«Για ιστορικούς λόγους το μάθημα των Θρησκευτικών στη χώρα μας έχει ομολογιακό χαρακτήρα. Αυτό, συνιστά έναν αναχρονισμό που τον αντιλαμβάνονται και φωτισμένοι ιεράρχες και θεολόγοι. Είναι αναγκαία η αναμόρφωση των θρησκευτικών, ώστε, να γίνει μάθημα θρησκειολογίας, γνώσης των θρησκειών, με την ιδιαίτερη παρουσίαση του πολιτισμικού ρόλου της ορθοδοξίας στη χώρας μας. Το ΙΕΠ θεσμικά αρμόδιο, επεξεργάζεται σχετικές προτάσεις» Τα παραπάνω αναφέρει σε έγγραφό του που διαβίβασε στη Βουλή, στα πλαίσια του κοινοβουλευτικού ελέγχου, ο υπουργός Παιδείας απαντώντας σε ερώτηση του βουλευτή κ. Νικολόπουλου. Στο έγγραφο παρατίθενται οι ώρες διδασκαλίας του μαθήματος στα σχολεία και σημειώνεται ότι υπήρξε εξαρχής ενταγμένο στην παρεχόμενη από την Πολιτεία εκπαίδευση. Το νομοθετικό πλαίσιο του μαθήματος όπως προκύπτει από το Σύνταγμα (άρθρο 16 παρ.2 σε συνδυασμό με το άρθρο 13 παρ., καθώς και με το άρθρο 3 παρ.1) αφορά κυρίως στη γνωριμία και στη σπουδή της ορθόδοξης χριστιανικής παράδοσης και ευρύτερα με το θρησκευτικό φαινόμενο. Επειδή, όμως σύμφωνα με το άρθρο 13 παρ.1 , «Η ελευθερία της θρησκευτικής συνείδησης είναι απαραβίαστη» και « Κάθε γνωστή θρησκεία είναι ελεύθερη…», η θρησκευτική αγωγή υπόκειται σε απαλλαγές και εξαιρέσεις, όταν ορισμένοι μαθητές ή οι κηδεμόνες τους το επιθυμούν για λόγους θρησκευτικής συνείδησης. Στην απάντηση του Νίκου φίλη αναφέρεται μεταξύ των άλλων ότι από τις βασικότερες επιδιώξεις της εκπαίδευσης στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι να εφοδιάσει τους μαθητές με τα στοιχεία εκείνα που είναι απαραίτητα, ώστε να ζήσουν αρμονικά στην πολυπολιτισμική κοινωνία της Ευρώπης. Να γνωρίσουν, δηλαδή, οι μαθητές, όχι μόνο τη δική τους θρησκευτική κληρονομιά αλλά και τις θρησκευτικές παραδόσεις και αξίες και άλλων ανθρώπων. Η επιδίωξη αυτή πέραν του ότι στοχεύει, με βάση τη γνώση, στον σχηματισμό μιας κοινωνίας ανεκτικότερης στην ετερότητα, υλοποιεί παράλληλα και το δικαίωμα του παιδιού στη γνώση. Καθώς η ευρωπαϊκή θρησκευτική εκπαίδευση προβάλλει ως ένα αρκετά πολυεπίπεδο ζήτημα, κάθε χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι ελεύθερη και υπεύθυνη να επιλέξει τον χαρακτήρα και τις κατευθύνσεις της σχολικής θρησκευτικής εκπαίδευσης που αναπτύσσει. Και είναι φυσικό ότι αυτή η επιλογή σχετίζεται στενότατα με τη συνάφειά της, όπως είναι οι ιδιαίτεροι ιστορικοί και πολιτικοί λόγοι, το θρησκευτικό τοπίο και η παράδοση της χώρας, ο ρόλος και οι αξίες της θρησκείας στη συγκεκριμένη κοινωνία, η δομή και η ιστορία του εκπαιδευτικού συστήματος, η ασκούμενη εκπαιδευτική πολιτική. Σημειώνουμε ότι για το μάθημα των θρησκευτικών αναφέρθηκε ο υπουργός Παιδείας και στην Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων. Καλόγηρος Βασίλειος