Μεγάλη απώλεια χαρακτηρίζουν μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας της Θεσσαλονίκης τον θάνατο μίας κορυφαίας προσωπικότητας των Γραμμάτων, του φιλόλογου, δοκιμιογράφου και μεταφραστή αρχαίων συγγραφέων Δημήτρη Μαρωνίτη. Τη θλίψη τους εκφράζουν επίσης σε δηλώσεις τους ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Προκόπης Παυλόπουλος και ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας.
Ακαδημαϊκοί για την απώλεια του Δ. Μαρωνίτη
«Μεγάλη προσωπικότητα της Θεσσαλονίκης και όλης της Ελλάδας» και «πνευματικό άνθρωπο» χαρακτήρισε τον Δημήτρη Μαρωνίτη ο διευθυντής του Ινστιτούτου Νεοελληνικών Σπουδών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ), αναπληρωτής καθηγητής του Τμήματος Φιλολογίας, Γιώργος Παπαναστασίου.
Μιλώντας στον ραδιοφωνικό σταθμό του Αθηναϊκού-Μακεδονικού Πρακτορείου Ειδήσεων «Πρακτορείο 104,9 FM», ο κ. Παπαναστασίου αναφέρθηκε στο έργο του εκλιπόντος, κάνοντας ιδιαίτερη μνεία στις μεταφράσεις της Οδύσσειας και της Ιλιάδας, τις οποίες και χαρακτήρισε «μεγάλες και επιτυχημένες μεταφραστικές απόπειρες».
Όπως χαρακτηριστικά είπε ο διευθυντής του Ινστιτούτου Νεοελληνικών Σπουδών του ΑΠΘ, «ήταν απ’ αυτούς τους φιλολόγους που αν και κλασικός φιλόλογος “πατούσε” και στη νεοελληνική φιλολογία» καθώς είχε γράψει και δημοσιεύσει αρκετά και για νεοέλληνες λογοτέχνες. «Είναι από τους λίγους ανθρώπους που μπόρεσαν να πατήσουν τόσο στέρεα και στο έδαφος της νέας ελληνικής λογοτεχνίας και στο έδαφος της αρχαίας ελληνικής φιλολογίας, αλλά και στο έδαφος της νέας ελληνικής φιλολογίας», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Παπαναστασίου.
Εξήρε δε τον ρόλο του από τη θέση του μέλους του Δ.Σ. του Ινστιτούτου, του προέδρου του Δ.Σ. του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας επί σειρά ετών, αλλά και του συντονιστή μιας πολύ σημαντικής σειράς για την αρχαιογνωσία και την αρχαιογλωσσία στη μέση εκπαίδευση, που, όπως είπε, «είναι γραμμένη με το πνεύμα του Μαρωνίτη» και «δίνει σε οποιονδήποτε θα ήθελε να γνωρίσει τον αρχαίο κόσμο πάρα πολλές και χρήσιμες πληροφορίες με πολύ ωραίο τρόπο».
Τη θλίψη του για την απώλεια του Δημήτρη Μαρωνίτη, έναν «δάσκαλο πολλών γενεών με το προσωπικό του στυλ», εξέφρασε, μιλώντας στο «Πρακτορείο 104,9 FM» και ο κοσμήτορας της Φιλοσοφικής Σχολής ΑΠΘ, Δημήτρης Μαυροσκούφης.
«Έχει προσφέρει πάρα πολλά και στην κλασική και στη νεοελληνική Γραμματεία […] Ό,τι και να πούμε για την προσφορά του είναι λίγα. Όχι μόνο στη Φιλοσοφική Σχολή της Θεσσαλονίκης, την οποία σφράγισε με την παρουσία του, αλλά και στη γενικότερη πνευματική και επιστημονική ζωή του τόπου, καθώς και στις Τέχνες», υπογράμμισε ο κ. Μαυροσκούφης.
Η δήλωση του Προέδρου της Δημοκρατίας
«Με τον θάνατο του Δημήτρη Μαρωνίτη το Ελληνικό Πνεύμα και ο Ελληνικός Πολιτισμός γενικότερα χάνουν, στην εποχή μας, έναν πολύτιμο πυλώνα στήριξης του αετώματός τους», τονίζει, στο συλλυπητήριο μήνυμά του, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Προκόπης Παυλόπουλος.
«Εύχομαι οι επίγονοί του – και φρόντισε, ως γνήσιος Δάσκαλος, να κάνει πολλούς – να αρθούν στο ύψος του δικού του, πραγματικά μεγάλου, διανοητικού αναστήματος».
Το συλλυπητήριο μήνυμα του πρωθυπουργού
«Με θλίψη ενημερώθηκα τον θάνατο του μεγάλου δασκάλου της ελληνικής γλώσσας, Δημήτρη Μαρωνίτη», αναφέρει στο μήνυμά του ο κ. Τσίπρας και συμπληρώνει:
«Ο Δ.Ν. Μαρωνίτης υπήρξε σπουδαίος μελετητής της ελληνικών γραμμάτων και μεταφραστής της αρχαίας ελληνικής γραμματείας. Χάρη στη δουλειά του Δ.Ν. Μαρωνίτη, το έργο του Ομήρου, του Ηροδότου, αλλά και των επιφανέστερων νέων Ελλήνων λογοτεχνών έγινε προσιτό και ελκυστικό για όλους τους Έλληνες.
Πέρα από εμβληματικό πρόσωπο των ελληνικών γραμμάτων, ο Δ.Ν. Μαρωνίτης υπήρξε ένας κοσμοπολίτης πρέσβης του ελληνικού πολιτισμού στην Ευρώπη, αλλά και ένας ανυποχώρητος – παρά τις διώξεις που υφίστατο – υπερασπιστής της ελευθερίας και της δημοκρατίας απέναντι στη δικτατορία των συνταγματαρχών.
Ο Δημήτρης Μαρωνίτης δυστυχώς έφυγε· ωστόσο, στους Έλληνες και τις Ελληνίδες μας αφήνει πλούσια παρακαταθήκη το έργο του να μας συντροφεύει στην Οδύσσεια, στο δρόμο προς την Ιθάκη μας.
Στην κόρη του, Εριφύλη Μαρωνίτη, και σε όλους τους οικείους του, εκφράζω τα θερμά μου συλλυπητήρια».
«Ο πνευματικός κόσμος είναι από σήμερα φτωχότερος»
«Ο πνευματικός κόσμος της Ελλάδας είναι από σήμερα φτωχότερος. Έχασε το χαλκέντερο των γραμμάτων, τον αγωνιστή της Δημοκρατίας, τον πραγματικά προοδευτικό άνθρωπο, Δημήτρη Μαρωνίτη», τονίζει σε δήλωσή του ο πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας, Κυριάκος Μητσοτάκης.
Όπως σημειώνει, «οι Έλληνες θα είμαστε ευγνώμονες, για όλα όσα μας πρόσφερε, ως πανεπιστημιακός δάσκαλος, συγγραφέας, αρθρογράφος και μεταφραστής αρχαίων ελληνικών κειμένων.
Μας έδειξε τον τρόπο να ζούμε με το ένδοξο παρελθόν, χωρίς αυτό να μας στοιχειώνει και να μας βαραίνει, να ακινητοποιεί το σήμερα και να υποθηκεύει το αύριο. Μας δίδαξε τη διαχρονικότητα της γλώσσας, όχι ως ιδεολόγημα, αλλά ως ζώσα πραγματικότητα, ως ζωή.
Στους οικείους του εκφράζω τα ειλικρινή συλλυπητήριά μου».
Το Ποτάμι: Μας άφησε μια πλούσια παρακαταθήκη
Παράλληλα, σε ανακοίνωσή του το Ποτάμι αναφέρει: «Ο Δημήτρης Μαρωνίτης υπήρξε ένας από τους μεταπολεμικούς διανοούμενους που με το έργο του σφράγισε την εποχή του και συνέβαλε αποφασιστικά στη διαμόρφωση των σύγχρονων ελληνικών γραμμάτων και στη σύνδεσή τους με την αρχαία κληρονομιά μας. Οι μεταφράσεις στα κείμενα του Ηροδότου, του Ησίοδου, του Σοφοκλή, καθώς και της Οδύσσειας και της Ιλιάδας, είναι μόνο ένα μέρος του τεράστιου έργου που μας κληροδότησε, για το οποίο του είμαστε ευγνώμονες. Ο Δημήτρης Μαρωνίτης. δεν είχε μόνο πλούσιο συγγραφικό και μεταφραστικό έργο, αλλά πολέμησε για τη δημοκρατία και τις ιδέες του και γι’ αυτό φυλακίστηκε την περίοδο της δικτατορίας. Θερμά συλληπητήρια στους οικείους του».
«Μία άγρυπνη δημοκρατική συνείδηση»
«Σημείο αναφοράς για τη δημοκρατική εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, μία άγρυπνη δημοκρατική συνείδηση, με διαρκή, γόνιμη παρουσία στο δημόσιο βίο», χαρακτηρίζει τον Δημήτρη Μαρωνίτη, ο υπουργός Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, Νίκος Φίλης, στο συλλυπητήριο μήνυμά του.
«Στο πρόσωπο του Δ. Ν. Μαρωνίτη αποχαιρετούμε έναν από τους τελευταίους μεγάλους πανεπιστημιακούς δασκάλους, ο οποίος με τη σοφία, τη διεθνή παρουσία του για τις ελληνικές σπουδές, την ευρυμάθειά του, τη διεισδυτική έρευνα στον Όμηρο και την προσήλωση στη γλώσσα του λαού, καθώς και τη δημοκρατική ευψυχία και το αντιστασιακό ήθος του, “έδωσε” μαθήματα σε γενιές φοιτητών και φοιτητριών», αναφέρει ο κ. Φίλης και προσθέτει: «Ο Δ. Ν. Μαρωνίτης υπήρξε από τους σημαντικότερους διανοούμενους του αντιδικτατορικού αγώνα και της δημοκρατικής μεταπολίτευσης. Γιατί, αντιπροσώπευε ο ίδιος αυτό που έγραφε το 1971 στα “18 κείμενα”, μία αντίδραση “μπροστά στις βαθιές πληγές της ομαδικής μας ζωής, στα μεγάλα κύματα που και να θέλεις δεν μπορείς να τα ξεφύγεις, ακόμη και αν είσαι δειλός ή προδότης”. Του απευθύνουμε το ύστατο χαίρε με ευγνωμοσύνη».
Η αναπληρώτρια υπουργός, Σία Αναγνωστοπούλου, τονίζει ότι σήμερα «πενθεί η ίδια η ελληνική γλώσσα». «Ο Δημήτρης Μαρωνίτης υπήρξε ένας αρχαιοελληνιστής που ενδιαφέρθηκε βαθιά για τη νέα ελληνική λογοτεχνία, για την ανάλυση της με επιστημονικούς όρους, για την τεκμηρίωση και τη διάδοσή της. Ταυτόχρονα με τις υποδειγματικές μεταφράσεις του, έκανε προσβάσιμη την αρχαία ελληνική γραμματεία σε ένα ευρύτερο κοινό. Ο Δημήτρης Μαρωνίτης ανέβασε τη στάθμη της ελληνικής φιλολογικής φυσιογνωμίας. Η προσφορά του υπήρξε ανεκτίμητη», προσθέτει η κ. Αναγνωστοπούλου και καταλήγει: «Από τις μεταφράσεις του μέχρι τα δοκίμιά του και τις μελέτες του, και από τις παραδόσεις των μαθημάτων του μέχρι τις επιφυλλίδες και τις παρεμβάσεις του στον δημόσιο λόγο, ο Δ. Ν. Μαρωνίτης έδωσε σχήμα στη σκέψη και τον λόγο μας».