Πάει πια καιρός που τα τρυπάνια και οι μπουλντόζες έχουν σιγήσει σε όλη την Ελλάδα. Η οικονομική κρίση έπληξε κατά κύριο λόγο τον κατασκευαστικό κλάδο, η πτώση του οποίου άρχισε να φαίνεται με τη λήξη των Ολυμπιακών. Δεν είναι λίγοι, μάλιστα, όσοι παρομοιάζουν τη «φούσκα» των κατασκευών με εκείνη του Χρηματιστηρίου.

Είναι χαρακτηριστικό ότι οι οικοδομικές άδειες που εκδόθηκαν τον Ιανουάριο του 2011 είναι κατά 62,8% λιγότερες από εκείνες της αντίστοιχης περιόδου του 2010, ενώ η συνολική οικοδομική δραστηριότητα το διάστημα από τον Φεβρουάριο 2009 έως τον Ιανουάριο 2010 εμφάνισε μείωση 22,4% (προσωρινά στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής). Δεδομένου ότι οι μηχανικοί και οι αρχιτέκτονες είναι ελεύθεροι επαγγελματίες, το ποσοστό ανεργίας τους δεν μπορεί να υπολογιστεί με σιγουριά – εκτιμάται, όμως, ότι υπερβαίνει το 50%.

Την εποχή της αντιπαροχής και της τρελής ανοικοδόμησης, μηχανικοί και αρχιτέκτονες ήταν οι μεγάλοι «παίκτες». Οι μέρες δόξας συνεχίστηκαν με αποκορύφωμα τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Σήμερα, πολιτικοί μηχανικοί και αρχιτέκτονες έχουν γίνει οι μελαγχολικοί κάθε παρέας. Εκείνοι που τους ρωτάς «τι νέα;» και κοιτάζουν αλλού. Για τους περισσότερους η φετινή χρονιά είναι η δεύτερη ακόμα και η τρίτη σεζόν χωρίς δουλειά ή με απασχόληση άσχετη με το αντικείμενό τους.

Ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ενωσης Αρχιτεκτόνων, κ. Ευάγγελος Λυρούδιας, εκτιμά ότι η ανεργία φτάνει το 70% και αγγίζει κυρίως τις νεότερες ηλικίες. Ως διέξοδο από την κρίση, πολλοί αρχιτέκτονες έχουν στραφεί στη διακόσμηση, όπως και στην «τακτοποίηση» των ημιυπαίθριων. Πολλοί «αξιοποιούν» τον κενό χρόνο παρακολουθώντας κάποιο μεταπτυχιακό ή ξεκινώντας διατριβή, ελπίζοντας ότι η μπόρα θα περάσει. Η κατάσταση είναι εξίσου κρίσιμη και για τους πολιτικούς μηχανικούς. «Η κρίση έχει αγγίξει μελετητές, κατασκευαστές και όσους μηχανικούς είναι δημόσιοι υπάλληλοι», επισημαίνει ο κ. Νίκος Ζυγούρης, πρόεδρος των πολιτικών μηχανικών. «Πολλοί χρωστούν σε κατασκευαστικές, αλλά ο μεγαλύτερος κακοπληρωτής είναι το ίδιο το κράτος».

Μεταξύ Συμπληγάδων μηχανικοί και αρχιτέκτονες προσανατολίζονται προς Δυσμάς και προς Ανατολάς. Ανάγκη για μηχανικούς παρατηρείται κυρίως στις σκανδιναβικές χώρες, τη Γερμανία, τον Καναδά και την Αυστραλία. Ωστόσο, πολλές ευκαιρίες απασχόλησης υπάρχουν και στον αραβικό κόσμο (Κατάρ, Σαουδική Αραβία, Ντουμπάι) και στην Αφρική (Μοζαμβίκη, Ζιμπάμπουε, Καμερούν).

Φυσικά, ο ανταγωνισμός για την εξασφάλιση μιας θέσης σε κατασκευαστική εταιρεία διεθνούς εμβέλειας είναι υψηλός και συχνά ζητείται μεγάλη εξειδίκευση και εμπειρία. Ωστόσο, πολλοί Ελληνες μηχανικοί άρχισαν να μετακομίζουν. Η ελληνική κοινότητα στο Κατάρ πληθαίνει μέρα με τη μέρα, ενώ και στο Ντουμπάι, παρά την πρόσφατη κρίση που διήλθε, εξακολουθούν να δουλεύουν πολλοί Ελληνες στον κατασκευαστικό κλάδο με υψηλές απολαβές.

«Ενδιαφερόμουν να εργαστώ στο εξωτερικό και έστελνα αιτήσεις», περιγράφει στην «Καθημερινή» ο 28χρονος αρχιτέκτονας Νίκος Καριντζαΐδης, που εργαζόταν στη Θεσσαλονίκη και την Καστοριά. Και ενώ τον είχαν καλέσει για συνέντευξη στο Λονδίνο, η ηφαιστειακή τέφρα άλλαξε τα σχέδιά του. Από την άνοιξη του 2010 εργάζεται στο Ντουμπάι, «όπου ήρθα με τουριστική βίζα και ξεκίνησα να δίνω συνεντεύξεις».

«Τον επόμενο μήνα θα είμαι στο Κατάρ, όπου ενόψει Μουντιάλ το 2022 σχεδιάζονται δώδεκα στάδια επιπέδου Ολυμπιακών Αγώνων», λέει ο κ. Ματθαίος Λύγκιαρης, πολιτικός μηχανικός με ειδικότητα στα έργα σταθερής τροχιάς, όπως το μετρό της Αθήνας και του Ντουμπάι, δύο έργα στα οποία εργάστηκε διαδοχικά. «Το μεγαλύτερο μέρος της καριέρας μου εργάστηκα στο εξωτερικό», διηγείται ο 57χρονος πολιτικός μηχανικός, «και προτρέπω τους νεότερους συναδέλφους να είναι ανοιχτοί στις ευκαιρίες που υπάρχουν εκτός συνόρων».