού χτίζεται συνεχώς», εκτιμά η κ. Βαγιάνου. Αξίζει να σημειωθεί ότι πριν από χρόνια είχε ξεκινήσει έρευνα από τον Γενικό Επιθεωρητή Δημόσια Διοίκησης για τις πολεοδομικές παρανομίες στο νησί, η τύχη της οποίας αγνοείται.
